بین الملل تابناک: «باربارا اسلاوین» روزنامه نگار مشهور آمریکایی و عضو ارشد شورای آتلانتیک در مطلبی در پایگاه این شورا، به بررسی راهبرد فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران پرداخته و عنوان کرد که این راهبرد نتایج معکوسی داشته است.
در این مطلب آمده است: دو سال پیش، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا از توافق هسته ای با ایران خارج شد و وعده داد که راهبرد «فشار حداکثری» منجر به نتایج بهتری در مقایسه با ماندن در برجام خواهد شد.
تحریم های اعمال شده توسط دولت منجر به ضربه فاجعه بار به اقتصاد ایران شده است؛ اما تحریم ها نتوانسته اند سیاست های ایران را آنچنان که ترامپ ادعا می کند، تغییر دهند. در واقع ، آنها اوضاع را بسیار بدتر کرده اند.
در اینجا پنج دلیل وجود دارد که نشان می دهد رویکرد ترامپ در برابر ایران نتیجه عکس داشته است:
۱. ترامپ در سخنرانی خود در ۸ ماه می ۲۰۱۸، قول داد که سیاست جدید وی به «از بین بردن تهدید برنامه موشکهای بالستیک ایران»، «متوقف کردن فعالیتهای تروریستی ایران در سراسر جهان و مسدود کردن فعالیتهای تهدیدآمیز آن در خاورمیانه» کمک میکند. با این حال، ایران برنامه موشکی خود را ادامه داده و حتی یک ماهواره نظامی را نیز به مدار پرتاب کرده است. منطقه خاورمیانه، منطقهای تهاجمیتر شده و تنشهایی در خلیج فارس و عراق باعث شده است که ایالات متحده و ایران در آستانه جنگ قرار بگیرند. علاوه بر این، این حتی ممکن است ایالات متحده را وادار به ترک عراق کند و این کشور را در برابر ایران آسیب پذیرتر کند
۲. ایران حتی پس از یک سال از خروج آمریکا از برجام کامل به تعهدات خود پایبند بود، اما اکنون دارای سطحی از اورانیوم کمتر غنی شده به اندازه کافی برای ساخت سلاح هسته ای است و غنی سازی را در تاسیسات زیرزمینی فردو از سر گرفته است. اگر ایالات متحده سعی کند با وجود عدم اجرای توافق، تحریم ها را بیش از پیش تشدید کند، ایران ممکن است از برجام و پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای (مسیری که کره شمالی در پیش گرفت) خارج شود.
۳. سیاست ایالات متحده در قبال ایران شکاف را با نزدیکترین متحدین ما در اروپا- که سعی در حفظ برجام دارند- عمیق تر کرده است. تجربه نشان داده است که فشار بر ایران فقط وقتی عملی و موثر خواهد بود که چند جانبه و دارای اهداف واقعی و قابل دسترس باشد. همکاری اروپا برای تحریم ها و دیپلماسی با ایران ضروری است.
۴. دولت ترامپ با تلاش جهت مجبور کردن سایر کشورها به پیوستن به کمپین «فشار حداکثری»، تحریم ها را به عنوان ابزاری در خدمت سیاست خارجی آمریکا تضعیف کرده است. تحریم ها مانند آنتی بیوتیک ها، در صورت استفاده بیش از حد، کارایی خود را از دست می دهند. با گذشت زمان، ملت ها راه حل هایی(برای عبور از تحریم ها) پیدا می کنند. وقتی ایالات متحده نیاز به اعمال تحریم در آینده داشته باشد، ممکن است دریابد که تحریم ها تأثیر کمی داشته باشند.
۵. خروج ایالات متحده از برجام منجر به بی اعتبار شدن دولت حسن روحانی و تقویت «نیروهای تندرو» که به طرز وحشتناکی مخالف روابط عادی با ایالات متحده هستند، شده است. سال آینده، ایران به احتمال زیاد رئیس جمهوری را انتخاب می کند که کابینه آن پر از افراد دارای مدرک دکترا از آمریکا نباشد. مذاکره در مورد «توافق بهتر» با چنین دولتی حتی اگر جو بایدن رئیس جمهور شود، سخت تر خواهد بود. زمان گرانبها - هنگامی که مذاکرات می توانست در مورد برجام ۲ ادامه داشته باشد و منجر به حل و فصل مناقشه منطقه ای و سایر موارد شود ـ از بین رفته است.
این عواقب ناگوار در این زمان که بهداشت جهانی بر اثر همه گیری ویروس کرونا در وضعیت اضطرار قرار دارد، در حال آشکار شدن است. چنین بحرانی می توانست توجیهی برای دولت ترامپ جهت رفع تحریم ها با ژست کمک به مردم ایران فراهم کند.
با این حال، ایالات متحده نتوانسته است قدمی برای کاهش خصومت با ایران بردارد. تلاش برای جلوگیری از اعطای وام پنج میلیارد دلاری اضطراری صندوق بین المللی پول به ایران نیز وضعیت را بدتر کرد.
به غیر از وزیر امور خارجه مایک پومپئو و تعداد معدودی از محافظه کاران در واشنگتن، پس از گذشت دو سال، خروج ایالات متحده از برجام مدافعان معدودی پیدا کرده است. در میان متحدان ایالات متحده، فقط اسرائیل همچنان به تشویق خود برای ادامه فشار حداکثری بر ایران ادامه می دهد.
پومپئو اکنون مسئولیت تمدید تحریم سازمان ملل در انتقال تسلیحات متعارف به ایران که براساس برجام در ماه اکتبر منقضی می شود را بر عهده دارد. او با استفاده از استدلال ناخوشایند و مشکوک مبنی بر اینکه ایالات متحده علی رغم خروج یکجانبه از دو سال پیش، همچنان «مشارکت کننده» در توافق است، به دنبال تمدید تحریم های تسلیحاتی علیه ایران است.
بازندگان این استراتژی فعلی آمریکا در برابر ایران، حاکمیت قانون و در نهایت رهبری آمریکا در جهان خواهند بود.
در سراسر جهان، بسیاری از مردم در حال حاضر با ناراحتی به کشور ما نگاه می کنند، زیرا آمار مرگ و میرها به دلیل همه گیری افزایش می یابد و دولت فدرال در تقلا برای پاسخگویی است.
درباره ایران، مانند بسیاری موارد دیگر ـ از تغییرات آب و هوایی تا حل و فصل مناقشات ـ دولت ترامپ یا غایب است یا مانع. داشتن مدرک دکترا در روابط بین الملل برای درک عواقب چنین رفتارهای بدخیمانه لازم نیست: وقتی ایالات متحده در آینده مطالبه کند، ملت های کمتری پیروی می کنند.