در مورد سند تحول بنیادین در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات

ند تحول بنیادین در آذرماه سال 1390 در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب نهایی رسید.

این سند در 8 فصل تنظیم شده است.

 قبل از مقدمه سند سخنانی از امام خمینی بنیانگذار انقلاب اسلامی، به نقل از صحیفه­ی ایشان نقل شده است که در آن به کلیه­ی مسوولین و تمامی دست­اندرکاران نظام جمهوری اسلامی ایران سفارش شده است که به هر شکل ممکن وسایل و موجبات ارتقای اخلاقی، اعتقادی، علمی و هنری جوانان را فراهم سازند و نسل جوان را تا مرز رسیدن به بهترین ارزش­ها و نوآوری­ها همراهی نمایند و روح استقلال و خودکفایی را در آنان زنده نگاه دارند. سپس سخنان  رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای آورده شده است . آنچه که در سخنان ایشان بسیار چشمگیر و برجسته است دغدغه­ی ایشان نسبت به امر تحول در آموزش و پرورش است . ایشان به دو نکته اشاره دارند، نکته­ی اول آن که از دیدگاه ایشان آموزش و پرورش شدیداً نیازمند یک تحول اساسی است و نکته­ی دوم آن است که به نظر ایشان بهترین افراد و برجسته­ترین متفکرین و نخبگان کشور در زمینه­های مختلف علمی، فرهنگی و ... باید طرح مزینی را برای آموزش و پرورش تدوین سازند؛ چراکه بنیان این نهاد و در واقع سازمان آموزش و پرورش برگرفته از مفاهیم و اندیشه­های غربی است و از این رو، این نیاز مبرم وجود دارد که فلسفه­ی آموزش و پرورش اسلامی باید روشن و مشخص گردد و بر اساس این فلسفه است که باید افق آتی و آینده­ی آموزش و پرورش کشور معلوم گردد . ضمناً به این نکته نیز اشاره نموده اند که در پشت واژه­ی تحول، کار بسیار گسترده و عظیمی نهفته است

در مقدمهی سند تحول بنیادین، به این نکته اشاره شده است که عرصه­ی تعلیم و تربیت یکی از مهم­ترین زیرساخت­های تعالی همه جانبه­ی کشور و ابزاری جدی در راستای ارتقای سرمایه­ی انسانی شایسته­ی کشور در زمینه­های گوناگون است و از این رو، تحقق آرمان­های متعالی انقلاب اسلامی ایران همچون احیای تمدن عظیم اسلامی، حضور سازنده، فعال و پیشرو در بین ملت­ها و کسب آمادگی برای برقراری عدالت و معنویت در جهان در گرو تربیت انسان­های عالم، متقی و آزاده و خلاق است و این تعلیم و تربیت باید بتواند «حیات طیبه»، «جامعه­ی عدل جهانی» و «تمدن اسلامی – ایرانی» را تحقق بخشید. در پرتو چنین سرمایه­ی انسانی متعالی است که جامعه­بشری آمادگی تحقق حکومت جهانی «انسان کامل» را پیدا می­کند و در سایه­ی چنین حکومتی ظرفیت و استعدادهای بشری به شکوفایی و کمال خواهد رسید.

در فصل اول سند تحول بنیادین که تحت عنوان «کلیات» نامگذاری شده است، اصطلاحات و واژگان کلیدی به کار رفته در سند مورد بحث و بررسی قرار گرفته­اند و تعریف شده­اند. مانند : «نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی» ، «تعلیم و تربیت»، «ساحت­های تعلیم و تربیت»، «نظام معیار اسلامی»، «شایستگی­های پایه»، «هویت»، «معلم و مربی» «جامعه­ی اسلامی»، سنین لازم­التعلیم»، «حیات طیبه»، «چشم­انداز»، و «نظام دوری».

 

در فصل دوم که تحت بیانیه­ی ارزش­ها نامگذاری شده است، پس از بیان منابع ارزشی سند، به 30 گزاره­ی ارزشی که محور نظام تعلیم و تربیت است، اشاره شده است . از مهمترین این گزاره ها میتوان به  : 1- آموزه های قرآن کریم 2- آموزه های مهدویت و انتظار 3- میراث نظری و عملی حضرت امام خمینی (ره) و . . . اشاره کرد.

