کلیات
چنگیز جلیلوند متولد ۶ آبان ۱۳۱۹ در شیراز بود که در تاریخ ۲ آذر ۱۳۹۹ در تهران بر اثر کرونا درگذشت. دوبلور، مدیر دوبلاژ و هنرپیشه ایرانی بود. او در بیشتر فیلم‌های محمد علی فردین، به‌جای او صداپیشگی کرده بود.
زندگی‌نامه
جلیلوند فعالیت هنری‌اش را در سال ۱۳۳۶ و با تئاتر به همراه ابوالحسن تهامی آغاز کرد. وی پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران مدت بیست سال در آمریکا به سر برد. اما به کشور بازگشت و کار دوبله را از سال ۱۳۷۷ سر گرفت. وی در چند مجموعه تلویزیونی و فیلم سینمایی نیز بازی کرده‌است.
صدای او قابلیت گویندگی به جای شخصیت‌های نقش اول با صلابت و تأثیرگذار سینمایی را فراهم کرده‌است. جلیلوند در گویندگی‌هایش قابلیت تیپ سازی را دارد و می‌تواند صدا‌های مختلفی به وجود آورد. وی در میان دوبلور‌ها به مرد حنجره طلایی معروف شد.
از وی در سال ۱۳۵۷ به عنوان یک دوبلور نمونه جهانی نام برده شد. او به جای بازیگران مشهور خارجی و داخلی بسیاری گویندگی کرده‌است. وی با تیپ سازی خلاقانه خود گوینده اصلی نقش‌های مارلون براندو بود.
مشهورترین گویندگی‌هایش در فیلم‌های سینمایی خارجی به‌جای مارلون براندو، پل نیومن، برت لنکستر، ماکسیمیلیان شل، ریچارد برتون، پیتر اوتول، یول براینر، کلینت ایستوود، دین مارتین و در فیلم‌های سینمایی ایرانی به‌جای محمدعلی فردین، بهروز وثوقی، ناصر ملک مطیعی، ایرج قادری، سعید راد بوده‌است.
صدا پیشگی
جلیلوند به جای تعداد زیادی از بازیگران داخلی و خارجی صدا پیشگی کرده بود. بازیگران داخلی مثل:
محمدعلی فردین در فیلم‌هایی، چون گنج قارون، چرخ فلک، باباشمل، جوانمرد، کوچه مردها، سلطان قلب‌ها، آقای قرن بیستم، قصر زرین، حاتم طائی، خوشگل خوشگلا، سکه شانس.
بهروز وثوقی در فیلم کندو، ممل آمریکایی، ماه عسل، دشنه، ذبیح، بت، طوقی، نفس بریده، همسفر.
ناصر ملک‌مطیعی در فیلم غلام ژاندارم، مرد، ناخدا، باباشمل، طوقی، چلچراغ، بت، بابا گلی به جمالت، صلات ظهر، سه قاپ، پاشنه طلا، نقره داغ.
ایرج قادری در فیلم برادرکشی، حکم تیر (فیلم)، پلنگ در شب، دکتر و رقاصه، پشت و خنجر، شاهرگ، قفس، طغیانگر، عمو فوتبالی، کوسه جنوب، هوس، ترکمن، بی‌حجاب، هدف، ناخدا باخدا، دو کله‌شق.
سعید راد در فیلم سفر سنگ.
جمشید مشایخی در فیلم سوته دلان.
محمدرضا گلزار (سلام بمبئی)
حامد بهداد در فیلم جرم (مسعود کیمیایی)
او همچنین در فیلم‌های خارجی به‌جای «برت لانکستر»، «پل نیومن»، «یول براینر»، «مارلون براندو»، «جک نیکلسون»، «جان وین» و ... صحبت کرده بود.
بازیگری
جلیلوند در آثار زیر هنرنمایی کرده است:
سینما
ترمینال غرب (فیلم) (۱۳۹۵)
قلاده‌های طلا (۱۳۹۰)
این سیب هم برای تو (۱۳۹۳)
قصه عشق پدرم (۱۳۹۱)
فیتیله و ماه پیشونی (۱۳۹۰)
بندرگاه عشق (۱۳۴۶)
دختر همسایه (۱۳۴۰)
آرشین مالالان (۱۳۳۹)
آقای شانس (۱۳۳۸)
تلویزیون
عبور از پاییز
یلدا (مجموعه تلویزیونی)
نوشدارو (مجموعه تلویزیونی)
مسابقه ستاره بیست (داور)
جادوی صدا (داور)
معمای شاه
هنر دوبله
تئاتر
بر فرس تندرو، صداپیشگی تئاتر، برج میلاد تهران، کارگردان محسن معینی ۱۳۹۲
پدر، بازیگر، پردیس تئاتر شهرزاد، کارگردان محمود زنده نام ۱۳۹۶
درگذشت
۲ آذر ۱۳۹۹ جلیلوند بر اثر ابتلا به ویروس کرونا درگذشت.