کلیات

داروهای تقلبی حتی اگر از مواد بی کیفیتی تولید شده باشند و فقط بی اثر باشند، باز هم استفاده از آنها خطرناک است. دلیل این امر آن است که معمولا چنین داروهایی در شرایطی تولید می شوند که کاملا غیربهداشتی و غیراستریل است. به این ترتیب در ترکیبات و یا بسته بندی آنها آلودگی هایی وارد می شوند که می توانند باعث آسیب رساندن به افراد شوند.

داروی تقلبی 

داروی تقلبی دارویی است که با دوز اشتباه، بدون مواد باکیفیت دارو اصلی یا با مواد سمی مضر ساخته می‌شود. اغلب داروهای تقلبی بی‌خطر هستند اما فایده‌ای هم ندارند. داروهای تقلبی معمولاً طوری بسته‌ بندی می‌شوند تا شبیه به داروهای واقعی و اصلی باشند.

بررسی انواع داروهای تقلبی

دو نوع تقلب در ساخت دارو ها وجود دارد. مورد اول داروهایی هستند که در روش تهیه، مواد اولیه، کیفیت و دوز آن تقلب شده است. مورد دوم داروهای غیر استانداردی هستند که به داروهای اصلی و عادی شباهت دارند، اما در نحوه آماده سازی، درج تاریخ انقضا و ذخیره‌سازی اشتباه و تقلب صورت گرفته است.

از این رو این دارو بر روی بدن بیمار تاثیری ندارد. تحقیقات نشان داده که انواع تقلب بیشتر در آنتی بیوتیک ها اتفاق می افتد.

چرا داروهای تقلبی خطرناک هستند؟ 

بسیار مهم است که بدانیم چرا استفاده از داروهای تقلبی خطرناک است. حتی اگر این داروها از مواد بی کیفیتی تولید شده باشند و فقط بی اثر باشند، باز هم استفاده از آنها خطرناک است. دلیل این امر آن است که معمولا چنین داروهایی در شرایطی تولید می شوند که کاملا غیربهداشتی و غیراستریل است. به این ترتیب در ترکیبات و یا بسته بندی آنها آلودگی هایی وارد می شوند که می توانند باعث آسیب رساندن به افراد شوند.

چگونه داروهای تقلبی را شناسایی کنیم؟

امروزه این حقیقت غم‌ انگیز است که مصرف‌ کنندگان معمولی قادر به تشخیص داروهای تقلبی از داروهای واقعی نیستند. موضوع بدتر از آن این حقیقت است که حتی متخصصان پزشکی قادر به تشخیص تفاوت‌های داروهای تقلبی از داروهای واقعی نیستند و تنها در صورتی متوجه اصالت داروها می شوند که آنالیز شیمیایی انجام دهند.

تولید کنندگان داروی تقلبی موفق به کپی کردن تقریباً همه جنبه‌ های فیزیکی دارو شده‌اند تا دارو اصیل به نظر برسد. بسته‌ بندی، شکل قرص‌ها و اندازه شیشه دارو یا آمپول و رنگ دارو، این جنبه‌ها می‌توانند کپی شده باشند.

بهترین راه‌های تشخیص داروی تقلبی 

۱. بسته‌ بندی دارو را بررسی کنید

این آسان‌ ترین روش برای بررسی صحت داروها است. جزئیات بیشتر مانند فونت‌های غیرمعمول، رنگ چاپ و خطاهای املایی و بسته‌بندی را بررسی کنید.

تجزیه‌ و تحلیل کنید که ظاهر آن با داروی سری قبل یکسان باشد.

عدم وجود مهر و موم مخدوش:

مهر و موم امنیتی (به‌ویژه در داروهای بطری) نباید تحت هیچ شرایطی آسیب ببیند.

به دنبال یک شکاف، ترک و یا شکستگی بر روی بسته‌ بندی باشید.

۲. فرم قرص و مقدار تجویز شده دارو را بررسی کنید

در ظاهر فیزیکی دارو مانند رنگ، اندازه، یکنواختی، قوام، شکل به دنبال تفاوت‌ هایی در بدنه و فیزیک دارو باشید.

۳. ویژگی‌ های فیزیکی قرص‌ ها

تکه‌ های کوچک قرص یا پودر بیش از حد در انتهای ظرف دارو.

ترک در قرص‌ ها.

ظهور کریستال در دیواره‌های ظرف یا روی قرص‌ های دارویی.

نرم شدن یا سفت شدن داروها.

تورم، وجود لکه‌ ها یا تغییر رنگ قرص‌ ها.

