کلیات
با استفاده از اشعه ایکس، تصاویر اعضای داخل بدن مثل استخوان و غضروف را بدون مداخله می توان دید.این روش برای خانم های باردار اصلاً توصیه نمی شود و خانم ها برای مراجعه به رادیولوژی باید از باردار نبودن خود اطمینان حاصل نمایند زیرا این تکنولوژی به جنین آسیب می رساند.البته لازم به ذکر است که مزایای آن خیلی بیشتر از مضرات آن می باشد.این تکنولوژی به پزشکان این امکان را می دهد که با کمترین عارضه راه ورود به بدن بیمار را پیدا کنند و اطلاعات از آن استخراج نمایند.
کشف رادیولوژی
شاید بشود کشف پرتوشناسی را از دانشمندی با نام هانری بکرل دانست که شروعی برای پیشرفت های بزرگتر در این تکنولوژی بوده، اولین بار اشعه x توسط شخصی به اسم ویلهلم کنراد رونتگن کشف شد که آن را روی دست همسر خود تست کرد. این امر موجب شور و هیجان زیادی در محققان دانشگاه های اروپا شد. و واکنش های مثبت در روزنامه و مجلات ایجاد گردید.
اولین بار بعد از اصرار فراوان دانشگاها در همان ساختمانی که کشف شده بود، روتنگن سخنرانی در این باره انجام داد. که مورد تمجید فراوان قرار گرفت و به او پیشنهاد شد که نام این کشف را اشعه روتنگن نام گذاری کند.
بعد از گذشت مدتی رشته تحصیلی با نام Musculoskeleta Radiology در دانشگاها تدریس شد.
طی مراحل پیشرفت این اکتشاف طراحی تیوب به وجود آمد که شامل صفحه پلاتینیوم در وسط لوله کروکس کاتد خمیده بود. که خیلی سریع مورد قبول محققان قرار گرفت و در همان سال بفروش رسید.
بعد از طراحی تیوبی، طراحی اسکرین فلورسنت بود که توماس ادیسون در پیشرفت این طراحی نقش به سزایی داشت.
رفته رفته این تکنولوژی پیشرفت کرد و در زمان جنگ جهانی اول مورد توجه نظامی ها قرار گرفت. در آن زمان فقط توانایی تصویربرداری از دست را داشت، و محققان در پی پیشرفت این تکنولوژی برای کل بدن بودند.
اولین دستگاه ها
اواخر سال 1897 میلادی توانستند از کل بدن تصویر برداری کنند.
به دلیل مضرر بودن اشعه x رفته رفته مشکلاتی برای کاربران این دستگاها به وجود آمد تا آنجایی که چندین نفر جان خود را از دست دادند. یکی از آنها کریکور کاسابیان بود که به عنوان اولین شهید رادیولوژی نامیده شد.
مفاهیم رادیولوژی
کلمه رادیولوژی از دو واژه رادیو (موج تابش) و لوژی (بیان) تشکیل شده است. به معنی بیان اشعه می باشد. این نوع اشعه، ریز موجهایی می باشند که از هر ماده ای عبور می کنند. و به دلیل پراکنده شدن حتی قابل مشاهده نمی باشد. تنها ماده ای که از آن نمی تواند عبور کند سرب می باشد.
در مراکز رادیولوژی و اتاق های رادیولوژی از سرب در دیوار ها برای خارج نشدن اشعه استفاده می شود.
رادیولوژی امروزه در تمام مرکز درمانی وجود داشته و در تشخیص بیماری ، درمان و حتی صنعت نیز کاربرد چشم گیری دارد.
انواع رادیولوژی :
رادیولوژی تشخیصی :
به پزشکان به منظور تشخیص بیماریهای ساختارهای درون بدن کمک می کند بطور مثال برای تشخیص علل نشانه های بیماری ، بررسی اینکه بدن بیمار چگونه به روش درمانی مورد نظر جواب داده و غربالگری به منظور تشخیص سرطان پستان، سرطان روده بزرگ و یا بیماری های قلبی
روش های متعددی رادیولوژی برای این بررسی ها وجود دارد نظیر:
• CT اسکن شامل سی تی آنژیوگرافی
• فلوروسکوپی شامل باریوم انما
• MRI و MRA
•ماموگرافی
• پزشکی هسته ای که شامل تستهایی مثل اسکن استخوان ، اسکن تیروئید و تست تالیوم قلب می باشد
• X-ray ساده نظیر رادیوگرافی قفسه سینه
• PET اسکن
•سونوگرافی
رادیولوژی مداخله ای:
پزشکان از شیوه های مختلف تصویربرداری نظیر CT اسکن، سونوگرافی ، MRI و یا فلوروسکوپی برای انجام کارهای مختلف استفاده می کنند مثل قراردادن کاتتر،وایر و یا سایر وسایل در بدن بیمار با ایجاد کمترین برش
• آنژیوگرافی یا آنژیوپلاستی و قراردادن stent
• ایجاد آمبولیزاسیون برای کنترل خونریزی
• درمان سرطان شامل آمبولیزاسیون تومور با استفاده از کیموآمبولیزاسیون یا Y-90 رادیو آمبولیزاسیون
• ابلیشن تومور
• بیوپسی سوزنی از اندام های مختلف نظیر ریه و تیروئید
• بیوپسی پستان تحت گاید سونوگرافی و یا استریوتاکسی
• جایگذاری کاتتر وریدی
افرادی که در مراکز رادیولوژی کار می نمایند:
پزشکی که بعد از اتمام دوره پزشکی عمومی تحصیل را بطور تخصصی در رشته رادیولوژی ادامه دهد، رادیولوژیست می نامند.
