کلیات
فرزندپذیری نهادی قانونی است که به موجب آن بین یک یا چند فرزندپذیر و کودکی غیرزیستی رابطه والدینی به وجود میآید. فرزندپذیری در طول تاریخ به عنوان یکی از روشهای حمایت از کودکان بیسرپرست وجود داشتهاست. به دلیل اهمیت داشتن پسر برای گذر از پل چینود و ورود به بهشت، پسرخواندگی از اهمیت ویژهای در ایران و دین زرتشت داشتهاست. در اسفند ۱۳۵۳ قانونی با عنوان حمایت از کودکان بدون سرپرست برای قانونی کردن نهاد فرزندپذیری تصویب شد. پیش از تصویب این قانون نیز موارد متعدد فرزندپذیری از طریق شیرخوارگاهها و مراکز غیررسمی انجام گرفتهاست.
آمار دقیقی از تعداد موارد فرزندپذیری در دست نیست. تعداد فرزندپذیری در سال ۱۳۹۵ بالغ بر (۱۳۰۰) مورد گزارش شدهاست. صاحب فرزند شدن از طریق اهدای جنین، دریافت اسپرم یا تخمک و رحم جایگزین را نیز نوعی فرزندپذیری میدانند.
تاریخ
فرزندپذیری در گذشته بیشتر معطوف به منافع اقتصادی و سیاسی فرزندپذیر بود. فرزندخواندگی در روم و تبنی در حجاز چنین هدفی را دنبال میکردهاست. فرزندپذیری به عنوان شیوهای برای تشکیل خانواده و مراقبت از کودکان، پدیدهای نوظهور است.
قانون حمورابی در ۱۷۵۰ پیش از میلاد به تفصیل حقوق فرزندپذیری را بیان کردهاست. فرزندپذیر باید پیشه خود را به فرزندخوانده بیاموزد؛ پدرومادر زیستی نمیتواند مدعی کودک بشود. فرزندخوانده نیز حق ندارد منکر رابطه پدرومادری با فرزندپذیر بشود، مگر این که فرزندپذیر در آموزش پیشهاش به او تعلل کند.
قانون حمورابی هر چند به صراحت زنان را از فرزندپذیری منع نکردهاست اما فرزندپذیری را مختص مردان میداند و به مردان مجرد نیز اجازه فرزندپذیری میدهد. با توجه به تأکید بر آموزش پیشه نیز بر پسرخواندگی تأکید دارد. در این قانون امنیت اقتصادی فرزندخوانده نیز با ارث برابر با فرزندان زیستی و پرداخت بخشی از ارث به فرزندخوانده در صورت راندن وی، تضمین کردهاست.
فرزندپذیری در قانون روم امری مرسوم است و برای تقویت ارتباطات سیاسی و حفظ اموال به کار میرود. در روم دو شکل فرزندپذیری وجود دارد. نوع اول پسرخواندگی است که در بین اشراف رایج بودهاست. در این نوع فرزندپذیری، تنها مردان عنوان فرزند پذیرفته میشوند.
پسرخواندگی باید مورد تأیید مجلس یا امپراتور قرار میگرفت. فرزندخوانده مردی آزاد و بالغ و فرزندپذیر بالای ۶۰ سال داشتهاست مگر این که نابارور باشد. زنان نمیتوانستند پسرخوانده داشته باشند. بسیاری از امپراتورهای روم فرزندخوانده بودند. تراژانوس، فرزندخوانده نروا بود و پس از او نیز فرزندخواندهاش هادریانوس امپراتور روم شد.
هادریانوس نیز در سال ۱۳۸ میلادی، آنتونیوس پیوس ۵۲ ساله را چند ماهی پیش از مرگش به فرزندی گرفت تا امپراتور جدید روم بشود. پس از پیوس نیز دو فرزندخوانده وی امپراتور روم شدند. به نظر میرسد فرزندخواندگی در روم راهی برای تعیین جانشین و وارث است. نوع دیگر فرزندپذیری در روم شبیه فرزندپذیری امروزی است که کودک تحت قیمومیت پدرش قرار دارد و سرپرستی وی به پدرومادر فرزندپذیر واگذار میشود.
