در مورد امپراتوری عثمانی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
امپراتوری عثمانی (به عثمانی: دَوْلَتِ عَلِیّه عُثمَانِیّه) که در میان ایرانیان، مسلمانانِ ساکن امپراتوری و مسلمانان خارج از آن، هندیها و چینیها به روم معروف بود، یک امپراتوری مسلمان بود که چندین قرن بخشهای بزرگی از جنوب شرق اروپا، غرب آسیا و شمال آفریقا را تحت کنترل خود داشت. این امپراتوری در اواخر قرن سیزدهم میلادی توسط رهبر قبایل تُرک اغوز یعنی عثمان یکم در سوگوت بنیانگذاشته شد و در سال ۱۳۵۴، با فتح بالکان، به اروپا راه یافت که بدین ترتیب دولت کوچک عثمانی به یک قدرت بینقارهای تبدیل شد. تا سال ۱۴۵۳، عثمانیان همه قلمروی امپراتوری روم شرقی را ضمیمه خاک خود کردند و با فتح قسطنطنیه توسط محمد فاتح، پایتخت خود را به این شهر انتقال دادند.
اوج گیری عثمانی در تاریخ
در قرون شانزدهم و هفدهم میلادی، امپراتوری عثمانی در اوج گستره خود در زمان سلطان سلیمان قانونی، یک دولت چند فرهنگی و چند زبانی بود که همه جنوب شرق اروپا، بخشهایی از اروپای مرکزی و آسیای غربی، بخشهایی از شرق اروپا و قفقاز و قسمتهای وسیعی در شمال و شاخ آفریقا را زیر فرمان خود درآورده بود. در آغاز قرن هفدهم، این دولت ۳۲ ولایت و تعداد زیادی دولت دستنشانده داشت که این دستنشاندگان در ادوار مختلف یا به ولایتهای جدید تبدیل شدند یا توانستند از خودمختاری نسبیای برخوردار باشند.
پل شرق و غرب
با توجه به موقعیت جغرافیایی پایتخت عثمانی، یعنی شهر قسطنطنیه، این امپراتوری به مدت شش قرن به پلی میان شرق و غرب تبدیل شده بود. در گذشته، باور بر این بود که این امپراتوری با مرگ سلیمان یکم، رو به زوال رفتهاست، با این حال تاریخدانان معاصر بر این باورند که دولت عثمانی در طول قرن هفدهم و هجدهم با داشتن نیروی نظامی و اقتصاد نیرومند، کماکان یکی از قدرتهای بزرگ جهان بود. با این حال، در جریان دوره بیست و هشت ساله صلح در میان سالهای ۱۷۴۰ تا ۱۷۶۸، نیروهای نظامی عثمانی از نظر کارآمدی بسیار از ارتشهای اروپایی از جمله رقبای منطقهای خود، یعنی روسیه و هابسبورگ، عقب افتادند که همین مسئله منجر به شکستهای پیاپی آنان در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم شد. گرچه این امپراتوری در قرن نوزدهم به از دست دادن قلمروهای خود ادامه داد، اما با مدرنسازی دولت عثمانی در دوره موسوم به تنظیمات، توانست نسبت به گذشته قویتر شود؛ هرچند این مسئله نتوانست از شکستهای آنان در طول قرن نوزدهم جلوگیری کند و بسیاری از قلمروهای سابق این امپراتوری، به کشورهای مستقل جدیدی تبدیل شدند.
فروپاشی
عثمانی در جنگ جهانی اول با امپراتوری آلمان متحد شد و به جبهه قدرتهای مرکز پیوست، با این امید که بدین طریق انزوای طولانی خود را از بین ببرد. با این حال، آنان در جنگ بزرگ به سختی شکست خوردند؛ عثمانی در جریان جنگ جهانی اول با مشکلات بسیاری، از جمله مشکلات درونی و شورشهای مختلف مانند شورش اعراب مواجه شد که در شکست نهایی آنان در جنگ بسیار تأثیرگذار بود. در جریان جنگ جهانی اول، نسلکشیهای متعددی علیه ارمنیان، آشوریان و یونانیان توسط این دولت وقوع یافت که منجر به مرگ میلیونها نفر شد و همچنین ترکزبانان را در آناتولی به اکثریت تبدیل و راه را برای تأسیس جمهوری ترکیه باز کرد.
شکست عثمانی در جنگ جهانی اول منجر به اشغال سرزمینهای این امپراتوری توسط متفقین شد. در نهایت نیروهای پیروز قلمروی عثمانی در خاورمیانه را طبق توافقنامه سایکس–پیکو بین یکدیگر تقسیم کردند که این تقسیمبندی بنا بر تفکرات فرانسه و بریتانیا بود و بدون درنظر گرفتن تقسیمات کشوری در امپراتوری عثمانی انجام شد. هرچند شورش ترکزبانان آناتولی در برابر اشغال توسط متحدین در جنگ استقلال ترکیه منجر به تأسیس جمهوری ترکیه و در نهایت انقراض امپراتوری عثمانی شد.
در مورد امپراتوری عثمانی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
رئیس جمهور جمهوری آذربایجان از اقدام همتای آمریکایی خود در به رسمیت شناختن «نسل کشی ارامنه» به شدت انتقاد کرد و آن را اقدامی «غیرقابل قبول» و یک «اشتباه تاریخی» خواند.
کد خبر: ۱۰۴۸۰۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۵
نبض خبر؛
رئیس جمهور ترکیه از نزدیک بودن زمان حمله به شرق فرات خبر داده است. اردوغان پیشتر طرحی داده بود که بر اساس آن، در منطقه موردنظر او در سوریه، ده شهر و 134 روستای جدید ایجاد خواهد شد. آیا او در سودای اجرای پیمان میثاق ملی مجلس عثمانی در 1920 است؟ طرحی که ترکیه جدید را شامل شش استان عراق، بخشهایی از استانهای حلب، ادلب، رقه و دیرالزور در سوریه، بخشهایی از بلغارستان، یونان، گرجستان، ارمنستان، جمهوری آذربایجان و ایران را دربرمیگیرد؟! این گزارش را در همین زمینه میبینید.
کد خبر: ۹۲۸۳۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۵
کد خبر: ۸۸۱۳۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۰۷