فصل سوم تحت عنوان «بیانیه­ی مأموریت» نامگذاری شده است که در این قسمت به این نکته اشاره شده است که نهاد آموزش و پرورش مأموریت دارد تا با تأکید بر شایستگی­های پایه، زمینه­ی دستیابی دانش­آموزان در سنین لازم­التعلیم طی 12 پایه­ی تحصیلی (چهار دوره­ی سه ساله)، به مراتبی از حیات طیبه در ابعاد فردی، خانوادگی، اجتماعی و حتی جهانی را به صورتی منسجم و نظام­مند، همگانی، عادلانه و الزامی در ساختاری کارآمد و اثربخش فراهم سازد و انجام این مهم نقشی زیرساختی در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی خواهد داشت.

فصل چهارم که تحت عنوان «چشم­انداز» نامگذاری شده است؛ به ویژگی­های نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی در افق 1404 می­پردازد. در این فصل مبحثی ذیل عنوان «مدرسه در افق چشم­انداز» مطرح گردیده است که طی آن به این نکته اشاره شده است که بر پایه چشم انداز 1404، «مدرسه جلوه­ای از تحقق مراتب حیات طیبه، کانون عرضه­ی خدمات و فرصت­های تعلیم و تربیت، زمینه­ساز درک و اصلاح موقعیت توسط دانش­آموزان و تکوین و تعالی پیوسته­ی هویت آنان بر اساس نظام معیار اسلامی، در چارچوب فلسفه و رهنامه­ی نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران محسوب می­شود.

فصل پنجم تحت عنوان «هدف­های کلان» نامگذاری گردیده است که در مجموع به 8 هدف کلان زیر اشاره شده است: 1- تربیت انسان متعهد 2- ارتقای نقش نظام تعلیم و تربیت 3- گسترش عدالت آموزشی 4- برقراری نظام کارآمد مدیریت انسانی 5- افزایش مشارکت همگانی 6- بهسازی در نظام برنامه ریزی آموزشی 7- افزایش کارایی در نظام تعیلم و تربیت 8- کسب موقعیت نخست تربیتی در منطقه و جهان اسلام

فصل ششم ذیل عنوان «راهبردهای کلان» نامگذاری شده است که در این فصل، مجموعاً به 15 راهبرد کلان اشاره شده است ، همچنین به این موضوع پرداخته شده است که هر یک از این راهبردهای کلان با کدام یک از اهداف کلان – که در فصل پیشین (یعنی فصل پنجم) – بدان اشاره شده است متناظر و مرتبط است.

اما مفصلترین و مبسوطترین فصل سند تحول بنیادین، فصل هفتم است که ذیل عنوان «هدف های عملیاتی و راهکارها» نامگذاری شده است. در این فصل، در مجموع فهرست 23 راهکار کلی مختلف بیان شده است که در ذیل هر راهکار، جزئیات اجرایی و عملیاتی آن نیز مطرح شده است .

  اهداف عملیاتی و راهکارهای سند تحول بنیادین :

1- پرورش درست تربیت یافتگان 2- تعمیق تربیت اسلامی 3- ترویج فرهنگ حیا و عفاف 4- تقویت بنیان خانواده 5- تأمین و بسط عدالت آموزشی 6- تنوع بخشی به محیط های یادگیری 7- افزایش نقش مدرسه 8- افزایش مشارکت نظام تعلیم و تربیت در تعالی کشور 9- جلب مشارکت ارکان موثر در تربیت 10- ارقای منزلت اجتماعی فرهنگیان 11- بازمهندسی اصول حاکم بر برنامه درسی تربیت معلم 12- تأمین رفاه فرهنگیان 13- افزایش نقش شوراهای آموزش و پرورش 14- متناسب سازی فضاهای تربیتی با ویژگیهای دانش آموزان 15- اصلاح محتوا و ارتقای جایگاه علوم انسانی 16- تنوع بخشی در ارائه خدمات آموزشی 17- استفاده از فناوری های نوین 18- نوآوری در نظام تعلیم و تربیت رسمی 19- استقرار نظام ارزشیابی و تضمین کیفیت 20- تأمین و تنوع بخشی منابع مالی و مدیریت مصرف 21- بازنگری ساختارهاو روشها 22- ارتقا و بهبود مستمر کیفیت نظام کارشناسی و مدیریت آموزشی 23- توسعه ظرفیت پژوهش و نوآوری

