استاد محمدرضا شجریان حتی به گواه منتقدانش نیز استاد مسلم موسیقی ایران و در قلمرو موسیقی کلاسیک ایران زمین چهرهای بیبدیل بود که چه بسا هیچگاه تکرار نشود. «تابناک» به مناسبت بدرود حیات این چهره شاخص موسیقی ایران، مروری بر سی قطعه موسیقی منتخب از مجموعه قطعات استاد شجریان که پیش از این در «تابناک» منتشر شده بود، مینماید؛ آثاری که با خود خاطراتی را برای گروهی از مردم به ویژه دوستداران این استاد آواز ایرانی به همراه دارد.
تصنیف مشهور مرغ سحر توسط بسیاری از اساتید برجسته آواز ایران اجرا شده است. اکنون یکی از اجراهای زنده استاد محمدرضا شجریان با همراهی داریوش پیرنیاکان و جمشید اندلیبی را در یکی از کنسرتهای بسیار قدیمی را در تابناک میبینید و میشنوید. مرغ سحر از ساختههای مرتضی نیداوود در دستگاه ماهور و بر اساس شعری از ملکالشعرای بهار است. اغلب خوانندگان بند اول این تصنیف را خواندهاند. اجرای زنده شجریان را که یکی از بهترین اجراهای این تصنیف است، در تابناک میبینید و میشنوید.
هابیل علیاف نوازنده برجسته کمانچه آذربایجان در دهه شصت به ایران سفر کرده بود و یک اجرای مشترک با محمدرضا شجریان داشت. در این اجرا همایون شجریان نیز تنبک مینوازند. یکی از قطعاتی که در این اجرا توسط شجریانِ پدر خوانده شد، قطعه «گفتم غم تو دارم» است که یکی از غزلیات مشهور حافظ است. این قطعه را در تابناک میبینید و میشنوید.
«غم عشق» یکی از غزلیات مشهور حافظ است که محمدرضا شجریان در کنسرت تاجیکستان اجرا کرد. این اجرای زنده را با این توضیح میبینید و میشنوید که کیفیت تصاویر در دسترس از این اجرا مطلوب نیست.
محمدرضا شجریان و گروه شهناز به رهبری مجید درخشانی یک اجرای زنده در سال ۱۳۹۰ در لندن داشتند. دست به جان نمیرسد یکی از اشعار سعدی است که استاد شجریان در این کنسرت اجرا کرده و این اجرا را اکنون در تابناک میبینید و میشنوید.
«رو سر بنه به بالین» یکی از غزلیات دیوان شمس مولوی است که محمدرضا شجریان ابتدا در آلبوم بوی باران و سپس در چند اجرا از جمله با همراهی گروه مجید درخشانی خوانده است. این اجرای زیبا را در تابناک میبینید و میشنوید.
«بشنو از نی» قطعهای از آلبوم دل مجنون محمدرضا شجریان است که متکی بر شعری در دفتر اول مثنوی معنوی مولوی اجرا شده است. این قطعه را که در کنسرتی با همراهی داریوش پیرنیاکان نوازنده تار، جمشید عندلیبی نوازنده نی و مرتضی اعیان نوازنده تنبک اجرا شده را در تابناک میبینید و میشوید.
«بیهمگان به سر شود» قطعهای با صدای محمدرضا شجریان و همراهی تار حسین علیزاده، کمانچه کیهان کلهر و تنبک همایون شجریان است که متکی بر شعری از دیوان شمس مولوی در کنسرت همنوا با بم اجرا شد. این قطعه را میبینید و میشنوید.
محمدرضا شجریان با همراهی نوای تار حسین علیزاده و تنبک همایون شجریان در مراسم بزرگداشت سید نورالدین رضوی سروستانی، اجرای کوتاهی داشت و در جریان این اجرا، یکی از رباعیات خیام را اجرا کرده است. این قطعه را در تابناک میبینید و میشنوید.
