دکتر مجید قاسمی
در ایام اخیر که ویروس وحشتناک کرونا با سرعتی عجیب اشاعه می‌یابد و همه دستگاه‌های ذی‌ربط، بر کاهش تماس‌های انسانی و مراودات اجتماعی تاکید دارند، شاهد آن هستیم که همکاران بانک‌ها، همچون گذشته پول‌ها، کارت‌ها و اسناد چندین بار دست به دست شده را از مراجعان دریافت می‌کنند و مشتاقانه و مشفقانه با مردم در ارتباط و تعامل هستند و حتی از سوی بزرگان و مقامات بالاتر، تشویق و ترغیب شده‌اند که بیش از گذشته مراعات حال مشتریان را بکنند.
چشم ما در پی خوبان جهان خواهد بود / تا جهان باقی و آئین محبت باقی است
سازمان‌های مختلف و به‌ویژه بانک‌ها که در قلب نظام اقتصادی کشور جای دارند، برای نیل به اهداف و اجرای برنامه‌های خود، از منابع و سرمایه های مالی، فیزیکی، اجتماعی، ارتباطی، انسانی و غیره استفاده می‌کنند. بی‌شک در این میان، ارزنده‌ترین آنها «سرمایه انسانی» است که از آن به عنوان ارزشمندترین ثروت و دارایی سازمان‌ها یاد می‌شود.
کار و زندگی همکاران نظام بانکی کشور، همواره سخت و درگیر با دلهره‌ها، آسیب‌ها و خطرات فراوان است. عده بسیاری این واقعیت‌ها را می‌دانند اما همه آن را بیان نمی‌کنند و یا به قدر کافی به آن نمی پردازند. باید مدتی کوتاه در میان آنان باشید تا بتوانید این سختی را درک کنید.
اشتغال در بانک‌ها در اکثر ارزیابی‌ها و طبقه‌بندی‌ها، در ردیف مشاغل سخت و پرخطر قرار گرفته است. احتمال بسیار زیاد اختلالات اسکلتی، عضلانی، بینایی، تنفسی و التهاب و دلهره عصبی و روانی لحظه خاتمه کار و احتمال بروز کسری صندوق و ارتباط مستقیم و مستمر با پول اعم از فلزی و کاغذی که به صورت مداوم بین افراد دست به دست می‌شود، بهداشت و سلامت مهم‌ترین سرمایه بانک‌ها را تحت تاثیر قرار داده است.
زنان و مردان صبور، نجیب و شریفی که در هیاهوی شهرها و محله‌های ما در هر شرایطی و کماکان بر اساس خلق و خوی دیرین خود، قبل از اکثر مشاغل، کار خود را شروع می‌کنند و پس از بسیاری از شغل‌ها به پایان می‌رسانند؛ از بدو خدمت و به تدریج نظم، آراستگی، وقت شناسی، سرعت و دقت توامان، تمرکز و هوشیاری در وجود آنان نهادینه شده است و می‌دانند در جایی کار می‌کنند که در آن، همواره حق با مشتری است؛ مشتریانی با روحیات، انتظارات، نیازها و خواسته‌های متعدد، متفاوت و در برخی موارد متناقض و البته برای همکاران نظام بانکی، تکریم ارباب رجوع و صبوری و خوش‌رویی در مواجهه با ایشان، همواره امری بدیهی قلمداد شده و اجتناب‌ناپذیر است.
سپرده‌گذاری که مشتاق نرخ سود بیشتر است و همواره شاکی از کاهش ارزش واقعی دارایی‌اش، وام گیرنده‌ای که متقاضی دریافت تسهیلات با شرایط سهل، سریع و با نرخ سود هر چه کمتر و خواهان ارائه مهلت و مساعدت برای بازپرداخت بدهی‌های به تاخیر افتاده و سایر مراجعانی که در بعضی اوقات همه دلخوری‌ها و خستگی‌های خود در برخورد با سایر سازمان‌ها و کسب‌وکارها را به همکار بانکی منتقل می‌کنند و وی می‌داند و عادت کرده است که صبور و هوشیار باشد، از عکس‌العمل‌های احساسی احتراز کند، دچار اشتباه هر چند کوچک محاسباتی و عملیاتی نشود، توانایی تشخیص آنی سند جعلی از اصل را داشته باشد، حفظ اسرار و اطلاعات مالی مشتریان را از یاد نبرد، حتی اگر سارق مسلحی وارد شد، نترسد و تسلیم نشود، اما در عین حال عکس‌العمل مخاطره‌آمیزی نیز نداشته باشد.