در هند قدیم دوازده نوع رابطه پسر و پدری تعریف شدهاست که در برخی از آنها رابطه زیستی بین والدین وجود ندارد. هدف از فرزندپذیری اطمینان از داشتن پسر برای انجام مراسم مذهبی و انتقال اموال و ماندگاری نام فامیلی است.
گونههای مختلف فرزند پسر برای اطمینان از پسر داشتن و همچنین ایجاد تمایز سلسلهمراتبی بین نوع فرزند پسر ایجاد شدهاست. تنها سه نوع فرزند - پسر زیستی زنوشوهر، دختر زیستی زنوشوهر که به عنوان پسر بزرگ شدهاست و پسر بیوه باکره از ازدواج بعد که به شوهر سابق منتسب میشود - تمام اموال خانواده را به ارث میبرند و بقیه هر چند پسر تلقی میشوند اما در مرتبه پایینتری قرار دارند.
بابایی با بیان اینکه واگذاری موقت فرزندان اتباع در استانهایی که مرکز حضور تجمعی اتباع هستند، آغاز شده است، یادآور شد: در اجرای این طرح کودکان اتباع میتواند هم به خانواده میزبان ایرانی و هم خانواده میزبان اتباع همملیت خود واگذار شوند.
کد خبر: ۱۲۵۰۵۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۸
بنا بر اعلام معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور با ترمیم صورت گرفته در دستورالعمل فرزندخواندگی فرآیند واگذاری به خانوادههای متقاضی تسهیل شده است.
کد خبر: ۱۲۳۳۷۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۵
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان تهران به دنبال اصلاح آییننامه اجرایی قانون حمایت از کودکان بیسرپرست و بدسرپرست از برنامه بهزیستی برای «آموزش خانوادههای میزبان، کودکان، تیم مراقبتی و مؤسسات خانوادهمحور» خبر داد.
کد خبر: ۱۲۱۱۶۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۲
معاون سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: با اشاره به راه اندازی سامانه فرزند خواندگی بهزیستی از سال ۱۳۹۹ گفت: از ابتدای راه اندازی این سامانه تا به امروز ۳۱ هزار و ۹۲۳ هزار متقاضی فرزند خواندگی در این سامانه ثبت نام کرده اند.
کد خبر: ۱۲۰۰۴۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۲
دبیر مرجع ملی حقوق کودک از ابلاغ آییننامه اجرایی قانون حمایت از کودکان بیسرپرست و بدسرپرست خبر داد.
کد خبر: ۱۱۸۹۹۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۶
وزیر دادگستری گفت: یکی از برنامههای دولت این است که کودکان کار زیر ۱۸ سال را در قالب فرزندخواندگی به دامن خانوادهها سوق دهد.
کد خبر: ۱۱۸۴۳۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۳۱
جشن «آغوش سیمرغ» درحالی امروز (۲۵ تیرماه) به طور اختصاصی در راستای تقدیر از ۴۰۰ خانواده فرزندپذیر و متقاضی کودکان فاقد سرپرست موثر و دارای شرایط خاص و بیمار برگزار میشود که براساس آمارهای سازمان بهزیستی، از مجموع ۸۰۰ کودک بیمار و معلول حاضر در مراکز نگهداری، ۴۰۰ فرزند واگذار اما مابقی (۴۰۰ کودک) با همین شرایط در مراکز نگهداری حضور دارند و در انتظار رفتن به آغوش خانواده هستن
کد خبر: ۱۱۸۳۵۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۵
بسته خبری آموزشی مدرسه آنلاین؛
در بسته زیر اخبار و محتواهای آموزشی پیرامون «واکنش یک دانش آموز به پخش سرود ملی ایران»، «فیلم تصادف هولناک دانش آموزان سوار بر لامبورگینی با یک ون»، «علوم نهم؛ توضیحاتی پیرامون مواد و نقش آنها در زندگی»، «یک بازیگر تلویزیون بازداشت شد»، «بگو چه جوری میشینی تا بگم چه شخصیتی داری!»، «خانواده ها برای فرزندخواندگی چه مراحلی را باید طی کنند؟»، «چطوری یک شوربای تبریزی خوشمزه طبخ کنیم؟»، «فیلمی زیبا از رقص محلی جوانان بلوچستانی»، «ماجرای رابطه نامشروع دختر جوان با مرد متأهل با سه بچه» را با کلیک بر تیتر آن بخوانید.
