کلیات
تجاوز جنسی به معنی انجام نزدیکی جنسی با فرد، بدون رضایت اوست. تجاوز جنسی تنها یک حمله فیزیکی و جنسی نیست، بلکه آسیب عمیق روحی و روانی نیز بهمراه دارد. این خشونت، هرچند همیشه قتل را به همراه نداشته باشد، عموماً تهدید به قتل را به همراه دارد. به شخصی که این عمل را مرتکب میشود تجاوزگر یا متجاوز میگویند.
یکی از آسیبپذیرترین گروههای اجتماعی که در خطر «تجاوز جنسی» و خشونتهای در پی آن قرار دارند، کارگران جنسی هستند. نزدیکی فرد بالغ با افراد کمسن و سال و کودکان، حتی اگر با رضایت او باشد، تجاوز محسوب میشود.
تشخیص تجاوز جنسی به عهده پزشک قانونی است و این تشخیص گاه به سبب فراوانی علایم ایجاد شده پارگی و خونمردگی بسیار ساده و گاه به علت نبود علامت مثبت تقریباً غیرممکن است.
ماهیت
تجاوز نوعی خشونت جنسی است که معمولاً شامل آمیزش جنسی میشود و توسط فرد یا افرادی به رغم رضایت شخص انجام میشود. این عمل میتواند با اجبار فیزیکی، تهدید، سوءاستفاده از مسئولیت یا با فردی که ناتوان یا زیر سن قانونی است رخ دهد. این عبارت غالباً در قانون جزایی تعریف میشود. کسی که عمل تجاوز را انجام میدهد تحت عنوان متجاوز شناخته میشود. در سراسر دنیا، رویداد تجاوز که توسط پلیس در سال ۲۰۰۸ گزارش شد از ۰٫۱ به ازای ۱۰۰٬۰۰۰ نفر در مصر و ۹۱٫۶ به ازای ۱۰۰٬۰۰۰ در لسوتو تا ۵٫۰ به ازای هر ۱۰۰٬۰۰۰ در روسیه به عنوان حد وسط متغیر بود.
طبق نظر انجمن پزشکی آمریکا (۱۹۹۵) خشونت جنسی و به خصوص تجاوز بیشترین آمار عدم گزارش را به خود اختصاص میدهد. درصد گزارش، تعقیب قضایی و مجازات به طرز قابل ملاحظهای در سیستمهای قضایی گوناگون تفاوت دارد. دایره آمار قضایی آمریکا (۱۹۹۹) تخمین زد که ۹۱٪ از قربانیان تجاوز مؤنث، ۹٪ مذکر و ۹۹٪ متجاوزین مذکر هستند. معمولاً تجاوز توسط افراد ناشناس از تجاوز توسط افرادی که قربانی آنها را میشناسد کمتر شایع است و چند تحقیق عنوان کردهاند که تجاوز مذکر به مذکر و مؤنث به مؤنث در زندانها بسیار معمول است و احتمال دارد که از بقیهٔ موارد کمترین گزارش را داشته باشد. وقتی تجاوز و بردگی جنسی بخشی از عملی گسترده و سازمان یافته هستند تحت عنوان جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی شناخته میشوند. تجاوز اگر به قصد از بین بردن جزء یا کل گروهی قومی انجام میشود عنصری از جنایت نسلکشی بهشمار میآید.
امکان تجاوزات جنسی در مکانهای ناشناخته بسیار زیاد میباشد. طبق آمارهای ارائه شده از سوی دفتر آمار دادگاه جنایات ملی آمریکا در سال ۱۹۹۰ بیش از ۷۰ هزار مورد تجاوز جنسی در آمریکا گزارش شدهاست؛ و این تنها یکپنجم تعداد تجاوزات انجام شده میباشد، یعنی در سال ۱۹۹۰ نزدیک به ۳۵۰ هزار تجاوز جنسی در آمریکا به وقوع پیوسته است. بسیاری از تجاوزات جنسی خشونتآمیز در مورد دانشجویان دانشگاهی به انجام رسیدهاست که تنها ۲۰درصد آنها توسط افراد ناشناس صورت گرفتهاست. بسیاری از این تجاوزات در قرار ملاقاتها به انجام رسیدهاست. سالانه در سراسر دنیا هزاران و شاید هم میلیونها دانشآموز و دانشجوی دختر، قربانی تجاوزات جنسی پسران دانشجو یا دانشآموز میشوند بسیاری از این افراد مدعی هستند که آنها به دلیل تهدید و فشار فیزیکی مردان مجبور به قبول برقراری ارتباط جنسی شدهاند.