۴. ایجاد آلرژی یا عوارض جانبی غیر منتظره

بیشتر داروها دارای عوارض جانبی خفیفی هستند. لازم است قبل از استفاده با پزشک خود مشورت کنید تا آلرژی ناشی از آن را بررسی کنید. اگر متوجه برخی عوارض غیر منتظره یا مضر از داروی خود شدید، سریعاً به پزشک خود گزارش دهید.

در مقایسه با زمان قبلی که داروها را مصرف کرده‌اید، به اثر بخشی داروها توجه کنید. این موارد به تشخیص داروی تقلبی کمک می‌کند.

برنامه راحت دارو به شما کمک می‌کند که به سوابق دارویی خودتان دسترسی داشته باشید.

۵.قیمت داروها

اگر به طور ناگهانی قیمت دارو به‌مراتب ارزان‌ تر از حد معمول بود، اصالت این محصول را دو چندان ارزیابی کنید.

زیرا این احتمال وجود دارد که شرکت‌ های تقلبی بخواهند با تهیه داروهایی با نرخ بسیار ارزان‌ تر مشتریان را فریب دهند.

۶. داروها را به‌صورت آنلاین یا پیامکی تأیید کنید

کد شناسایی منحصر به‌ فرد به همراه بارکد، روی بسته‌ های دارویی یا نوارها چاپ می‌شود. مصرف‌ کنندگان می‌توانند کد احراز هویت منحصربه‌فرد را از طریق پیام کوتاه به شماره ۲۰۰۰۸۸۲۲ ارسال کنند . تا یک پیام احراز هویت از طرف سازنده دارو سازی دریافت کنند .

برچسب اصالت دارو 

برچسب اصالت دارو، برچسبی است که حاوی اطلاعات اصلی مربوط به داروی مورد نظر بوده و بر روی بسته بندی و یا ظرف آن درج شده است. این برچسب حاوی یک بارکد دو بعدی است که از طریق آن می توان از اورجینال بودن دارو مطمئن شد.

همچنین بر روی این برچسب تاریخ انقضای داروی مورد نظر حک شده است. یک کد رهگیری هم تحت عنوان UID بر روی برچسب اصالت دارو وجود دارد که از طریق آن می توانید اصالت دارو را پیگیری کنید.

از طرف دیگر در قسمت پایین برچسب اصالت دارو، یک قسمت اسکرچ وجود دارد که پس از خراشیدن آن یک کد ۱۶ رقمی را مشاهده خواهید کرد. این کد، همان کد IRC یا شناسه اصالت داروست. می توانید این کد را برای شماره پیامک درج شده روی برچسب ارسال کنید و از سلامت داروی مورد نظر خود مطمئن شوید.

خطرات مربوط به داروهای جعلی می‌تواند عواقب درمانی زیادی را به همراه داشته باشد

مقدار مواد مؤثر (دز) در داروهای جعلی ممکن است دقیق نباشد.

ممکن است حاوی مواد فعال کاملاً متفاوت باشد که ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کند.

فرایندی ساخت دارو مطابق با سیاست‌ های صحیح تولید نیست و یا با سیاست‌ های هیئت مشاوره فنی مواد مخدر مطابقت ندارد.

ممکن است حاوی مواد سمی باشد.

ممکن است داده‌های روی پاکت دارو جعلی باشد و یا از مواد سازنده تقلبی در تهیه آن استفاده شده باشد.

ممکن است دارو به درستی انبار نشده باشد و یا حمل و نقل آن به شیوه صحیح انجام نشده باشد.

نکته

هزاران داروی جعلی در بازار وجود دارند و تأثیرات منفی آن داروهای تقلبی هیچ حد و مرزی ندارند. آن‌ها مضر و سمی هستند و بنابراین باید از مراقبت‌ های ویژه‌ای برای جلوگیری از استفاده از آن‌ها به کار گرفته شود. ترفندهایی که گفته شده نه‌ تنها شانس خرید آن را کاهش می‌دهد بلکه برای سلامتی ما نیز مؤثر خواهد بود.

از طرف دیگر ممکن است این داروها با روش های ناامن و غیر استاندارد تولید شوند. همچنین امکان استفاده از آلاینده های خطرناک در ترکیب آنها هم وجود دارد.

نکات دیگری که در مورد داروهای تقلبی باید بدانیم آن است که، این داروها اغلب اوقات یا بسیار ضعیف ساخته می شوند و یا بسیار قوی. همین امر باعث می شود که این داروها اثر اصلی خود را از دست داده یا کاملا بی اثر باشند و یا اینکه تبدیل به سمی مهلک و خطرناک شوند.