همکاران نظام بانکی در ایام پایان سال تا دیروقت، مکلف به ارائه خدمات در ساعت کاری افزایش یافته، حتی تا نزدیکی تحویل سال هستند و خدمات را به گونه‌ای منظم و کامل ارائه می‌دهند که مشکلی برای کسب‌وکارهای مختلف به وجود نیاید. پس از آن نیز در ایام تعطیلات نوروزی و وقتی که هم‌وطنان در مسافرت یا در دید و بازدید با اقوام و آشنایان هستند، از دومین روز فروردین، در قالب کشیک‌های کاری در محل خدمت خویش حاضر می‌شوند تا نقصان یا کمبودی در رفع نیازهای مشتریان ایجاد نشود.
بدتر و ناگوارتر از همه این‌ها، در همه سال‌های گذشته، عذر و تقصیر همه اشتباهات در تدوین قوانین و مقررات، قصور و اهمال در سیاست‌گذاری ها، سوء مدیریت‌ها، اعمال نظرها، سودجویی‌ها، رانت‌خواری‌ها و غیره به اشکالی غیرمسوولانه و در کمال ناجوانمردی و بی‌انصافی، در نهایت متوجه نظام بانکی شده و همکاران نظام بانکی به مثابه مرغ قربانی در عروسی و عزا در معرض تیغ تیز انواع تهمت‌ها و انتقادات قرار گرفته‌اند، تا جایی که با فضاسازی روانی و مذهبی، حتی دیانت و اعتقاد و حلال بودن رزق و روزی آنان را نیز زیر سوال برده و درگیر شبهه کرده‌اند.
با این همه، سرمایه انسانی بانک‌های ایران، همچنان امین و حافظ پول و تسهیل‌کننده مبادلات و تامین‌کننده نیازهای مالی هم‌وطنان خویش باقی مانده‌اند. حتی اگر همه کشور درگیر با تعطیلی یا اخلال مقطعی در امور شود، همکاران نظام بانکی در کمال بی‌ادعایی و صبوری به گونه‌ای کار می‌کنند تا مردم قدری آسوده‌تر باشند.
در ایام اخیر نیز که ویروس وحشتناک کرونا با سرعتی عجیب اشاعه می‌یابد و تهمه دستگاه‌های ذی‌ربط، بر کاهش تماس‌های انسانی و مراودات اجتماعی تاکید دارند، شاهد آن هستیم که همکاران بانک‌ها، همچون گذشته پول‌ها، کارت‌ها و اسناد چندین بار دست به دست شده را از مراجعان دریافت می‌کنند و مشتاقانه و مشفقانه با مردم در ارتباط و تعامل هستند و حتی از سوی بزرگان و مقامات بالاتر، تشویق و ترغیب شده‌اند که بیش از گذشته مراعات حال مشتریان را بکنند.
بر این اساس، به مثابه حدیث شریف «مَن لم یَشکُرِ المَخلوق لَم یَشکُرِ الخالِق»، عدل و انصاف حکم می‌کند که گوشه‌چشمی متوجه این قشر خدوم شده و سرمایه انسانی بانک‌های کشور مشمول عنایت و قدرشناسی مردم و مسوولان شریف و حق‌شناس قرار گیرند.
ای مهربان تر از برگ در بوسه های باران / بیداری ستاره در چشم جویباران
آیینه ی نگاهت پیوند صبح و ساحل / لبخند گاه گاهت صبح ستاره باران
ای جویبار جاری! زین سایه برگ مگریز / کاین گونه فرصت از کف دادند بی شماران
گفتی: به روزگاران مهری نشسته گفتم / بیرون نمی توان کرد حتی به روزگاران
پیش از من و تو بسیار بودند و نقش بستند / دیوار زندگی را زین گونه یادگاران
وین نغمه ی محبت بعد از من و تو ماند / تا در زمانه باقی ست آواز باد و باران