کد خبر: ۱۱۸۳۴۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۵
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان تهران با اعلام اینکه تمامی متقاضیان فرزندخواندگی که برای پذیرش سرپرستی فرزند تا قبل از سال ۱۴۰۱ ثبتنام کردهاند، با ارسال پیامک از سوی بهزیستی نسبت به انجام فرآیند مربوطه اقدام و فرزندشان در کانون گرم خانواده آنها قرار گرفته است، گفت: در این میان بودهاند خانوادههایی که بعد از ثبتنام تا قبل از سال ۱۴۰۱، هنوز فرزندشان به آغوش خانواده نرفته است؛ ممکن است این خانوادهها به دلیل مسدود کردن پیامک تبلیغاتی، پیامک بهزیستی را دریافت نکرده باشند.
کد خبر: ۱۱۷۶۰۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۳۱
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان تهران از رشد ۸۰ درصدی واگذاری فرزندان به خانوادههای متقاضی فرزندپذیری در استان تهران و کسب رتبه برتر کشوری طی سال گذشته خبر داد و گفت: این نوید را میدهیم که در خصوص فرزندخواندگی فرزندان نیازمند پیگیری درمان و فرزندان بالای ۵ سال سن، خارج از نوبت و در کمتر از ۴۵ روز فرزند را به آغوش و کانون گرم خانوادههای واجدالشرایط بسپاریم.
کد خبر: ۱۱۷۵۳۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۵
مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه در سال گذشته ۲۳۰۰ خانواده از طریق فرزندخواندگی یا حکم امین موقت صاحب فرزند شدند، اظهار کرد: میزان فرزندخواندگی در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۰ با رشد حدود ۵ درصدی همراه بوده است.
کد خبر: ۱۱۷۵۱۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۳
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه خوشبختانه در دولت سیزدهم، آمار حضور نوزادان و نونهالان در شیرخوارگاهها تقریبا۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است، گفت: این به آن معناست که مشارکت مردم و همکاری دستگاه قضایی افزایش پیدا کرده است.
کد خبر: ۱۱۵۱۰۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۸
ثریا قاسمی در اقدامی انساندوستانه سرپرستی کودک آسیب دیده از اقدام تروریستی حرم شاهچراغ شیراز را برعهده گرفت.
کد خبر: ۱۱۴۸۲۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۰
مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه اولویت نخست سازمان بهزیستی برای واگذاری کودکان به عنوان "فرزندخوانده" با خانوادههای بدون فرزند است، گفت: زنان مجرد در اولویت دوم پذیرش فرزندخواندگی هستند که میتوانند نگهداری فرزندانِ دختر فاقد سرپرست موثر تحت پوشش بهزیستی را بر عهده بگیرند.
کد خبر: ۱۱۳۷۷۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۸
فرزند خواندگی یا رابطه ناشی از سرپرستی کودکان و نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست، جزء موجبات ارث نیست.
کد خبر: ۱۱۳۵۸۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۸
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه میکنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۳۳۹۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۸
جلسه هماهنگی صدور شناسنامه و مراحل فرزندخواندگی فرزندان بی سرپرست و بدسرپرست با حضور مسئولین قضائی و برخی مدیران سازمان بهزیستی تشکیل شد.
کد خبر: ۱۱۲۹۶۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۲
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: بهزیستی در پی تدوین فرایندهایی است که واگذاری سرپرستی کودکان بدون سرپرستِ مؤثر مطابق ضوابط قانونی تسهیل شود.
کد خبر: ۱۱۲۲۸۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۶
سرپرست بهزیستی استان تهران از تحویل ۲۴۲ فرزند به خانوادههای متقاضی فرزندخواندگی طی ۹ ماهه ابتدایی سال جاری خبر داد.
کد خبر: ۱۱۰۶۵۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۶
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان قم از افزایش متقاضیان فرزندخواندگی در این استان خبر داد.
کد خبر: ۱۰۵۳۰۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۹