دستگاه همایون یکی از دستگاههای ردیف موسیقی ایران است. ریشه نام این دستگاه، واژه «هماگون» است که معنای فرخنده یا خجسته دارد. عبدالقادر مراغی موسیقیشناس قرن نهم هجری از همایون به عنوان یکی از شعبات بیستوچهارگانه نام بردهاست که شامل برخی نغمههای مقام زنگوله و برخی نغمههای مقام رهاوی است؛ اما فواصل آن شعبه و آنچه امروزه به عنوان دستگاه همایون شناخته میشود مطابقت ندارد و نمیتوان آن را منشأ دستگاه همایون شمرد. همایون از نظر فواصل، دانگ اولش به دستگاه شور نزدیک است و از طریق گوشههای دیگرش امکان پردهگردانی به دستگاههای نوا، سهگاه و چهارگاه را نیز فراهم میکند. آواز شوشتری و آواز بیات اصفهان نیز از ملحقات این دستگاه بهشمار میآیند. از دیگر گوشههای مهم این دستگاه میتوان به گوشه «بیداد» اشاره کرد. دستگاه همایون به خاطر احساس شاهانه و اشرافیاش شناخته میشود. سه نوازی تار، سنتور و تمبک را با اجرای هوشنگ ظریف، محمد اسماعیلی و سعید ثابت در دستگاه همایون میبینید و میشنوید.