کلیات
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، تنها متولی پخش قانونی برنامه های رادیویی و تلویزیونی جمهوری اسلامی ایران است که ریاست آن بر اساس قانون اساسی توسط رهبر انقلاب تعیین می شود. این سازمان پیش از انقلاب اسلامی سازمان رادیو و تلویزیون ملی نامیده می شد و در حال حاضر بالغ بر پنجاه هزار نفر کارمند دارد.
جایگاه رسانه ای در ایران
صدا و سیما از از بسیاری جنبه‌ها، قدرتمندترین، فراگیرترین و پرنفوذترین رسانه خبری و نهاد آموزشی–فرهنگی در ایران به‌شمار می‌رود. این سازمان علاوه بر تملک و کنترل رادیو و تلویزیون، مالک شرکت فیلم‌سازی سیما فیلم است، جشنواره‌های فیلم، موسیقی و هنری برگزار می‌کند، کتاب، روزنامه و مجله منتشر می‌کند و از دانشگاه صدا و سیما به عنوان یک بازوی آموزشی بهره می‌گیرد. فعالیت‌های صدا و سیما به مرز‌های ایران محدود نیست و در کشور‌های مختلف جهان دارای تشکیلات است.
بودجه
سازمان صدا و سیما در لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ حدود ۴۰۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده، این در حالی است که بنا به گفته دکتر علی‌عسگری، رئیس این سازمان، فقط بودجه شبکه‌ای مانند بی‌بی‌سی به بیش از ۶۰۰۰ میلیارد تومان می‌رسد و سازمان برای اداره ۶۲ شبکه تلویزیونی و ۸۳ شبکه رادیویی، نیاز به بودجه بیشتری دارد.
ریاست سازمان
رئیس کنونی این سازمان عبدالعلی علی‌عسگری است. پیش از او افرادی چون محمد سرافراز، عزت الله ضرغامی، علی لاریجانی و محمد هاشمی ریاست این سازمان را بر عهده داشتند.
پیشینه
در ۴ اردیبهشت ۱۳۱۹، رادیو ایران رسماً توسط محمدرضا پهلوی –ولیعهد وقت ایران– افتتاح شد. در آن زمان که عیسی صدیق نخستین رئیس آن بود، رادیو روزی ۵ ساعت برنامه داشت و برنامه‌هایی نظیر اخبار داخلی و خارجی، موسیقی سنتی ایرانی و غربی، بحث‌های مذهبی و ورزشی و همچنین اقتصادی و سیاسی پخش می‌کرد.
مکان
محل ساختمان مرکزی صدا و سیما در خیابان، ولی عصر عج تهران نرسیده به چهارراه پارک‌وی و در محدوده‌ای است که اصطلاحاً جام‌جم خوانده می‌شود. اراضی سازمان صدا و سیما در این منطقه جزو مرغوبترین اراضی در شمال شهر «روبروی منطقه امانیه» تهران محسوب می‌شود. با عنایت به اطلاعاتی که از اداره کل ساختمان و تأسیسات این سازمان به دست آمده مساحت زمین محوطه جام جم به بیش از ۱۲۰ هکتار می‌رسد. البته این محوطه عظیم منهای سایر ساختمان‌ها و اراضی سازمان صدا و سیما در دیگر نقاط تهران است. ساختمان شبکه دو سیما در میدان آرژانتین قرار دارد. البته دفاتر و استودیو‌های دیگری به صورت ثابت و سیار در مناطق مختلف کشور فعالیت دارند.
منابع مالی
نیمی از کل هزینه سالانه سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران هر سال در قانون بودجه مشخص می‌شود و نیمی دیگر از راه‌هایی دیگر ازجمله راه‌های زیر گفته تأمین می‌شود:
فروش زمان پخش رادیو و تلویزیونی به تبلیغات بازرگانی
دریافت هزینه آبونمان از تمام مشترکان برق در ایران
دریافت مبلغی با عنوان عوارض توسعه شبکه صدا و سیما از فروش هر دستگاه تلویزیون
دریافت مبلغ از تیم‌های ورزشی مورد نمایش در اوقات خاص
درآمد حاصل از انتشارات سروش
درآمد حاصل از انتشار مجلات
درآمد حاصل از روزنامه جام جم
درآمد حاصل از شرکت صنعتی سیما چوب
درآمد حاصل از شرکت صوتی و تصویری سروش
منابع انسانی
منابع انسانی سازمان صدا و سیما به صورت کلی از راه هایی چون دانشگاه صداوسیما، دانشکده صداوسیما – قم، هنرستان صداوسیما، فراخوان عمومی و نیرو‌های برنامه‌ای جذب این سازمان می شوند.
موضع گیری ها در مورد صدا و سیما
عماد افروغ در مورد صدا و سیما معتقد است: «.. وقتی که مردم این شیوه برخورد را می‌بینند فکر می‌کنند صدا و سیما موضع دارد در حالی که رسانه ملی باید بی‌طرفانه و نه به شکل جناحی و گروهی قضاوت کند.»
محمد هاشمی در رابطه با صدا و سیما عقیده دارد: «این روز‌ها چقدر از صدا و سیما علائم تفرقه پخش می‌شود و چیز‌هایی را به خورد مردم می‌دهیم که نبوده و این تفرقه‌ها خدمت به کشور و انقلاب نیست.».
مرحوم اکبر هاشمی رفسنجانی در این رابطه عقیده داشت: «رسانه ملی حاضر نیست خدمات دولت را برای مردم تبیین کند و دولت از لحاظ تبلیغاتی دست تنهاست».
حسن روحانی در رابطه با صدا و سیما گفته است: «سایت‌های منتقدان، برنامه‌های صدا و سیما و روزنامه‌ها هرچه بخواهند می‌نویسند و می‌سازند. فکر نمی‌کنم هیچ زمانی اینچنین بدون دغدغه و به راحتی از شخص رئیس‌جمهور، از کار دولت و راه دولت نقد و انتقاد می‌کردند.»
شهید مرتضی آوینی در رابطه با این سازمان گفته بود: «در داستان‌های ایرانی داریم که یک اژد‌هایی در بیرون شهر راه آبِ مردم را بسته بود و قربانی می‌گرفت تا راه آب را باز کند. آنتن تلویزیون برای انسان‌هایی که داخل سازمان مشغول تولید هستند، چنین حالتی دارد. آنتن تلویزیون فقط می‌بلعد و مرتب قربانی می‌خواهد. این برنامه‌ها را باید تهیه کرد و به او داد تا سر پا بماند.»