مستند ایکسونامی

مستند ایکسونامی، ساخته محسن آقایی و کاری از موسسه فرهنگی-هنری آوش است. در این مستند به موضوع آزار جنسی زنان و آثار و عواقب آن اشاره می شود.

محتوای مستند

ایکسونامی، آن‌گونه که در توضیح یک‌خطی که برای معرفی به رسانه‌ها داده شد، روایتگر سیر رسیدن به «آزادی جنسی» در جامعه آمریکایی، یعنی سردمدار کشور‌های «آزاد»، است، اما مستند محسن آقایی فقط این نیست و بسی بیش از آن است. از منظر ناسوتی، این روایتی از تاریخ حدودا ۷۰ ساله ایالات متحده و داستان دگردیسی جامعه‌ی آمریکا از یک ملت عمیقا مذهبی و باورمند به سنت‌های مسیحی (حتی تا تقریبا نیمه قرن بیستم)، به بهشت «پورن» و اباحه‌گری جنسی روی زمین است که با چینش بدیع و هوشمندانه‌ی آرشیو تصاویر و فیلم‌های موجود از این سیر هفتاد ساله در یک چشم‌انداز جامع و دقیق، دست مخاطب را می‌گیرد و با خود مرحله مرحله به پیش می‌برد.

اهداف مستند

در مورد اهداف مستند ایکسونامی، خبرگزاری تسنیم نوشت:  تهیه کننده مستند روایت داستان خود را از دغدغه‌های امروز نسل‌های متاخر «ایرانی»، عمدتاً وابسته به طبقه متوسط آغاز کرده است و با مدد از گفتار و نریشن شخصیت محوری فرعی، یعنی ستاره قدیمی فیلم‌های پورن آمریکایی، با آن دختر نوجوان و جوان ایرانی در سال ۹۸ شمسی در مثلا پایتخت جمهوری اسلامی، همزبانی و همدلی می‌کند که مفاهیم یا شعار‌هایی «اختیار بر بدن»، «حق آزادی پوشش»، «حق آزادی بیان» (در شکل‌های مختلف) و حق «آزادی روابط» کشمکش ذهنی او را در مواجهه با خود و با جامعه شکل می‌دهد. این ایجاد همدلی و همزبانی، در لسان زنی اهل آمریکا، که امروز به پایتخت و مرکز صدور «سبک زندگی» در جهان مدرن (از طریق فیلم، موسیقی، فشن، سبک پوشش و رفتار، گفتمان سازی سیاسی و عقیدتی...) تبدیل شده، زنی که مواجهه‌ها، تقابل‌ها، درگیری‌ها و حتی کشتار‌ها بر سر مفاهیم و شعار‌های پیش‌گفته را چند دهه پیش‌تر با گوشت و پوست لمس کرده، موجب می‌شود که گارد اولیه‌ی مخاطب اصلی اثر (که از دید نگارنده، دختران دهه هفتادی این سرزمین هستند) تا حدی در برابر جهان روایی اثر باز شود و ملتفت گردد که با یک مستند آموزشی-نصیحتی از سنخ معمول طرف نیست که بخواهد با احکام کلی «این خوب است» و «ان بد است»، سر و ته ماجرا را برای نسل‌هایی گریزان از موعظه و نصیحت هم بیاورد.

حضور آلفرد کینزی در مستند

یکی از «بازیگران» اصلی مستند «ایکسونامی»، که در واقع آنتاگونیست (نقش منفی) مهمی در تحولات نیمه دوم قرن بیستم در آمریکا و در کل جهان مدرن شد، دکتر «آلفرد کینزی» است؛ حشره‌شناسی که با دو کتاب معروف خود (که به حق کتاب «مقدس» اباحه‌گری جنسی در دنیای غرب شدند) در دهه‌های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰، بنیان‌های «اخلاق» در غرب را به لرزه درآورد و فی‌الواقع مانیفست علمی سلطه‌ی «نفس اماره» بر جان و جهان انسان مدرن غربی را ارائه کرد.

حواشی 

تابناک فرهنگی در مورد این مستند و حواشی آن ۲۰ آبان ۱۳۹۸ نوشت: امروز حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، مستندی را در سه سالن خود در تهران، مشهد و اصفهان اکران می‌کند که راوی آن یک پورن استار سابق بوده است؛ پورن استاری که قرار است به مخاطب ایرانی از خاطراتش در این صنعت و تبعات بد آزادی‌های جنسی در آمریکا بگوید. این اقدام عجیب در حالی رخ می‌دهد که بنا بر اعلام سازمان سینمایی، این مستند فاقد پروانه نمایش است و اکران آن به لحاظ قانونی جرم محسوب می‌شود.

به گزارش «تابناک»؛ مستند «ایکسونامی» درباره یک پورن استار آمریکایی است که تجربه رسیدن به آزادی‌های جنسی در ایالات متحده را برای مردم ایران روایت می‌کند؛ روایتی که قرار است این بار از بیان یک پورن‌استار به مخاطب فارسی‌زبان بگوید که آزادی جنسی چه تبعات منفی در آمریکا داشته و در ایران همان مسیری که آمریکا رفته‌اند، در حال طی شدن است؛ از اندازه‌گیری ارتفاع مایوهای کنار ساحل در آمریکا و مقایسه آن با ارتفاع مانتوها در ایران تا آمار جنایتکاران حرام‌زاده در آمریکا و... که تقریباً همه از آن اطلاع دارند.

پرسش اساسی این است: چرا یک پورن استار سابق آمریکایی که صرف حضورش یعنی سرچ سوابقش توسط جوانان کنجکاو و رفتن سراغ فیلم‌ها و تصاویر دوران فعالیتش در ایران عرصه و... به عنوان گزینه روایت چنین مستندی انتخاب شده است؟ شاید این پرسش به نوعی با تیتراژ تیزر این مستند که در آن تأکید شده، «تماشای این مستند به علمای اسلام، زودرنج‌ها، زنان باردار، زیر 18 ساله‌ها، بیماران قلبی، کلاً هیچ‌کس توصیه نمی‌شود»؛ تعابیری که نشان می‌دهد هدف دیده شدن به هر قیمتی ولو استفاده از پورن استار بوده است!