کلیات
کروناویروس‌ها، خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری سارس را شامل می‌شود. کرونو ویروس‌ها در سال ۱۹۶۵ کشف شدند و مطالعه بر روی آن‌ها تا به‌طور مداوم تا اواسط دهه ۱۹۸۰ ادامه داشت. ساختار کروناویروس‌ها نیز دارای یک ژنوم RNA معمولی است.
افرادی که هم‌زمان دارای بیماری دیگری باشند و کودکان مبتلا به بیماری‌های قلبی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کروناویروس‌ها هستند. معمولاً شدت سرماخوردگی که کروناویروس عامل آن باشد بیشتر است. کرونو ویروس‌ها که پس از راینو ویروس‌ها بزرگترین عامل ابتلا به سرماخوردگی هستند، بیشتر در زمستان و بهار باعث سرماخوردگی می‌شوند.
اگرچه کرونو ویروس‌ها بیشتر در حیوانات دیده می‌شوند، اما پنج نوع از آن‌ها دستگاه تنفسی بدن انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تشخیص اینکه علت بیماری کرونو ویروس باشد یا خیر کمی مشکل است، چرا که برخلاف راینو ویروس‌ها به سختی در آزمایشگاه رشد و نمو می‌کنند.
کروناویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که بیماری‌های مختلفی را از سرماخوردگی معمولی گرفته تا سندرم حاد و شدید تنفسی یا همان سارس ایجاد می‌کنند. این بیماری به نام سندرم نارسایی تنفسی خاورمیانه شناخته شده‌است که به اختصار MERS-CoV خوانده می‌شود. کروناویروس‌ها دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی را در انسان‌ها درگیر می‌کند و عامل یک سوم سرماخوردگی‌های شایع هستند.
تاریخچه
اولین مورد بیماری در سپتامبر ۲۰۱۲ در مردی ۶۰ ساله در عربستان سعودی کشف شد که به مرگ بیمار انجامید. این مرد چند روز قبل از آن به دبی سفر کرده بود و دومین مورد در مردی ۴۹ ساله در قطر که او نیز در گذشت و کشف بیماری اولین بار در آزمایشگاه Health Protection Agency's در Colindale لندن به تأیید رسید. یک گونه شدیدتر این ویروس که تصور می‌شود از خفاش ناشی شده باشد در سال ۲۰۰۲ اپیدمی جهانی سارس را موجب شد که حدود ۸۰۰ نفر را به کام مرگ کشاند.
این خانواده ویروسی اولین بار در سال ۱۹۶۰ کشف شده‌است که موجب بروز بیماری‌هایی از خانواده سرما خوردگی در انسان و حیوانات می‌گردد و از ویژگی آن‌ها زوائد تاج مانند بر روی سطوح دیواره ویروس‌ها می‌باشد.
علائم اصلی بیماری کرونا
از علایم اصلی این بیماری می‌توان به تب، سرفه، تنگی نفس و مشکلات حاد تنفسی اشاره کرد. همچنین بیمار ممکن است سرفه‌های چند روزه ظاهراً بدون دلیل نیز داشته باشد. در موارد حاد مشکلات گوارشی نظیر اسهال، نارسایی حاد تنفسی، اختلالات انعقادی خون و نارسایی کلیه نیز گزارش شده‌است که این مورد می‌تواند بیمار را به همودیالیز نیازمند کند.
نحوه انتقال بیماری کرونا
هنوز اطلاعات در مورد نحوه انتقال این بیماری کامل نیست، ولی روش‌های انتقال بیماری از انسان به انسان شبیه بیماری آنفلوآنزا از طریق سرفه و عطسه است. با این حال احتمال انتقال بیماری در فضای باز بسیار محدود بوده و موارد انتقال انسان به انسان در مواردی رخ داده‌است که افراد به مدت طولانی در فضای بسته در کنار فرد بیمار بوده‌اند مانند افرادی که در بیمارستان‌ها با بیماران در ارتباط هستند. هنوز مشخص نیست که این بیماری نخستین بار از طریق جانوران به انسان منتقل شده‌است یا از طریق سطوح آلوده به ویروس منتقل می شود.
درمان
گروهی از دانشمندان به رهبری «ادوارد تریبالا» از دانشگاه گوتنبرگ سوئد و «ولکر تیل» از دانشگاه برن آلمان ماده‌ای به نام «K۲۲» کشف کردند که به نظر می‌رسد توانایی این ویروس‌ها را برای گسترش در انسان‌ها مسدود می‌کند. «K۲۲» تکثیر کروناویروس‌ها را در سلول‌های پوششی دستگاه تنفسی انسان مهار می‌کند. «K۲۲» در مقابله با کروناویروس‌های بی‌ضرری که در انسان علائم سرماخوردگی ایجاد می‌کنند و کروناویروس‌های عامل بیماری سارس و مرس مؤثر است. ویروس‌ها برای تولیدمثل باید غشای سلول‌های انسانی جداگانه‌ای در اختیار بگیرند تا در آن نوعی پایه نگهدارنده درست کنند و ماشین تولید ویروس خود را در آن مستقر کنند و ماده «K۲۲» این روند را غیرممکن می‌کند.
