کلیات
یکی از مواد محرک کننده و خطرناکی که به تازگی با شعار بی خطر بودن در حال استفاده است، بونزای (بنزای) نام دارد. این ماده به راحتی بدون نیاز به آزمایشگاه و... ساخته می‌شود و بدون رنگ و بو بودن آن و همچنین شکل ظاهری آن که به صورت قرص و کپسول است باعث شده است که به راحتی در دسترس همه باشد. این ماده به شدت در بین دانش آموزان و نوجوانان دیده می‌شود.
بنزای که به آن مگاسوئیت، بیگ بنگ و... هم می‌گویند یک ماده نیست، بلکه یک ترکیب شیمیایی است که در آن مواد مختلف را به نسبت‌های مختلف با هم مخلوط می‌کنند و مواد محرک مد نظر را تولید می‌کنند و به این صورت مصرف کننده این مواد به راحتی می‌تواند مواد مورد نظر خود را تولید کند و آنرا با علف یا سیگار مخلوط کرده و مصرف کند.
ترکیباتی که برای تولید این مواد استفاده می‌شود MA و MD نام دارند که MA به شکل مایع یا پودردر دسترس است و به راحتی در بیرون وداخل کشور تولید می‌شود.
به طور کلی می‌توان گفت که ماده اصلی ساخت و تولید بنزای MA است و MD یک ترکیب شیمیایی است که مثل آمفتامین‌ها (ماده مخدر شیشه) عمل می‌کند. نسبت ترکیب این مواد با هم می‌تواند تاثیر متفاوتی داشته باشد و تقریباً مواد دست سازی که در ایران تهیه می‌شود، نیز وارد بازار شده اند همین خصوصیات را دارند. در ضمن ممکن است این مواد به صورت برگ‌های خشک آغشته به این ماده به فروش برسد.
ورود بنزای به ایران
بنزای در اوایل کار به صورت کانابیوئید‌های ماری جوانا وارد بازار شد و افراد سود جو برای بالا بردن کیفیت ماری جوانا خود کمی از بونزای را به آن اضافه می‌کردند، ولی کم کم با سیاستگذاری‌های قاچاقچیان مواد مخدر این ماده در حال باز کردن جای خود در بازار است. البته قیمت کانابیوئید‌های ماری جوانا قیمت بالایی داشتند، در همین بین طرز ساخت و تولید این مواد به دست افراد سودجو یا افرادی که می‌خواهند با تجربه‌ی های جدید روبرو شوند افتاد و تولید این ماده به صورت خیابانی شروع شد. یکی از دلالیل محبوبیت این ماده قیمت پایین آن بود.
این ماده در ابتدا بین جوان‌ها و نوجوان‌های ترکیه پخش شد و نگرانی شدید مسئولان کشور ترکیه را به دنبال داشت دلیل استفاده از آن این بود که بسیار ارزان و در دسترس بود، بعد از آن دستور تهیه آن به ایران آمد و به راحتی در دسترس همه و به خصوص نوجوانان و جوانان قرار گرفت.
مواد اولیه برای تهیه آن به سادگی در دسترس است، چرا که این دارو‌ها برای کاربرد پزشکی در سطح بیمارستان‌ها استفاده می‌شود، ولی ترکیبی که در خیابان‌ها برای تولید بنزای استفاده می‌شود یک ماده مرگ آور است.
راه فهمیدن اینکه فهمیدن اینکه کسی از این ماده استفاده کرده
از آنجایی که این ماده بین نوجوانان و جوانان بیشترین استفاده را دارد و از طرفی تشخیص این ماده بسیار سخت می‌باشد. به همین دلیل پدر مادر‌ها باید در نظر داشته باشند که باید فرزند خود و حرکات او را زیر نظر داشته باشند. نشانه‌های زیر مواردی هستند که شما باید در صورت مشاهده، به فرزندتان مشکوک شوید و بیشتر مراقب او باشید:
برافروخته شدن و پرحرارت شدن صورت
قرمز شدن چشم
پر حرفی زیاد
بروز دادن رفتار‌های غیر قابل کنترل
دل وجرات پیدا کردن و شجاع شدن ناگهانی
علائم و عوارض ناشی از مصرف
مصرف ترکیبات کانابینویید‌های مصنوعی مکررا سبب عوارض فراوان و نیاز به بستری ﺩﺭ بیمارستان یا إرجاع به مرکز کنترل سموم و دارو‌ها می‌شود. با توجه به تنوع و فراوانی انواع این مواد، بیان عوارض یا اثرات ان بسیار سخت است.
هیچ مطالعه رسمی برای بررسی اثرات ناشی از مصرف این ماده در انسان انجام نشده، اما گزارش‌ها از بیمارانی که پس از مصرف و برای درمان عوارض به بیمارستان‌ها مراجعه کرده بودند، نشان می‌دهد که ﺩﺭ مقایسه با کانابیس عوارض این مواد شدیدتر و و شامل افزایش فشارخون، افزایش ضربان قلب، سکته قلبی، استفراغ، بی قراری، توهم، سایکوز، تشنج و حملات پانیک است.
ﺩﺭ بیمارانی که نیاز به درمان اورژانسی داشتند بیش از همه افزایش ضربان قلب، فشار خون بالا، تهوع، تاری دید، توهم و بی قراری گزارش شده و سایر علائم شامل تشنج و سایکوز حاد بود. گزارش‌ها ارتباط مصرف کانابینویید‌های مصنوعی و بروز دوره‌های سایکوز و مرگ را نشان داده است. مرگ ناشی از دپرسیون سیستم اعصاب سیستم اعصاب مرکزی و هیپوترمی است.
روش مصرف
روش مصرف این مواد غالبا به شکل بخور‌های گیاهی یا پودر‌های گیاهی قابل دود کردن به بازار عرضه می‌شود و محصولات ان همیشه از طریق دود کردن مصرف می‌شوند. اگر چه کانابینویید‌های مصنوعی تست‌های مخصوص کانابیس را مثبت نمی‌کند، اما امکان یافتن متابولیت‌های ان ﺩﺭ ادرار انسان یا سرم خون هست. ﺩﺭ سال‌های اخیر مصرف این مواد ﺩﺭ بسیاری از کشور‌ها مثل المان، فرانسه، لهستان، انگلستان، روسیه و برخی ایالات امریکا ممنوع شده، ولی تولید ان به روش‌های غیر قانونی و مصرف ان ادامه دارد.