کلیات
محاصره نوار غزه، اشاره به مسدود کردن مرزهای نوار غزه از ژوئن ۲۰۰۷ توسطررژیم صهیونیستی و مصر دارد که به هدف تحت فشار قرار دادن دولت حماس انجام شد.
محاصره غزه که از سال ۲۰۰۷ و در پی پیروزی حماس در انتخابات و شکست جنبش فتح و توافق امنیتی مصر و رژیم صهیونیستی شروع شده بود. از زمان محاصره نوار غزه، مرزهای نوار غزه به روی سازمانهای بینالملی امداد و خبرنگاران خارجی نیز بستهشد. جلوگیری از ورود خبرنگاران به باریکه غزه، اعتراض شدید سردبیران و رؤسای رسانههای بینالمللی را علیه دولت اسرائیل برانگیخت. آنها در نامهای که روز ۲۰ نوامبر برای ایهود اولمرت، نخستوزیر اسرائیل ارسال داشتند، نوشتند: «ما بهخاطر امتناع اسرائیل از اجازهٔ ورود به نوار غزه، بشدت نگران رسانههای بینالمللی هستیم».
در سال ۲۰۰۸ درگیریهای پراکنده میان اسرائیل و حماس در سال ۲۰۰۸ تشدید شد. براساس توافقنامهای که در ۱۹ ژوئن ۲۰۰۸ میلادی بین اسرائیل و حماس و ۱۲ گروه شبه نظامی با میانجیگری کشور مصر به امضا رسیده بود، حماس و نیروهای دفاعی اسرائیل متعهد شده بودند تا از دستزدن به عملیات مسلحانه علیه خاک یکدیگر خودداری کنند. در این قرارداد در ابتدا چند روز آتشبس از سوی دوطرف در نظر گرفته شدهاست. در طول شش ماه بعد از قبول توافقنامه، حماس و اسرائیل بارها یکدیگر را به نقض قرارداد متهم کردند. از طرفی اسرائیل پرتاب راکت به سمت خاک خود را نقض آتشبس در نظر گرفته و از طرف دیگر حماس ادامه محاصره اقتصادی و سوختی غزه توسط اسرائیل را نقض آتشبس عنوان کرد. اسرائیل لغو محاصره غزه را از شرایط آتشبس ندانسته و لغو آن را به پایان حملات موشکی حماس منوط دانست. حماس نیز علت پرتاب راکت به سمت اسرائیل را محاصره اقتصادی غزه اعلام کرده بود.
در ۲۴ ژانویه ۲۰۰۸ شورای حقوق بشر سازمان ملل از اسرائیل خواست در جهت کاهش تنش محاصره نوار غزه را پایان دهد. اسرائیل از ۵ نوامبر ۲۰۰۸ با بستن گذرگاههای باریکه غزه، ارتباط ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار فلسطینی را با جهان خارج کاملاً قطع کرد. گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل، ریچارد فالک، ادامه محاصره غزه را جنایت علیه بشریت و مجازات جمعی مردم فلسطین خوانده و با بیان اینکه اسرائیل تنها هنگامی اجازه امدادرسانی داده که مردم غزه در آستانه قحطی آشکار بودهاند، به نقد از اسرائیل پرداخت.
در پاسخ، اسرائیل هدف از محاصره غزه را پرتاب راکت به مناطق مسکونی اسرائیل و جلوگیری از قاچاق اسلحه به غزه اعلام کرد. به گفته سخنگوی اهود اولمرت، بر اساس موافقتنامهٔ آتشبس، حماس نباید جنگافزار وارد مناطق تحت کنترل خود کند ولی بگفته اسماعیل هنیه، رهبر حماس، اگر چه این درخواست در جریان مذاکرات آتشبس از طرف اسرائیل مطرح شده بود، ولی حماس آن را نپذیرفتهاست.
اسرائیل به علت کنترل نوار غزه توسط حماس، عنوان «سرزمین دشمن» بر این منطقه گذاشت و اعلام کرد که تحویل گازوئیل و بنزین به غزه را به میزان ۱۵ درصد کاهش خواهد داد ولی تحویل سوخت به نیرو گاهها کاهش نخواهد یافت.[۱۷] اسرائیل استدلال میکرد که با تحت کنترل دشمن اعلام شدن غزه، اسرائیل دیگر مجبور نیست از قوانین بینالمللی ناظر به اداره مناطق اشغالی تبعیت کرده و خدمات عمومی مورد نیاز ساکنان غیرنظامی منطقه را تأمین کند. امّا مدتی بعد ارسال سوخت مصرفی را بهطور کامل قطع کرد. بعد از این مرحله نوبت به قطع کامل سوخت تنها نیروگاه برق غزه رسید. از زمانی که سوخت تنها نیروگاه برق نوار غزه به پایان رسید، برق این ناحیه هر روز چندین ساعت قطع میشد. اسرائیل دلیل چنین اقدامی را تلاش برای متوقف کردن پرتاب موشک از سوی حماس به سوی اسرائیل اعلام کرد.
دفتر هماهنگی کمکهای انسانی سازمان ملل متحد در غزه گزارش داد که نیمی از دستگاههای بیمارستان شفای غزه در سال۲۰۰۸ به خاطر فقدان انرژی و قطعات یدکی از کار افتاده بود. به گزارش نهاد امدادی اوکسفوم، تأمین آب آشامیدنی هم با اشکال روبرو شده و به علت عدم دسترسی به کلر، تصفیه آن از نیمه دسامبر غیرممکن بود. در این شرایط دشوار، اسرائیل در ماه نوامبر۲۰۰۸ تنها ۴ بار گذرگاههای غزه را برای عبور ۱۴۰ کامیون حامل کمکهای انسانی باز کرد. به گزارش اکسفوم، این تنها ۸ درصد از کمکهای ارسالی جامعه جهانی برای مردم فلسطین بود.