منشأ ویروس
هنوز منشأ این ویروس مشخص نیست، اما پژوهشگران احتمال می‌دهند، این ویروس در اثر جهش در بدن جانوران یا پرندگان ایجاد شده باشد. عوامل مختلفی به عنوان منشأ این بیماری مطرح شده‌است که میمون و شتر از جمله آن‌ها هستند.
شیوع بیماری در چین
از اواخر دسامبر ۲۰۱۹ ویروس تازه‌ای در شهر ووهان چین شیوع پیدا کرده که جان بیش از هفتاد نفر را گرفته‌است. این نوع کرونا ویروس قبل از این همه‌گیری در انسان دیده نشده بود. ابتلای بیش از سه هزار نفر به این ویروس تأیید شده و مواردی از ابتلا در تایلند، کره جنوبی، ژاپن، تایوان، استرالیا، فیجی، فرانسه، ترکیه و آمریکا مشاهده شده‌است.
علایم بیماری شامل تب و گاهی مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس، تندنفسی و گلودرد و آبریزش بینی است. اولین مبتلایان این بیماری در ووهان در بازار خوراک دریایی کار می‌کردند یا در آنجا حضور داشتند؛ ولی با توجه به گسترش بیماری در افرادی که با حیوانات در تماس نبودند سازمان بهداشت جهانی انتقال انسان به انسان را نیز مد نظر قرار داده‌است.
اکثر کشورهای جهان برنامه های پیشگیرانه جدی را برای مقابله با ورود این بیماری به کشورشان آغاز کردند. به طور مثال دولت استرالیا ۶۰۰ نفر از شهروندان که به چین سفر کرده بودند و در حال بازگشت به استرالیا بودن. را در جزیره خارج از خاک استرالیا قرنطینه کرد تا از ورود ویروس به کشور جلوگیری کند. همچنین اکثر کشورهای دنیا مسافرانی که این اواخر به چین سفر داشتن را مورد ارزیابی یا قرنطینه انجام داده و اکثر پرواز‌های دنیا به چین لغو است.
کرونا در ایران
سی ام بهمن ماه ۱۳۹۸، ابتلای دو بیمار به بیماری کرونا در شهر قم به تأیید رسید. ییس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت از مثبت شدن نتایج آزمایش اولیه دو مورد مشکوک به ابتلا کروناویروس خبر داد.
در همین رابطه سی ام بهمن ماه دکتر کیانوش جهانپور، رییس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت با اعلام این خبر گفت: آزمایش اولیه به عمل آمده از نمونه‌های ارسالی مشکوک به ابتلا به کروناویروس جدید، در دو مورد مثبت گزارش شده است و آزمایشات بعدی برای بررسی قطعیت موضوع در حال انجام است و نتایج آن نیز به محض آماده شدن به اطلاع عموم خواهد رسید.
وی افزود: ظرف دو روز گذشته موارد مشکوک به ابتلا به کروناویروس در شهر قم مشاهده شد که به محض دریافت گزارش، تیم‌های شناسایی و مدیریت بیماری‌های واگیر و تیم‌های واکنش سریع در شهر قم مستقر شده و طبق پروتکل‌های موجود افراد مشکوک تحت ایزولاسیون قرار گرفته و از آن‌ها نمونه آزمایشگاهی اخذ شد، در میان نمونه‌های ارسالی، آزمایشگاه مرجع، دقایقی پیش نتایج آزمایش اولیه دو مورد از موارد مشکوک را از نظر ابتلا به کروناویروس مثبت گزارش کرده و برخی موارد نیز آنفلوآنزای تیپ B اعلام شده است.
همچنین علیرضا وهاب زاده، مشاور مطبوعاتی وزیر بهداشت در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «هر دو مورد مبتلا به کروناویروس که آزمایشات اولیه آن‌ها مثبت بوده ایرانی هستند. همه اقدامات و‌مراقبت‌ها برای جلوگیری از انتقال ویروس انجام شده و نزدیکان و افراد مرتبط در قرنطینه هستند و اوضاع تحت کنترل است.
- خوانندگان محترم، اخبار و اطلاعات به روز کرونا در ایران را از اینجا دنبال کنید.
- در مورد شهر ووهان در ویکی تابناک بیشتر بخوانید