در نهایت، فصل هشتم سند تحول بنیادین (فصل پایانی) ذیل عنوان «چارچوب نهادی و نظام اجرایی تحول بنیادین آموزش و پرورش» نامگذاری شده است. در این فصل به این موضوع پرداخته شده است که برای تحقق اهداف و برنامه­های سند ملی آموزش و پرورش در افق چشم­انداز، سیاستگذاری، برنامه­ریزی و نظارت بر فرآیند تحول بنیادین در دو سطح صورت می­پذیرد:

بخش اول یا سطح اول، سیاستگذاری و تصمیم­گیری کلان و همچنین نظارت و ارزیابی راهبردی فرآیند تحول بنیادین نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی بر پایه­ی این سند است که این مهم بر عهده­ی شورای عالی انقلاب فرهنگی است. اما سطح دوم یا بخش دوم مربوط به برنامه ریزی و نظام اجرایی است که در وهله ی اول شورای عالی آموزش و پرورش مسوولیت اجرایی سند را بر عهده دارد و در گام بعدی خود وزارت آموزش و پرورش مسوولیت نهادینه سازی و اجرای سند ملی آموزش و پرورش (شامل بنیان های نظری و سند تحول راهبردی) و طراحی و تدوین برنامه های اجرایی سند تحول راهبردی را بر عهده دارد. اما در مجموع به این نکته اشاره شده است که تمام دستگاه و نهادها خصوصاً رسانه ی ملی موظفند در چارچوب این سند با نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی همکاری لازم را به منظور تحقق اهداف تحول بنیادین آموزش و پرورش به عمل آورند و در پایان این فصل به موضوع نحوه ی ترمیم و به روز رسانی سند تحول بنیادین اشاره شده که طی آن این فرآیند در افق چشم انداز در بازه های زمانی پنج ساله از تاریخ تصویب آن و مطابق با بنیان های نظری سند ملی (فلسفه ی تعلیم و تربیت در جمهوری اسلامی ایران، فلسفه ی تعلیم و تربیت رسمی – عمومی در جمهوری اسلامی، رهنامه ی نظام تعلیم و تربیت رسمی – عمومی در جمهوری اسلامی ایران) پس از تصویب از سوی شورای عالی آموزش و پرورش به تصویب نهایی شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد رسید.

در مورد سند تحول بنیادین در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، با بیان اینکه طبق مواد سند تحول بنیادین و الگوی مدرسه در تراز سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، گام به گام به سمت حذف کامل کنکور پیش خواهیم رفت، گفت: همین حالا اگر دانش آموزان رشته انسانی ما که معدل خوبی دارند را به برخی کشورهای اروپایی و چین بفرستیم، شک نکنید که این دانش آموزان را برای رشته پزشکی جذب می‌کنند.
کد خبر: ۱۲۰۹۲۳۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹

سخنگوی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه طرح رتبه‌بندی یکی از عوامل تحول است که در سند بنیادین مورد توجه بود اما انجام نشد، گفت: فردا آخرین جلسه شیوه‌نامه طرح رتبه‌بندی برگزار می‌شود و طرح نیز از همین هفته و هفته آینده اجرایی خواهد شد.
کد خبر: ۱۱۲۹۱۴۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۰

دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس:
دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس در دیدار با وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش گفت: نظام نامه اجرایی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید دارند، باید آماده و اجرایی شود و این نظام نامه از ملزومات است.
کد خبر: ۱۰۹۰۱۲۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۷

کد خبر: ۹۲۴۶۵۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۲۷

کد خبر: ۸۹۶۲۹۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۳

کد خبر: ۸۶۷۳۱۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۷

کد خبر: ۸۴۳۸۲۱   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۷/۲۶

کد خبر: ۸۲۷۳۳۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۳۱

کد خبر: ۸۲۵۷۳۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۲۵

کد خبر: ۷۴۱۲۳۶   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۰۲

کد خبر: ۷۰۱۱۸۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۳/۱۷

نزديک به ده سال است که از عمر سند چشم انداز بيست ساله جمهوري اسلامي ايران مي گذرد. جا دارد اين سئوال مطرح شود که مأموريت ها و مسئوليت هاي آموزش و پرورش و آموزش عالي در اين سند چه بوده و چه قدر پيشرفت داشته ايم؟
کد خبر: ۴۳۶۷۷۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۷/۰۲

تبلیغات در تابناک صفحه خبر
اینترنت پیشگامان