کلیات

نیکی کریمی متولد ۱۹ آبان ۱۳۵۰  بازیگر و فیلم‌ساز ایرانی است. او یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان سینما پس از انقلاب ایران است که در فیلم‌های مهمی نقش آفرینی کرده و با کسب جوایز متعدد از جشنواره‌های گوناگون بین‌المللی، از موفق‌ترین هنرمندان سینمای ایران از لحاظ تعداد جوایز جهانی نیز به‌شمار می‌رود.

در سال ۱۳۷۲، کریمی موفق به دریافت جایزه صدف نقره‌ای بهترین بازیگر زن از جشنواره بین‌المللی فیلم سن‌سباستین برای فیلم سارا (۱۳۷۱) شد. او در بیست و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر (۱۳۸۱) نیز برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن برای فیلم دیوانه‌ای از قفس پرید (۱۳۸۱) و واکنش پنجم (۱۳۸۱) شد. او تاکنون با کارگردانان برجسته‌ای از جمله داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، عباس کیارستمی، ابراهیم حاتمی‌کیا، رسول ملاقلی پور ،بهروز افخمی و تهمینه میلانی همکاری داشته‌است. او علاوه بر بازیگری چندین فیلم از جمله شیفت شب (۱۳۹۳) و آتابای (۱۳۹۸) را ساخته‌است.

کریمی همچنین در جشنواره‌های مختلف داخلی و بین‌المللی فیلم به عنوان داور حضور داشته‌است. وی در سال ۲۰۰۷ از داوران بخش فیلم کوتاه شصتمین جشنواره فیلم کن فرانسه بود. او در زمینه عکاسی و ترجمه کتاب نیز فعالیت داشته‌است. در سال ۲۰۱۷، کریمی در لیست «۳۰ تن از زیباترین زنان جهان» از سوی وبگاه بازنت قرار گرفت.

زندگی و فعالیت هنری

نیکی کریمی در ۱۹ آبان ۱۳۵۰ در تهران به دنیا آمد. وی اصالتاً تفرشی است. او از دوران دبستان بازی در گروه‌های کوچک تئاتری را آغاز کرد. نخستین نقش سینمایی‌اش را در سال ۱۳۶۸ در فیلم وسوسه به کارگردانی جمشید حیدری به دست آورد. اما نخستین حضور جدی‌اش را می‌توان در فیلم عروس به کارگردانی بهروز افخمی در سال ۱۳۶۹ دانست. نیکی کریمی و ابوالفضل پورعرب را اولین ستارگان سینمای ایران پس از انقلاب می‌دانند. پس از آن، وی در دو فیلم مهم از داریوش مهرجویی به نام‌های سارا و پری بازی کرد. در سال ۱۳۷۱ بازی در فیلم سارا (اقتباسی از «خانه عروسک» اثر هنریک ایبسن) توانست برایش جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره‌های سن سباستین و نانت را به ارمغان بیاورد. در همان سال برای تحصیل در رشته طراحی لباس به آمریکا رفت و تا زمان بازی در فیلم پری اثر داریوش مهرجویی به ایران بازنگشت. بازی‌اش در این فیلم که اقتباسی از کتاب «فرنی و زویی» اثر سلینجر بود، مورد توجه قرار گرفت و او برای بار سوم در جشنواره فیلم فجر نامزد سیمرغ بلورین شد.

پس از بازی در چند فیلم از کارگردانانی چون ابراهیم حاتمی‌کیا، بهروز افخمی و داریوش فرهنگ در سال ۱۳۷۷ در فیلم دو زن به کارگردانی تهمینه میلانی بازی کرد. نیکی کریمی با بازی در این فیلم، به بازیگر ثابت چند فیلم بعدی تهمینه میلانی تبدیل شد و این همکاری تا فیلم واکنش پنجم ادامه یافت. وی برای پنجمین بار برای فیلم دو زن نامزد دریافت سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر شد اما برای واکنش پنجم توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را کسب کند. او همچنین جایزه بهترین بازیگر زن را به خاطر بازی در دو زن از جشنواره تائورمینا ایتالیا گرفت.