انواع
چند نوع تجاوز وجود دارد که معمولاً با توجه به وضعیتی که در آن رخ میدهند، جنسیت یا ویژگی قربانی، و/یا جنسیت و ویژگی مجرم طبقهبندی میشود. انواع مختلف تجاوز شامل: تجاوز توسط آشنا، تجاوز دست جمعی، تجاوز زناشویی یا تجاوز زوجی، تجاوز به محارم، سوءاستفاده جنسی از کودکان، تجاوز در زندان، تجاوز جنگی و تجاوز از لحاظ قانونی است، ولی به این موارد محدود نمیشود.
تجاوز خاکستری
تجاوز خاکستری بنابر تعریف شکلی از درگیری جنسی است که «جایی میان رضایت و ممانعت» واقع میشود، زمانی که «هر دو طرف مطمئن نیستند که هر یک دقیقاً چه میخواهند» و میزان شیوع گستردهٔ آن نتیجه فقدان آگاهی و درک درست نسبت به مفهوم رضایت است. بنابر تحقیقی که در انگلستان بر روی افراد ۱۴ تا ۲۵ سال انجام شده، تقریباً یکسوم دانشآموزان واقعاً چیزی در مورد رضایت در کلاسهای توضیحات جنسی که شرکت در آنها اجباری است یادنمیگیرند. در واقع درصد زیادی از افراد مورد تجاوز قرار میگیرند چرا که آنها دقیقاً نمیتوانند به متجاوز بفهمانند که از این کار رضایت ندارند، از سوی دیگر اغلب متجاوزان فکر میکنند (یا ترجیح میدهند فکر کنند) که فردی که به او تجاوز میکنند مخالفتی با این کار ندارد و علیرغم ممانعت ظاهری، باطناً راضی است. دکتر میشله دکر، استاد دانشگاه جانز هاپکینز در تحلیلی که بر گزارش سازمان ملل متحد در مورد تجاوز در شش کشور آسیایی نوشته میگوید: «تجاوز لزوماً این نیست که شخصی تفنگ را بر روی شقیقهٔ یک زن بگذارد» گزارش مزبور نشان میدهد مردم تمایل دارند رفتارها را با تعریف قانونی تجاوز یعنی داشتن رابطه جنسی با یک زن بدون رضایت وی هماهنگ کنند، ولی از واژهٔ تجاوز استفاده نکنند. پروفسور دکر میگوید: مردم تمایل دارند فکر کنند تجاوز کاریست که شخص دیگری انجام میدهد. نتایج تحقیق مزبور که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد نشان میداد درصد بالایی از مردان کشورهای آسیایی با انجام شکلی از تجاوز موافقت دارند.
علتها و انگیزهها
هیچ نظریهٔ منفردی نیست که بهطور قطعی انگیزههای تجاوز را توضیح دهد. انگیزههای متجاوزین میتواند چند عاملی باشد و مورد بحث هستند. چند عامل که پیشنهاد شدهاند شامل: خشم، میل به قدرت، دیگرآزاری، ارضای جنسی و فشارهای تکاملی است.
اثرات
قربانیان تجاوز میتوانند به خاطر آزار و اذیت به شدت دچار آسیب شوند و امکان دارد که در عملکرد به همان کیفیتی پیش از تجاوز مثلاً به دلیل عدم تمرکز، الگوهای خواب و غذا خوردن دچار مشکل شوند. ممکن است که تحریکی یا عصبی باشند. پس از تجاوز، عادی است که قربانی اختلال استرس حاد را تجربه کند که شامل نشانههایی مشابه نشانههای اختلال استرس پس از آسیب است مانند عواطف شدید و گاهی غیرقابل پیشبینی؛ و ممکن است در مواجهه با خاطرات آن حادثه مشکل داشته باشند. در ماههای پس از تجاوز، این مشکلات میتواند شدید و ناراحتکننده باشند و قربانی را از آشکار کردن تجربه ناخوشایندشان نزد دوستان یا خانواده یا مراجعه به پلیس یا درخواست کمک پزشکی باز بدارند. نشانگان دیگر اختلال استرس حاد شامل این موارد میشود:
این افراد شدیداً بیحال و کسل به نظر میرسند.
زوال شخصیت یا گسستگی (احساس کرختی و بیعلاقگی، مانند در بهت یا خواب بودن، یا این احساس که دنیا عجیب یا غیرواقعی است)
دشواری در به خاطر آوردن بخشهای مهم تجاوز
بازبینی تجاوز در افکار، خاطرات، یا کابوسها
پرهیز از کارها، مکانها، افکار یا احساساتی که تجاوز را یادآوری میکنند.