و به دلیل داشتن اطلاعات در درمان و تشخیص انواع بیماری ها و با کسب اطلاعات در مورد تصویربرداری و انطباق موارد در بیمار می تواند تشخیص احتمالی را به پزشک متخصص انتقال دهد.
در کنار رادیولوژیست ها در مراکز درمانی افرادی برای کمک به آنها مشغول به کار می باشند که به آنها تکنسین گفته می شود.و همین طور شخصی در کنارتکنسین و رادیولوژیست را فیزیکدان پزشکی می نامند که تخصص این افراد در کیفیت و سلامت دوز مناسب دستگاه ها می باشد.
مضرات و مزایای رادیولوژی
و همان طور که ذکر شد اشعه X دارای ضرر هایی می باشد که با تکنولوژی های امروزه این ضرر به حداقل رسانده اند. و برای خانم های باردار اصلاً توصیه نمی شوند و خانم ها برای مراجعه به رادیولوژی باید از باردار نبودن خود اطمینان حاصل نمایند زیرا که این تکنولوژی به جنین آسیب می رساند.
البته لازم به ذکر است که مزایای آن خیلی بیشتر از مضرات آن می باشد.
این تکنولوژی به پزشکان این امکان را می دهد که با کمترین عارضه راه ورود به بدن بیمار را پیدا کنند و اطلاعات از آن استخراج نمایند. و اگراین روش ابداع نمی شد تنها راه، باز کردن بدن بیمار و بررسی آن بود.
استفاده از این تکنولوژی به دلیل تشخیص درست و دقیق هزینه به نسبت بالا دارد. البته به دلیل سرعت در تشخیص ، معطل نماندن و بستری در بیمارستان بهترین گزینه می باشد.
17 آبان (8 نوامبر )سالروز کشف پرتو ایکس است و این روز را روز جهانی رادیولوژی می نامند.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی گفت: در خصوص ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن برای افراد با وزن بالا مشکل داریم. مرکز درمانی حداکثر وزنی که توان تصویربرداری از آن را دارند، لحاظ نمی‌کنند و معمولاً ۲۰ درصد زیرِ این وزن را در نظر می‌گیرند تا احیانا دستگاه‌ها آسیب نبیند.
کد خبر: ۱۲۷۵۶۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۴
یک تراشه جدید ابداع شده است که می‌تواند تصویربرداری پرتو ایکس را به گوشی‌های هوشمند بیاورد.
کد خبر: ۱۲۴۳۵۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۳۰
پیشرفت در زمینه هوش مصنوعی می‌تواند به پزشکان در تشخیص سرطان سینه که ممکن است در شناسایی اولیه از قلم افتاده باشد، کمک کند.
کد خبر: ۱۱۶۹۳۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۰
فعال سیاسی ، مشاهده خود از واکنش همسایه اش از رخدادی را نقل کرد.
کد خبر: ۱۱۳۴۴۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۰
رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، رشته رادیولوژی را چشم بینا و نگاه نافذ علم پزشکی در دنیا دانست.
کد خبر: ۱۱۳۰۶۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۹
در گفتگو با تابناک اقتصادی مطرح شد؛
مهرداد ویس کرمی نماینده مجلس گفت: در بسیاری از مراکز استانها، حتی یک متخصص رادیولوژی خانم وجود ندارد. البته وضعیت در مناطق و نواحی محروم به مراتب بدتر و تاسفبارتر است. این موضوع واقعا زیبنده نیست که مردم باید چند صد کیلومتر جا به جا شوند و به مراکز استان بیایند تا به یک متخصص دست پیدا کنند.
کد خبر: ۱۰۸۰۴۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۱۴
پرفسور سعید راد، پدر رادیولوژی ایران درگذشتپرفسور سعید راد، بنیانگذار گروه آموزشی رادیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، معروف به «پدر رادیولوژی ایران» و عضو فرهنگستان علوم پزشکی کشورمان در سن ۹۰ سالگی دارفانی را وداع گفت.
کد خبر: ۱۰۱۶۵۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۲
کد خبر: ۹۱۲۱۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