کریمی پس از اینکه دستیار کارگردانی عباس کیارستمی را در فیلم A.B.C. Africa بر عهده گرفت، در سال ۱۳۸۰ فیلم کوتاه مستندی با عنوان داشتن یا نداشتن ساخت که به موضوع زوج‌های نابارور مراجعه‌کننده به کلینیک رویان می‌پرداخت. این مستند برنده جایزه باران شد. در سال ۱۳۸۱ در دو فیلم دیوانه‌ای از قفس پرید به کارگردانی احمدرضا معتمدی و واکنش پنجم به کارگردانی تهمینه میلانی بازی کرد که به خاطر بازی در این دو فیلم جایزه سیمرغ بلورین جشنواره فجر را گرفت. وی برای اولین بار در فیلم باج خور اثر فرزاد مؤتمن در یک نقش خاکستری بازی کرد.

در سال ۱۳۸۳ اولین فیلم بلندش به نام یک شب را کارگردانی کرد. این فیلم به خاطر شرایط ممیزی در ایران اکران نشد ولی در جشنواره‌های معتبر خارجی درخشید از جمله در جشنواره فیلم کن مورد توجه قرار گرفت. نیکی کریمی فیلم بعدی خود به نام چند روز بعد را در سال ۱۳۸۵ و در شرایطی ساخت که هنوز تکلیف اکران یک شب در هاله‌ای از ابهام قرار داشت، او در فیلم دوم خود بازی هم کرد و فیلمی قابل قبول و تحسین شده کارگردانی کرد، ولی باز این فیلم هم به خاطر مسائل ممیزی در ایران هنوز اکران نشده‌است.

در سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷) کریمی به عنوان یکی از داوران بخش فیلم‌های کوتاه جشنواره کن انتخاب شد و در کنار دومینیک مال از فرانسه، دبورا نادلمن لاندیس از آمریکا و ژان ماری گوستاو لوکلوزیو از فرانسه، به داوری فیلمهای این بخش از جشنواره پرداخت.

سومین فیلم نیکی کریمی با نام سوت پایان در سال ۱۳۸۹ خورشیدی ساخته شد. این فیلم در جشنواره‌های جهانی موفق ظاهر شد و در جشنواره‌های پوسان کره جنوبی، دوربان آفریقای جنوبی، وزول فرانسه، سیدنی، دبی، کلکته، چنای هند، مانهایم آلمان، پراگ جمهوری چک به نمایش درآمد. این فیلم توانست جایزه اصلی جشنواره‌مان‌هایم آلمان و سه جایزه از جشنواره وزول فرانسه کسب کند.

وی در تله تئاتر خرده جنایت‌های زن و شوهری برای اولین بار در یک کار تلویزیونی حاضر شد.

در دومین مراسم تجلیل از سینماگران سلامت‌محور که فروردین ماه سال ۱۳۹۱ در خانه سلامت شهرداری منطقه ۷ تهران برگزار شد ضمن نمایش فیلم مستند داشتن یا نداشتن، از نیکی کریمی برای ساخت فیلمی با رویکردی هنری و اجتماعی دربارهٔ یکی از حوزه‌های مهم سلامت شهروندان، تقدیر و قدردانی شد. همچنین در این مراسم از کتاب «گزارش عملکرد سینما سلامت» توسط نیکی کریمی رونمایی شد.

در دومین جشنواره فیلم‌های فارسی‌زبان سیدنی که در شهریور ۱۳۹۲ برگزار شد از نیکی کریمی تقدیر شد. در این مراسم فیلم‌های چند روز بعد، سوت پایان و یک شب از ساخته‌های نیکی کریمی به نمایش درآمد.

در بیستمین جشنواره بین‌المللی فیلم کلکته، که در آبان ۱۳۹۳ در کلکته هندوستان برگزار شد و کریمی داوری بخش بین‌الملل این جشنواره را بر عهده داشت، در مراسم بزرگداشتی که برای وی برگزار شد تعدادی از فیلم‌های منتخب نیکی کریمی اکران شد. در آذر ۱۳۹۴ در مراسمی که به همت وی و چند تن از دیگر هنرمندان در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد، توسط نیکی کریمی از فعالیتهای هنری شهلا ریاحی تقدیر شد.

نیکی کریمی همچنین در زمینه عکاسی نیز فعالیت دارد. وی تاکنون چندین نمایشگاه عکس از کارهای خود، برگزار کرده‌است. وی تاکنون سبک‌های مختلف عکاسی همچون پرتره و… را تجربه کرده ولی عکاسی از طبیعت در آثار او چشمگیرتر است. نیکی کریمی که اعضای خانواده‌اش در انگلستان زندگی می‌کنند، بین تهران و لندن دررفت‌وآمد است.

• در مورد هادی حجازی فر در ویکی تابناک بیشتر بخوانید