کلیات

آزیترومایسین ( Azithromycin) نوعی آنتی‌بیوتیک از گروه ماکرولیدها است که برای درمان برخی از عفونت‌های باکتریایی مثل عفونت گوش میانی، گلودرد استرپتوکوکی، سینه‌پهلو، اسهال مسافران و برخی دیگر از التهاب‌های معدی‌روده‌ای به کار می‌رود. این آنتی‌بیوتیک همچنین برای موارد دیگری مانند بیماری‌های آمیزشی مثال عفونت کلامیدیا و سوزاک تجویز می‌شود. مواردی از استفاده آن برای مالاریا نیز مشاهده شده‌است. این دارو از طریق دهانی یا تزریق وریدی به صورت روزی یک بار مصرف می شود.

اثرات جانبی متداول آزیترومایسین عبارت‌اند از تهوع، استفراغ، اسهال و ناراحتی معده. علاوه‌براین، یک واکنش آلرژیک مانند آنافیلاکسی، سندرم کیوتی یا یک اسهال ناشی از انتروکولیت با غشای کاذب نیز می‌تواند از جمله اثرات مصرف این دارو باشد. تاکنون هیچ آسیبی ناشی از مصرف این دارو در دوران بارداری گزارش نشده‌است. ایمن بودن مصرف این دارو در دوران شیردهی تایید نشده اما به احتمال زیاد مصرف آن مشکلی ایجاد نخواهد کرد. این دارو با کاهش تولید پروتئین منجر به توقف رشد باکتریایی می‌شود. آزیترومایسن در ۱۹۸۱ توسط گروهی از داروسازان کروات کشف و در سال ۱۹۸۸ استفاده پزشکی از آن تایید شد. این دارو جزو فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت است. سازمان بهداشت جهانی آزیترومایسین را در دسته داروهای ضروری قرار داده‌است. در سال ۲۰۱۷، این دارو، با بیش از ۱۲ میلیون نسخه تجویز، رتبه ۵۷‌ام در فهرست پرمصرف‌ترین داروهای تجویز شده در ایالات متحده آمریکا را کسب کرد.

از این دارو به عنوان یکی از اصلی ترین داروهای مقابله با ویروس کرونا یاد می شود و برای بسیاری از بیماران کرونایی تجویز می شود. 

چگونگی مصرف

• جهت درمان برونشیت، فارنژیت، پنومونی و عفونت‌های پوستی:

بزرگسالان ۱۶ سال و بالاتر: روز اول ۵۰۰ میلی‌گرم به صورت تک‌دوز(یک وعده) سپس از روز دوم ۲۵۰ میلی‌گرم

تک‌دوز(یک وعده) در روز و راس ساعت معین تا روز پنجم.

• جهت درمان عفونت‌های کلامیدیایی:

بزرگسالان ۱۶ سال و بالاتر: ۱۰۰۰ میلی‌گرم به صورت یک مقدار واحد.
ایمنی و کارآیی کپسول آزیترومایسین در کودکان زیر ۱۶ سال مشخص نشده‌است.

عوارض جانبی

عوارض جانبی احتمالی آزیترومایسین اسهال، دردهای شکمی، تهوع و استفراغ، زخم‌های دهانی یا زبان، خارش یا ترشح واژن، پلاک‌های سفید در دندان یا روی زبان، تب،خواب‌های پریشان، بی اشتهایی، افسردگی، حواس پرتی، درد مفصلی(آرترالژی) یا بثورات جلدی و سندرم استیون جانسون.

مصرف در دوران بارداری

این دارو در گروه B قرار دارد و عوارض مصرف آن در دوران بارداری بر روی جنین به صورت کامل مشخص نیست . مصرف این دارو در دوران حاملگی باید با تجویز پزشک باشد . برخی از پزشکان معتقد هستند مصرف این دارو در دوران بارداری باعث تغییر رنگ دندان جنین تا آخر عمر خواهد شد .

حساسیت

یک پاسخ حساسیتی نادر به آنتی‌بیوتیک‌ها آنافیلاکسی است که نیازمند توجه و مراقبت فوری پزشکی می‌باشد. آنافیلاکسی به سرعت پیشرفت می‌کند و با علائمی چون تورم لب‌ها و دور چشم، کهیر یا تورم‌های پوستی، غش ناگهانی، ضربان قلب تند یا خس‌خس سینه، لرزش دست‌ها یا مشکل در تنفس مشخص می‌شود.درمواردی از ابتلا به استیون جانسون مشاهده شده است.

تداخل دارویی

آزیترومایسین ممکن است با برخی داروها به ویژه کاربامازپین، ترفنادین، سیکلوسپورین، ضدانعقادها (رقیق کننده‌های خون مثل وارفارین)، تئوفیلین، و آنتی‌اسیدهای حاوی آلومینیوم/ منیزیم تداخل نشان دهد.

• سابقه یا ابتلا به بیماری کبدی

داده های فارماکولژیک

• دسترسی بیولوژیک: ۳۸ درصد (کپسول ۲۵۰ میلی گرم خوراکی)
• نیمه عمر: ۶۸ ساعت
• متابولیسم: کبد
• مسیر دفع: صفراوی، کلیوی (۴.۵ درصد)

متابولیسم

با مصرف اولین دوز ۵۰۰ میلی گرمی نیمه‌عمر دارو ۱۱ تا ۱۴ ساعت میباشد. نیمه عمر ۶۸ ساعت بعد از مصرف چند دوز متوالی بدست می‌آید (داروشناسی دیویس برای پرستاران). مدت اثر آزیترومایسین طولانی است. ۶۸ ساعت طول می‌کشد تا نیمی از دارو از بدن خارج شود.

• در مورد ویروس کرونا در ویکی تابناک بیشتر بخوانید