اضطراب یا افزایش گوش به زنگی (مشکل در خوابیدن، تمرکز و…)
دوری از زندگی اجتماعی یا محل تجاوز
در یک سوم تا یک دوم قربانیان این نشانهها پس از ماههای اول ادامه پیدا میکند و درخور شرایط تشخیص اختلال استرس پس از آسیب میگردد. بهطور کلی، تجاوز و آزار جنسیشایعترین عوامل اختلال سندروم آسیب پس از حادثه در زنان هستند. مقصر دانستن قربانی [ویرایش]«مقصر دانستن قربانی» بدین معنی است که قربانی یک جرم را کاملاً یا تا حدودی در به وقوع پیوستن جرم مسئول بدانیم. در مورد تجاوز جنسی، این مفهوم اشاره دارد به تئوری دنیای عادل و این نگرش عمومی که برخی رفتارهای خاص قربانی (از قبیل: لاس زدن یا پوشیدن لباسهای تحریککننده جنسی) ممکن است تجاوز جنسی را برانگیزد. در موارد افراطی، گفته میشود که قربانی فقط با متین رفتار نکردن خودش آن را فرا خواندهاست. در بیشتر کشورهای غربی، حمایت از تحریک جنسی به عنوان یکی از علل کاهش خطرات تجاوز جنسی پذیرفته نمیشود.
یک بررسی جهانی در مورد نگرشها به خشونت جنسی که توسط انجمن جهانی تحقیقات بهداشت و درمان انجام شد نشان داد که مفهوم مقصر دانستن قربانی حداقل تا حدودی در اکثر کشورها پذیرفته شدهاست. در بعضی کشورها مقصر دانستن قربانی خیلی عمومیتر است و گاهی چنین تصور میشود که زنانی که مورد تجاوز جنسی قرار میگیرند، نامناسب رفتار کردهاند. معمولاً، اینها کشورهایی هستند که در آنها شکاف اجتماعی عمیقی بین وضعیت و آزادیهای فراهم شده زنان و مردان وجود دارد.
ام. بادی و آرتور جی. میلر در یک خلاصه از پژوهشهای پیرامون باورهای نادرست در مورد تجاوز عنوان میکنند: قربانیان تجاوز وقتی دیرتر در جریان تجاوز در برابر حمله مقاومت میکنند بیشتر سرزنش میشوند تا وقتی که زودتر مقاومت میکنند. (کوپر، ۱۹۹۶)، که به نظر میرسد به کلیشهای اشاره میکند که میگوید این زنان مقاومت دروغین میکنند. (ملموث و براون، ۱۹۹۴؛ موهلنهارد و راجرز، ۱۹۹۸) یا به خاطر اینکه در تجربهٔ جنسی تا اینجا پیش رفتهاند پس به دروغ مرد را تشویق کردهاند. در نهایت، این باور که وقتی قربانیان تجاوز توسط یک آشنا یا کسی که با او قرار داشتهاند مورد تجاوز قرار میگیرند بیشتر سرزنش میشوند تا وقتی که تجاوز توسط یک ناشناس انجام میشود. (برای مثال. بل، کریلف، و لوتس، ۱۹۹۴؛ بریجز، ۱۹۹۱؛ بریجز و مک گریل، ۱۹۸۹؛ چک و ملموث، ۱۹۸۳؛ کانکر، شاهرولا، فرانکو، کونجو، و پینتو، ۱۹۹۱؛ لارماند و پپیتونه، ۱۹۸۲؛ تترالت و بارنت، ۱۹۸۷)، که به نظر میرسد از کلیشهای برمیخیزد که از آن جاییکه قربانیان متجاوز را میشناسند و شاید حتی با او سر قرار رفتهاند واقعاً میخواهند سکس داشته باشند. به نظر میرسد پیام بنیانی این پژوهش این باشد که وقتی عناصر تجاوز کلیشهای خاصی وجود داشته باشند احتمالاً قربانیان تجاوز مورد سرزنش واقع میشوند.
با این وجود، آنها اظهار میکنند که «افراد ممکن است باورهای نادرست پیرامون تجاوز را بپذیرند و در عین حال اثرات منفی تجاوز را قبول داشته باشند.» تعدادی از کلیشهها در مورد نقشهای جنسیتی میتوانند در توجیه تجاوز نقش ایفا کنند. در مورد تجاوز مرد به زن، این کلیشهها شامل این نظرات است که: قدرت مختص مردان است در حالی که زنان به درد سکس میخورند و کالایی بیش نیستند، اینکه زنان خواهان سکس اجباری و توسری خوری هستند و اینکه تکانهها و رفتارهای جنسی مردان غیرقابل کنترل است و باید ارضا شود. در مورد تجاوز زن به مرد، قربانی یا احتمالاً ضعیف فرض میشود یا در فرهنگهایی که مردان با پیروزیهای جنسی جایگاه کسب میکنند خوش شانس تصور میشود.
