کلیات

حضرت فاطمه زهرا (علیهاالسّلام)،  دختر نبی مکرّم اسلام در سال پنجم بعثت، هشت سال قبل از هجرت، در مکه به دنیا آمدند.


معراج پیامبر

پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در آن سال که سال پنجم بعثتش بود در سخت‌ترین شرایط و حالات به سر می‌برد.  اسلام منزوی بود، و مسلمانان اندک نخستین، شدیدا تحت فشار؛ محیط مکه بر اثر شرک و بت‌پرستی و جهل و خرافات و جنگ‌های قبایل عرب و حاکمیت زور و بینوایی توده‌های مردم، تیره و تار بود. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به آینده‌ می‌اندیشید، آینده‌ای درخشان از پشت این ابر‌های سیاه و ظلمانی، آینده‌ای که با توجه به اسباب عادی و ظاهری بسیار دور دست و شاید غیر ممکن بود.
در همین سال حادثه بزرگی در زندگی پیامبر رخ داد، به فرمان خدا برای مشاهده ملکوت آسمان‌ها به معراج رفت، و به مصداق (لنریه من آیاتنا)؛ «تا برخی از آیات خود را به او نشان دهیم»  آیات عظیم پروردگار را در پهنه بلند آسمان با چشم خود دید، و روح بزرگش بزرگتر شد، و آماده پذیرش رسالتی سنگین‌تر توام با امید بیشتر.


انعقاد نطفه

در روایتی که اهل سنت و شیعه هر دو بر آن تاکید دارند می‌خوانیم: پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در شب معراج از بهشت عبور می‌کرد،  جبرئیل از میوه درخت طوبی به آن حضرت داد، و هنگامی که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به زمین بازگشت نطفه فاطمه زهرا (علیهاالسّلام) از آن میوه بهشتی منعقد شد؛ لذا در حدیث‌ می‌خوانیم که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فاطمه (علیهاالسّلام) را بسیار می‌بوسید، روزی همسرش عایشه بر این کار خرده گرفت که چرا این همه دخترت را می‌بوسی؟ پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در جواب فرمود: «من هر زمان فاطمه را می‌بوسم، بوی بهشت برین را از او استشمام می‌کنم». این حدیث را با مختصر تفاوتی «سیوطی» در «در المنثور» و «طبری» در «ذخائر العقبی» و «علی بن ابراهیم» در تفسیر خود نقل کرده‌اند. گرچه معروف است که معراج در سال‌های آخر توقف پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در مکه بوده، ولی بطوری که از بعضی روایات استفاده می‌شود معراج مکرر اتفاق افتاده است، بنابراین منافاتی با تولد بانوی اسلام در سال پنجم بعثت ندارد؛ و به این ترتیب این مولود بزرگ ازعصاره پاک میوه‌های بهشتی و از پدری همچون پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، و مادر ایثارگر و فداکاری همچون «حضرت خدیجه (علیهاالسّلام)» در روز بیستم جمادی الثانی گام به این دنیا نهاد، و طعن و سرزنش‌های مخالفین که پیامبر را بدون «نسل جانشین» می‌پنداشتند، همگی نقش بر آب شد، و به مضمون سوره کوثر فاطمه زهرا چشمه جوشان برای ادامه دودمان پیامبر و ائمه هدی و خیر فراوان در طول قرون و اعصار تا روز قیامت شد.
پیامبر در وصف بانوی اسلام می‌فرمایند: «فاطمة بضعة منی و هی نور عینی و ثمرة فؤادی و روحی التی بین جنبی و هی الحوراء الانسیة.
فاطمه پاره تن من است، و نور چشمان من، و میوه دلم، و روح من است و او حوری انسان صفت است».

