ضرورت مراجعه به سامانه‌ای که راه نجات از هراس این روز‌های ایرانیان است

روندی پرسرعت که موجب می‌شود یکباره جمع بزرگی به ویروس مبتلا و با بیماری دست به گریبان شوند. جمعیتی آنقدر بزرگ که مراکز درمانی ظرفیت پذیرش ایشان را ندارند و در نتیجه باید بر پایه برخی اولویت‌ها مشخص شود که کدامشان بستری شوند، امکانات محدود درمانی در اختیار کدامشان قرار گیرد و کدامشان به منزل روانه شوند تا به رغم احتمال مبتلا کردن دیگران، فشار مضاعفی بر مراکز درمانی تحمیل نشود.

اتفاقی که نتیجه فاصله زمانی نسبتا زیاد میان ابتلا به ویروس تا بروز بیماری است که دوره نهفتگی یا کمون نامیده می‌شود و حدود ده روز تا دو هفته است؛ دوره‌ای که در آن افراد نمی‌دانند مبتلا هستند و با آسودگی خیال به مرادوه با دیگران بدون رعایت نکات بهداشتی مشغول می‌شوند و تکثیر ویروس را عهده دار هستند!

پس از این دوران، زمان ابتلای افراد به بیماری است که برای برخی افراد مرگبار است، اما اغلب افراد بعد از تحمل دورانی محنت بار از چنگش رها می‌شوند. دورانی که آن هم حدود ده روز تا دو هفته است و در نتیجه، هیچ نظام درمانی‌ در جهان زیرساخت کافی برای مقابله با آن را ندارد و در نتیجه، کووید ۱۹ ترسناک‌تر می‌شود.

بیماری مرگباری که جمع کثیری به آن مبتلا می‌شوند و حتی تامین دارو و ضدعفونی کننده برای مقابله با آن هم دشوار است، چه برسد به بستری بیماران در مراکز درمانی و مراقبت از ایشان. مشکلی که در ایران از دیگر کشور‌ها چشمگیرتر است، چون زیرساخت‌های درمان در کشورمان از نرم جهانی کمتر است؛ خیلی کمتر و برخی مناطق محروم کشورمان، خیلی خیلی کمتر!

با یادآوری دلیل هراس‌آور بودن کرونا و چرایی ترسناک‌تر بودن این ویروس نوپدید برای ایرانیان، این پرسش به وجود می‌آید که چه باید کرد؟ پرسشی که در دو سطح باید به آن پاسخ گفت: نخست از سمت مردم که پاسخش ماندن در خانه و تن دادن به قرنطینه خانگی و خودخواسته است و بعد، از سمت مسئولان، به ویژه متولیان بهداشت و درمان که باید بهره وری مراکز درمانی را افزایش دهند.

دو ضرورتی که اولی ظاهرا تا حدود ۶۰ درصد محقق شده و برای دومی نیز تدبیری ویژه در دستور کار قرار گرفته است. این‌ها را وزیر بهداشت کشورمان می‌گوید که تاکید دارد: «بیش از ۶۰ درصد مردم در منازلشان مانده‌اند و امیدوارم آن دسته دیگر هم رعایت کنند تا شاهد موج دوم سفر‌های نوروزی نباشیم. تقاضای عاجزانه من از مردم است که پیشتر هم بار‌ها مطرحش کرده ام و امیدوارم اجابت شود، چون در غیراین صورت کار برای ما و مردم به شدت سخت خواهد شد. تقاضا می‌کنم از سفر امتناع کنید.»

تامل در سخنان وزیر نشان می‌دهد که جمع بزرگی از ایرانیان به قرنطینه خانگی تن در نداده و به سفر رفته اند؛ جمعیتی که احتمال ابتلایشان زیاد است و می‌توانند پیک بعدی ابتلا را رقم بزنند، بیمارستان‌ها را پر کنند و بر انبوه مشکلات بیفزایند. مشکلاتی که حالا فزاینده است، چون کادر درمانی بیش از یک ماه است با این بلا دست به گریبانند و فرسوده شده و آسیب دیده‌اند و توانشان برای مقابله با پیک بعدی کمتر است.

دورنمایی که وزارت بهداشت برای فرار از آن تدبیری ویژه در دستور کار قرار داده است؛ تدبیری از جنس خوداظهاری در سامانه SALAMAT.GOV.IR که بر اساس آن، افراد غربالگری می‌شوند و موارد مشکوک فراخوان شده و سنجیده می‌شوند تا پیش از بحرانی شدن اوضاعشان، درمانشان آغاز شود و کار به رجوع ایشان به مراکز درمانی نرسد؛ آن هم رجوعی که ریسک ابتلا به ویروس را افزایش می‌دهد.

این ایده‌ای‌ است که در وزارت بهداشت در دستور کار قرار گرفته و آن گونه که دکتر نمکی می‌گوید، به کمک آن «تا ۱۰ صبح امروز، ۳۲ میلیون و ۷۹۲ هزار و ۲۰۳ تن در سراسر کشورمان غربالگری شده‌اند.» افرادی که از میانشان «۱۴۵ هزار و ۳۰۰ نفر به مراکز درمانی دعوت شدند که بعد از معاینه، برخی از ایشان روانه بیمارستان‌ها شده و اکثریت به قرنطینه خانگی یا مراکزی که ما برای ایزوله کردن تدارک دیده شده، فرستاده شده اند.»

۱۴۵ هزار نفری که وزیر تاکید دارد، «اگر در این غربالگری مورد توجه ویژه قرار نمی‌گرفتند، کاندید [بستری و اشغال]تخت‌های بیمارستانی بودند» در حالی که شمار تخت‌های بیمارستانی خالی در کشورمان کسری از این عدد هم نیست. نکته‌ای قابل تامل که نشان می‌دهد، چقدر مراجعه به سامانه سلامت در این روز‌ها ضرورت دارد و چه کمک شایانی به عبور از این بحران در ایران ایفا خواهد کرد.