قاصدک، نام آلبومی است با صدای محمدرضا شجریان و آهنگسازی و نوازندگی سنتور پرویز مشکاتیان، که در دستگاه ماهور و آواز دشتی اجرا شد. استاد شجریان و استاد مشکاتیان همچنین کنسرت قاصدک را برگزار کردند. قاصدک اشاره به شعر مشهور مهدی اخوان ثالث دارد. اجرای زنده این قطعه را در تصنیف ماهور و بیات ترک اجرا شده، در تابناک میبینید و میشنوید.
اجرای قطعه «مستان سلامت میکنند» که یکی از غزلیات مولوی در دیوان شمس ـ با تغییراتی ـ است، با صدای استاد محمدرضا شجریان در «تابناک» میبینید و می شنوید.
استاد محمدرضا شجریان در یکی از اجراهای زنده شان، قطعه چشم یاری را خوانده اند؛ تصنیفی که بر اساس شعری از حافظ خوانده شده است. این قطعه را در «تابناک» میبینید و میشنوید.
قطعه مهر تو، یکی از قطعات اجرایی توسط محمدرضا شجریان با همراهی کیهان کلهر، حسین علیزاده و همایون شجریان است. این قطعه، بخشی از یکی غزلیات مشهور سعدی است. اجرای زنده بسیار قدیمی این قطعه را در تابناک میبینید و میشنوید.
«سوگند» یکی از قطعاتی است که محمدرضا شجریان در اوج جوانی بر اساس شعری از مسعود محمودی، آهنگ سلیم فروزان و تنظیم فرهاد فخرالدینی خوانده است. این اجرای خاص را با این توضیح در تابناک میبینید که کیفیت تصویر و صوت مطلوبی ندارد.
«فریاد» قطعهای از محمدرضا شجریان متکی بر شعری به همین نام از مهدی اخوان ثالث است که شجریان در کنسرت همنو با بم، با همراهی تار حسین علیزاده، کمانچه کیهان کلهر و تنبک و همخوانی همایون شجریان اجرا کرد. این اجرا را در تابناک میبینید و میشنوید.
«نیست چو من شیدایی» یکی از قطعاتی است که محمدرضا شجریان در کنسرت و آلبوم قاصدک بر اساس یکی از غزلهای حافظ خوانده است. قاصدک با آهنگسازی و نوازندگی سنتور پرویز مشکاتیان و تنبک همایون شجریان اجرا شده است. اجرای این قطعه را در تابناک میبینید و میشنوید.
بهار دلکش از تصنیفهای بهاری به زبان فارسی در آواز ابوعطا و از آثار منسوب به درویش خان (غلامحسین درویش) است. این تصنیف در آواز ابوعطا، گوشه حجاز اجرا شدهاست. شاعر تصنیف عارف قزوینی بود و تاکنون خوانندگانی چون عبدالله دوامی، محمدرضا شجریان، علیرضا قربانی، وحید تاج و سالار عقیلی این تصنیف را اجرا کردهاند. اجرای محمدرضا شجریان که بیشک بهترین اجرا تاکنون است را با نوای تار محمدرضا لطفی میبینید و میشنوید.
«یار دلنواز» یک هم آوازی از محمدرضا و همایون شجریان است که در تور کنسرت و آلبوم فریاد ارائه شد. در اجرای این قطعه که با تکیه بر غزلی از حافظ است، حسین علیزاده نوار تار و کیهان کلهر همراهی میکنند. ثبت این قطعه را در اجرای مراکش در تابناک میبینید.
«در دل و جان خانه کردی عاقبت» یکی از قطعاتی است که استاد محمدرضا شجریان در یکی از اجراهای قدیمی با همراهی داریوش پیرنیاکان و جمشید اندلیبی خوانده است. این قطعه متکی بر شعری از مولاناست که در دیوانه شمس ثبت شده است. در تابناک میبینید و میشنوید.
«بوسههای باران» یکی از قطعات موسیقی است که محمدرضا شجریان در کنسرت فریاد در مراکش با تکیه بر شعری از محمدرضا شفیعی کدکنی خواند. در این اجرا حسین علیزاده همنوا و نوازنده تار، کیهان کلهر نوازنده کمانچه و همایون شجریان در مقام همنوا و نوازنده تنبک، محمدرضا شجریان را همراهی کردند. این اجرا را در تابناک میبینید و میشنوید.
