کلیات
«نیسان» ماه هشتم رومی است که از بیست و سوم فروردین شروع و تا ۳۰ روز ادامه دارد، بنابراین قسمت عمده ماه نیسان، مقارن اردیبهشت ماه است و کمی از آن در آخر ماه فروردین قرار دارد.
بارانی که در این ماه از آسمان نازل میشود، خواص و آثار فراوانی دارد و اگر کسی مقداری از آن را در ظرف پاکی جمع کند و سورهها و دعاهای زیر را بر آن بخواند، هر کس از آن آب بخورد، از بیماریهای گوناگون جسمانی و اخلاقی رهایی مییابد و به قدری در این روایت آثار و برکات، برای آن ذکر شده است که انسان در شگفتی فرو میرود.
سوره و دعاهای مرتبط
سورهها و دعاهایی که به آب نیسان اشاره دارد، از این قرار است:
۱ سوره حمد. ۲ آیة الکرسی. ۳ قُلْ یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ. ۴ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی. ۵ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ. ۶ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ. ۷ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ، هر کدام را ۷۰ مرتبه میخوانی.
همچنین ذکرهای:
۱ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ. ۲ اللّه اکبر. ۳ الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد. ۴ سُبْحانَ الله، وَالحَمْدُ لله، وَلا اِلهَ اِلاَّ الله وَالله اَکبَرُ هر کدام را ۷۰ مرتبه.
مرحوم «علاّمه مجلسی» میگوید: آب باران به طور کلّی مبارک و نافع است، همان گونه که در حدیث معتبری از امیرمؤمنان (علیه السلام) نقل شده است که فرمود: آبی را که از آسمان فرود میآید بیاشامید که بدنها را پاک میسازد و دردها را دفع میکند، قرآن مجید میفرماید: «(وَ یُنَزِّلُ عَلَیْکُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِیُطَهِّرَکُمْ بِهِ وَیُذْهِبَ عَنْکُمْ رِجْزَ الشَّیْطانِ وَلِیَرْبِطَ عَلی قُلُوبِکُمْ وَیُثَبِّتَ بِهِ الاْقْدامَ) ; و آبی از آسمان برایتان فرستاد، تا شما را با آن پاک کند و پلیدی شیطان را از شما دور سازد؛ و دلهایتان را محکم، و گامها را با آن استوار دارد».
«علاّمه مجلسی» در ادامه میگوید: در عمل مربوط به آب نیسان بهتر آن است که اگر به صورت دسته جمعی میخوانند، هر یک از افراد، مجموع آن سورهها و اذکار را هفتاد مرتبه بخوانند (یعنی میتوانند آن را میان خود تقسیم نمایند و هر کدام سورهای را هفتاد بار بخواند، ولی بهتر است هر یک از آنها، مجموع آن سورهها و اذکار را هفتاد مرتبه بخواند).
مستند بودن
معروف ترین سند موجود درباره خواص آب نیسان، روایتی است که سید ابن طاووس(ره) در کتاب «زادالمعاد» دراین باره نوشته است. روایتی که در کتاب ارزشمند «مفاتیح الجنان» هم به آن اشاره شده و این طور شروع می شود:«روزى جمعى از اصحاب نشسته بودند،رسول خدا صلى اللّه عليه و آله وارد شد و به ايشان سلام كرد،و اصحاب جواب سلام ايشان را گفتند حضرت فرمودند:آيا مىخواهيد دوايى را كه جبرييل به من تعليم داد كه نيازمند دواى پزشكان نباشم به شما تعليم دهم؟امير المؤمنين عليه السّلام و سلمان و ديگران پرسيدند آن دوا چيست؟»
و بعد پیامبر اسلام(ص) چگونگی جمع آوری آب باران در ماه نیسان را به امام علی(ع) تعلیم فرمودند. براساس این روایت پیامبر اسلام(ص) درباره فواید آب نیسان هم ویژگی هایی از قول جبرئیل(ع) ذکر کردند. بعضی از این ویژگی ها به اختصار عبارتند از:
شفای دردهای جسمی
درمان نازایی
درمان سردرد
درمان درد چشم با چکاندن قطره ای از آب نیسان به چشم
استحکام ریشه دندان ها
پیشگیری از سرماخوردگی و زکام
پیشگیری از بیماری های پوستی
اعتدال مزاج
ضمن این که پیامبر اسلام(ص) درباره آثار معنوی نوشیدن این آب نیز این طور فرموده اند:«پس جبرئيل گفت به حقّ خداوندى كه تو را به راستى فرستاده هر كه اين آيات را بر اين آب بخواند و بياشامد حقّ تعالى دلش را مملوّ گرداند از نور و روشنى و الهام خود را در دل او وارد سازد و حكمت بر زبان او جارى گرداند و پر كند دل او را از فهم و بينائى و به او عطا كند از كرامتها آنچه به احدى از عالميان عطا نكرده باشد و هزار مغفرت و هزار رحمت بر او بفرستد و غش و خيانت و غيبت و حسد و بَغْى و كبر و بخل و حرص و غضب را از دل او بردارد و از عداوت و دشمنى مردم و بدگوئى ايشان نجات يابد و موجب شفاء جميع امراض او گردد.