آثار روانی تجاوز
بیشتر زنانی که مورد تجاوز قرار میگیرند یا میخواهند این واقعه را از ذهن بیرون کنند یا مایل به آنچه که فرایند اهانتآمیز معاینه پزشکی، بازجویی پلیس و رسیدگی دادگاه میدانند، نیستند. فرایند قانونی اغلب مدت بسیار زیادی به طول خواهد انجامید؛ ممکن است قبل از این که دادگاه رأی بدهد هجده ماه از وقوع حادثه گذشته باشد. البته در ایران دادگاه رسیدگیکننده به جرایم منافی عفت علنی نیست مطابق ماده ۱۸۸ قانون دادرسی کیفری محاکمات دادگاه علنی است به استثنای موارد زیر به تشخیص دادگاه:
اعمال منافی عفت و جرائمی که بر خلاف اخلاق حسنهاست.
امور خانوادگی یا دعاوی خصوصی به درخواست طرفین.
علنی بودن محاکمه مخل امنیت یا احساسات مذهبی باشد.
بیش از نیمی از تجاوزات جنسی، بهطور خود به خودی اتفاق نمیافتند، بلکه حداقل تا اندازهای از پیش برنامهریزی شدهاند. تجاوز جنسی با سلطه و قدرت مرتبط است؛ اکثر تجاوزگران جنسی تنها هنگامی میتوانند از نظر جنسی تحریک شوند که قربانی را دچار وحشت و خفت نموده باشند؛ عمل جنسی خود اهمیت کمتری دارد. زنان و دخترانی که مورد تجاوز قرار میگیرند این واقعیت را تا به هنگام ازدواج پنهان میکنند و هنگام ازدواج شریک جنسیشان از پارگی پردهٔ بکارت مطلع میشود و گمان بر آن میبرد که همسرش خیانت کردهاست. درصدی از طلاقها به دلیل این واقعیت تلخ میباشد.
تجاوز جنسی در نظام حقوقی ایران
در قانون جمهوری اسلامی ایران در ماده ۲۲۴ قانون مجازات اسلامی مجازات تجاوز به عنف اعدام است. متجاوزین معمولاً فقط بر اساس شهادت گواهان محکوم نمیشوند، بنابراین باید مدارک تأییدکننده از دیگران کسب شود. مدارک مربوط به اثبات دخول، هویت متجاوز و این واقعیت که نزدیکی بدون رضایت زن رخ دادهاست، میباید فراهم گردد. ولی الله حسینی، قاضی دادگاه کیفری استان تهران دربارهٔ وضعیت حقوقی تجاوز جنسی میگوید: احکام این جرم یا برائت است یا اعدام حد وسطی ندارد. اگر اعدام نبود و بهطور مثال ۲۰ سال حبس بود قاضی نمیترسید مجازات تعیین کنداما این مجازاتها کار را مشکل کردهاست. از یک طرف مجبوریم حکم اعدام دهیم و از سویی اگر حکمی ندهیم روان از دست رفته یک زن قربانی را در نظر نگرفتهایم. این در حالی است که اثبات جرایم حدی با کوچکترین شبههای سخت میشود. مشکل دیگر ما این است که مجرمین در پلیس آگاهی اقرار میکنند، اما در دادگاهها اقرار نمیکنند و حتی شاکیان را نیز تهدید میکنند.
مرد جوانی که متهم است یک دختر را مورد تجاوز قرار داده، برای بار دوم و در حالی که شاکی اصلی پرونده از شکایت خود صرف نظر کرده است، به اعدام محکوم شد.
کد خبر: ۱۲۷۳۲۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۲
امیر سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی فرمانده کل ارتش گفت: پاسخی کوبنده به اسرائیل خواهیم داد.
کد خبر: ۱۲۷۱۸۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۵
آزموده را آزمودن خطا است
معاون هماهنگ کننده ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت: به دشمن میگوییم آزموده را آزمودن خطاست و در پاسخ به رژیم صهیونیستی به فرموده رهبر معظم انقلاب نه تعلل و نه شتابزده عمل میکنیم.
کد خبر: ۱۲۷۱۴۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۲
تصویری از علی سلامت که با ۲۰۰ فقره تجاوز به عنف در همدان، فردا صبح اعدام میشود، منتشر شده است.