ناگهان پرده برانداختهای یعنی چه؟
«ناگهان پرده برانداختهای یعنی چه؟» یکی از اشعار مشهور حافظ است که محمدرضا شجریان در یکی از کنسرتهای قدیمی با همراهی داریوش پیرنیاکان و جمشید اندلیبی اجرا کرده است. این اجرای قدیمی زیبا را در تابناک میبینید و میشنوید.
«هست شب» یکی از قطعاتی است که محمدرضا شجریان در آلبوم قاصدک و همچنین کنسرت قاصدک اجرا خوانده است. این قطعه بر اساس شعری از مجموعه «ماخ اولا» نیما یوشیج خوانده شده است. اجرای زنده این قطعه را که با آهنگسازی و نوازندگی سنتور پرویز مشکاتیان و تنبک همایون شجریان اجرا شده را در تابناک میبینید و میشنوید.
«دل مجنون» یکی از غزلیات دیوان شمس مولوی است که محمدرضا شجریان در کنسرت تاجیکستان بخشهایی از آن را اجرا کرد. این اجرای زنده را با این توضیح میبینید و میشنوید که کیفیت تصاویر در دسترس از این اجرا مطلوب نیست.
محمدرضا شجریان و گروه شهناز با رهبری مجید درخشانی یک اجرای زنده در سال ۱۳۹۰ در لندن داشتند. «ای ساکن جان من» یکی از غزلیات مولانا جلال الدین بلخی است که استاد شجریان در این کنسرت اجرا کرد و اکنون در تابناک میبینید و میشنوید.
«سمن بویان» یکی از قطعاتی است که محمدرضا شجریان در قالب تور کنسرت فریاد و همچنین آلبوم فریاد ثبت کرد. اجرای این قطعه با همراهی تار حسین علیزاده، کمانچه کیهان کلهر و تنبک و همخوانی همایون شجریان که در اجرای مراکش ثبت شده را در تابناک میبینید و میشنوید.
«سودای تو» یکی از غزلیات دیوان اشعار سعدی است که محمدرضا شجریان در آلبوم فریاد خوانده است. اجرای این قطعه را با همراهی تار حسین علیزاده، کمانچه کیهان کلهر و تنبک همایون شجریان که در کنسرت فریاد اجرا شده را در تابناک میبینید و میشنوید.
«وفا» یکی از قطعاتی است که محمدرضا شجریان در کنسرت یونسکو و پس از دریافت نشان پیکاسو با همراهی بهروز همتی نوازنده تار، سعید فرجپوری نوازنده کمانچه و همایون شجریان نوازنده تنبک اجرا کرد. این اجرا را در تابناک میبینید و میشنوید.
«صنما جفا رها کن» یکی از غزلیات دیوان شمس مولوی است که محمدرضا شجریان در کنسرت تاجیکستان اجرا کرد. این اجرای زنده را با این توضیح میبینید و میشنوید که کیفیت تصاویر در دسترس از این اجرا مطلوب نیست.
«نیریز» یکی از قطعاتی است که محمدرضا شجریان در قالب کنسرت هم نوا با بم بر اساس غزلی از حافظ ثبت کرد. اجرای این قطعه با همراهی تار حسین علیزاده، کمانچه کیهان کلهر و تنبک و همخوانی همایون شجریان را در تابناک میبینید و میشنوید.
«غم عشقت بیابون پرورم کرد» شعری از بابا طاهر است که محمدرضا شجریان با هم آوازی همایون شجریان در کنسرت همنوا با بم با همراهی تار حسین علیزاده و کمانچه کیهان کلهر اجرا کرد. این اجرا را در تابناک میبینید و میشنوید.
«مثنوی نوا» یکی از اشعار عطار نیشابوری است که محمدرضا شجریان و همایون شجریان در یک هم آوازی شنیدنی با همراهی حسین علیزاده نوازنده تار و کیهان کلهر نوازنده کمانچه در کنسرت همنوا با بم اجرا کردند. این اجرا را در تابناک میبینید و میشنوید.