اسامی حضرت

این بانوی بهشتی نه نام داشت که هر کدام از دیگری پر معناتر و بیانگر اوصاف و برکات وجود پربرکت اوست:
۱ـ فاطمه
۲ـ صدیقه
۳ـ طاهره
۴ـ مبارکه
۵ـ زکیه
۶ـ راضیه
۷ـ مرضیه
۸ـ محدثه
۹ـ زهرا
همین بس که در نام معروفش «فاطمه» بزرگترین بشارت برای پیروان مکتبش نهفته است، چرا که «فاطمه» از ماده «فطم» به معنای جدا شدن، یا بازگرفتن از شیر است، و طبق حدیثی که از پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) روایت شده به امیرمؤمنان علی (علیه‌السّلام) فرمود: می‌دانی چرا دخترم، فاطمه نامیده شد؟ عرض کرد: بفرمایید. فرمود: برای آن که او و شیعیان و پیروان مکتبش از آتش دوزخ باز گرفته شده‌اند. این حدیث در بسیاری از کتب اهل سنت از جمله «تاریخ بغداد» و «صواعق ابن حجر» و «کنزالعمال» و کتب دیگر آمده است.
از میان نام‌های او نام «زهرا» نیز درخشندگی و فروغ خاصی دارد، از امام صادق (علیه‌السّلام) پرسیدند: چرا فاطمه را «زهرا» می‌نامند؟ فرمود:، زیرا زهرا به معنای درخشنده است و فاطمه چنان بود که، چون در محراب عبادت‌ می‌ایستاد نور او برای اهل آسمان‌ها پرتوافکن می‌شد، همان گونه که نور ستارگان برای اهل زمین پرتو افکن است، لذا زهرا نام نهاده شد.


تولد کوثر

هنگامی که «خدیجه» که زنی با شخصیت و معروف به بزرگی بود، با پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ازدواج کرد زنان مکه از او قطع رابطه کردند، و گفتند: او با جوان تهیدست و یتیمی ازدواج کرده و شخصیت خود را پایین آورده است! این وضع همچنان ادامه یافت تا این که خدیجه باردار شد و جنینش کسی جز فاطمه زهرا نبود. به هنگام وضع حمل به سراغ زنان قریش فرستاد و از آن‌ها خواست که در این ساعات حساس و پر درد و رنج به یاری او بیایند و تنهایش نگذارند، اما با این پاسخ سرد و دردآلود روبه رو شد که: تو سخن ما را گوش نکردی، با یتیم ابوطالب که مالی نداشت ازدواج نمودی، ما نیز به کمک تو نخواهیم شتافت! خدیجه با ایمان، از این پیام زشت و بی معنا سخت غمگین شد، اما در اعماق دلش نور امیدی درخشید که خدایش او را در این حال تنها نخواهد گذاشت.
لحظات سخت و بحرانی وضع حمل آغاز شد، او در محیط خانه تنها بود، و زنی که او را کمک کند وجود نداشت، قلب او فشرده‌تر می‌شد، و امواج خروشان بی مهری‌های مردم روح پاکش را آزار‌ می‌داد. ناگهان برقی در افق روحش درخشید، چشم بگشود و چهار زن را نزد خود دید، سخت نگران شد، یکی از آن چهار زن صدا زد: نترس و غمگین مباش! پروردگار مهربانت ما را به یاری تو فرستاده است، ما خواهران تو‌ایم، من ساره‌ام؛ و این آسیه همسر فرعون است که از دوستان تو در بهشت خواهد بود؛ آن دیگر مریم دختر عمران؛ و این چهارمی را که می‌بینی دختر موسی بن عمران، کلثوم است. ما آمده‌ایم که در این ساعت یار و یاور تو باشیم؛ و نزد او ماندند تا فاطمه بانوی اسلام دیده به جهان گشود. مضمون این حدیث را گروهی از دانشمندان اهل سنت از جمله «طبری» در «ذخائر العقبی» نقل کرده است، آری به مصداق: (ان الذین قالوا ربنا الله ثم استقاموا تتنزل علیهم الملائکة الا تخافوا ولا تحزنوا) 
 به یقین کسانی که گفتند: پروردگار ما خداوند یگانه است سپس استقامت کردند فرشتگان بر آنان نازل می‌شوند که: نترسید و غمگین مباشید. در این جا نیز علاوه بر فرشتگان، ارواح زنان با شخصیت جهان به یاری خدیجه با ایمان و پر استقامت شتافتند. تولد این مولود خجسته آنچنان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را خشنود کرد که زبان به مدح و ثنای پروردگار گشود، و زبان بدخواهان که او را «ابتر» بریده نسل و بی عقب می‌خواندند، برای همیشه کوتاه شد. خداوند مژده این مولود پربرکت را در سوره کوثر به پیامبرش داد و فرمود: (انا اعطیناک الکوثر)
 ما به تو کوثر خیر و برکت فراوان عطا کردیم! (فصل لربک وانحر)
 پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن! (ان شانئک هو الابتر)
 و (بدان) دشمن تو قطعا بریده نسل و بی عقب است!

• در مورد شهادت حضرت زهرا در ویکی تابناک بیشتر بخوانید