کد خبر: ۱۲۷۱۲۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۱
یک فرد که در همدان بیش از ۲۰۰ زن و دختر را مورد آزار و اذیت قرار داده و جرایمی از جمله تجاوز به عنف را مرتکب شده بود، صبح فردا به سزای اعمالش میرسد.
کد خبر: ۱۲۷۱۲۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۱
معاون سیاسی صداوسیما، تصویری جدید از سامانه پدافندی اس ۳۰۰ ایران در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد.
کد خبر: ۱۲۷۱۰۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۰
حکم اعدام یک کارگردان تئاتر به اتهام آزار و اذیت دو دختر هنرجو از سوی دیوان عالی کشور نقض و متهم دوباره محاکمه شد. در پایان جلسه قضات برای صدور رأی وارد شور شدند و با توجه به مدرکهای موجود در پرونده، متهم را به اعدام محکوم کردند.
کد خبر: ۱۲۷۰۷۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۹
خطیب موقت نماز جمعه تهران گفت: مطمئنا و یقینا عملیات وعده صادق ۳ انجام میشود.
کد خبر: ۱۲۷۰۰۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۵
جانشین فرمانده کل سپاه گفت: مردم منتظر پاسخ به جنایت صهیونیستها باشند.
کد خبر: ۱۲۷۰۰۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۵
متیو میلر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از مقامات تهران خواست به تجاوز رژیم اسرائیل به جمهوری اسلامی ایران پاسخ ندهد.
کد خبر: ۱۲۶۹۸۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۵
معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: مردم ایران در مسیر درست تاریخ و زمینه سازی برای ظهور ایستاده اند و بر اساس سنت و آموزههای الهی این حرکت درست، تضمین شده است.
کد خبر: ۱۲۶۹۸۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۴
برخی رسانههای رژیم صهیونیستی مدعی شدند که ایران برای انجام حملات انتقامجویانه به مواضع این رژیم آماده شده است.
کد خبر: ۱۲۶۹۸۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۴
اسرائیل عرضه مبارزه با ایران را ندارد
شهردار تهران در دانشگاه علم و صنعت گفت: پایه نظم نوین جهانی تحمیق ملتها و استعمار است، نظم نوین جهانی قطعا و یقینا شکست خواهد خورد.
کد خبر: ۱۲۶۹۸۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۴
مردی که متهم است به ۹ زن تجاوز کرده دوباره محاکمه شد.
کد خبر: ۱۲۶۹۶۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۴
رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی کل قوا گفت: دشمن بداند وعده صادق ۳ قطعا عملی میشود شدیدتر از قبل اما جبهه حق برای اینکه موفق و پیروز شود نیاز به الزامات راهبردی دارد.
کد خبر: ۱۲۶۹۶۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
رئیس جمهور گفت: سران اسرائیل میدانند در صورت ارتکاب خطایی علیه ایران پاسخی دندانشکن دریافت خواهند کرد، گرچه اگر در رفتار خود تجدید نظر کنند، آتشبس را بپذیرند و دست از کشت و کشتار مردم مظلوم و بیگناه منطقه بردارند ممکن است در شدت پاسخ اثر کند.
کد خبر: ۱۲۶۹۶۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس اطلاعات جدیدی درباره پاسخ احتمالی ایران به رژیم صهیونیستی ارائه داد.
کد خبر: ۱۲۶۹۴۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
رسانههای انگلیسیزبان با عبارت «پاسخ قاطع، کوبنده و دندانشکن به حمله رژیم صهیونیستی»، بیانات رهبر معظم انقلاب را در صدر اخبار خود قرار دادند.
کد خبر: ۱۲۶۹۳۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۲
دختر پزشکیان به نیابت از پدر به دیدار خانوادهٔ شهید رحیمپور، شهید غیر نظامی حمله تجاوز کارانه رژیم صهیونیستی رفت.
کد خبر: ۱۲۶۹۱۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۱
خطیب نماز جمعه تهران با اشاره به اقدام رژیم صهیونیستی در تجاوز به خاک جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد: مسئله تجاوز شرورانه رژیم جعلی و باند ترور و خونخوار صهیونیستی به ایران مقتدر و سرافراز و مهد دلیران و شهیدان، حماقت و کوته بینی بود که از سوی رژیم صهیونیستی رخ داد؛ این تجاوز هم از نظر قواعد بینالمللی از جمله منشور سازمان ملل محکوم است و حق مسلم کشور ماست که دفاع کند.
کد خبر: ۱۲۶۹۱۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۱