«سبد خانوار به شما تعلق گرفت»، «واریز بسته حمایتی دولت»، «رجیستری تلفن همراه، ثبت نام از لینک زیر» اینها تنها چند نمونه پیامی هستند که فریبکاران با تحریک کنجکاوی افراد را به صفحات جعلی خود میکشانند و حسابشان را خالی میکنند. همان پیامهایی که تا چند ماه پیش از سوی سامانههای ارسال پیامک به دست افراد میرسید، این بار از سوی شمارههای شخصی ارسال میشود.
این نوع سرقت گروهی از افراد را به سمت درگاههای غیرواقعی می کشاند و با دزدیدن اطلاعات کارت و رمز دوم از کارت آنها مبلغی برداشت میکند. طرح رمز دوم پویا سال گذشته در واقع برای مبارزه با این نوع سرقتها شکل گرفت. همزمان با اجرای این طرح اعلام شد که ۲۳ هزار پرونده فقط در تهران بابت برداشت غیر مجاز تشکیل شده است. با این حال به گفته رئیس پلیس فتا تهران فیشینگ باز هم اخیرا به میان پروندهها بازگشته است؛ اما این بار نه به صورت پنهانی، بلکه کاملا واضح، با شمارههای شخصی و فعالیت آشکار.
رئیس پلیس فتای تهران چهارشنبه اول مرداد در گفت و گو با روزنامه جام جم گفت که میزان جرایم مربوط به فیشینگ ۵۰ درصد نسبت به سال قبل کاهش داشته است. با اینکه پس از راهاندازی رمز پویا میزان جرم فیشینگ افول کرد اما با گسترش بیماری کرونا دوباره آمار کلاهبرداریهای اینترنتی افزایش یافت. اگرچه افراد برای برداشت مبلغ بیش از ۱۰۰ هزار تومان نیازمند دریافت پیامک هستند اما فریبکاران برای خالی کردن حساب از رباتهای تلگرامی هم استفاده میکنند. برای مثال گفته میشود که این رباتهای تلگرامی به بانک متصل هستند و به مرور همه اطلاعات مانند رمز دوم کارت را از کاربر دریافت میکنند. کمی بعد سارق با داشتن همه این اطلاعات بدون اینکه هیچ اثری از خود برجا بگذارد حساب را خالی میکند و ناپدید میشود.
یکی دیگر از تغییراتی که کلاهبرداران در روش سرقت اطلاعات بانکی داشتهاند ارسال پیامک با شماره موبایلهای شخصی بوده است. پس از افزایش آگاهی مشترکان از راههای قطع پیامکهای تبلیغاتی، آنها پیامهای تبلیغاتی را این بار با سرشمارههای شخصی می فرستند و با یک لینک درگاه بانکی جعلی افراد را به دام میاندازند. اگر چه سازمان رگولاتوری سامانه ۱۹۵ را برای ساماندهی این پیامکها با شمارههای شخصی راهاندازی و تا فروردین امسال بیش از ۱۱۸ هزار سیمکارت را به این دلیل مسدود کرده است، اما به نظر میآید که خرید سیم کارتهای بیهویت دیگر به یک بازار بزرگ، با منشاء بزرگتری تبدیل شده باشد.
اگر در سرچ اینستاگرام کلمه سیمکارت بدون نام، بدون سند و فعال را جست و جو کنید با چند صفحه پرفالوئر روبرو خواهید شد که بدون هیچ محدودیتی در این پلتفرم فعالیت میکنند. بازاری که به گفته پلیس فتا مشتریان آن معمولا خلافکاران، مزاحمان و تبلیغات پیامکی هستند. برای مثال اطلاعات یکی از این صفحات اینستاگرامی که با دریافت ۱۰۰ هزار تومان سیم کارتی بدون هویت میفروشد نشان میدهد که برخی از مشتریانش گاه تا ۱۰ سیم کارت هم از او یک جا خریداری کردهاند. این فروشنده توضیح میدهد: «این سیم کارت ها قطعی ندارند و فعالیت آنها متوقف نمیشود.» او حتی در صفحه اینستاگرام خود نوشته است: «مزاحمتی از سوی این سیمکارتها رخ دهد دیگر قابل پیگیری نیست.»
بیشتر سیمکارتهای بدون هویت در واقع سیمکارتهایی هستند که به توریستها بعد از ورود به کشور داده میشود. به گفته رئیس پلیس فتای استان تهران از سه سیم کارتی که ایرانسل با ورود توریستها به آنها میدهد، دو سیم کارت به دست دلالان میافتد و در بازار میان مجرمان به فروش میرسد. با این حال شرکت ایرانسل با تکذیب این اظهار نظر اخیرا اعلام کرده است که سیم کارتهای گردشگری یا توریستی، صرفا با ارائه گذرنامه برای اتباع خارجی در هنگام ورود به کشور، به طور موقت فعال میشوند و ایرانسل پس از ۳۰ روز، این سیمکارتها را خودکار غیرفعال میکند. فروشنده سیم کارت بدون هویت اما ادعای دیگری دارد؛ او میگوید: «ایرانسل این سیمکارتها را بعد از ۳۰ روز قطع نمیکند. من تضمین میکنم که قطعی نداشته باشید. اگر چنین اتفاقی افتاد یک سیم کارت دیگر تقدیمتان می کنم.»