کلیات

سایت اسکم یا کلاهبرداری (Scam) به سایت‌هایی گفته می شود که یا به طور کامل به قصد کلاهبرداری ایجاد می‌شوند و یا پس از مدتی ورشکسته شده و به فعالیت خود بدون توجه به کاربران پایان می‌دهند. کلاهبرداری کاری بر پایه فریب است که کسی یا کسانی برای کسب نفع خود یا موسسه‌ای انجام می‌دهند. کلاهبرداری در تمامی کشورها جرم است؛ اگر چه مصداق‌های آن در نظام‌های گوناگون قضایی فرق می‌کند. کلاهبرداران را می‌توان به دو دسته کلاهبرداران اینترنتی و کلاهبرداران غیر اینترنتی تقسیم کرد. بیش از ۹۰ درصد سایت‌های کلیکی، هایپ و دیگر سیستم های کسب درآمد که هر روز افتتاح می‌شوند، نهایت در چند ماه پس از شروع تبدیل به اسکم می‌شوند.

انواع سایت اسکم

سایت های اسکم یا کلاهبرداری انواع مختلفی دارند و در زمینه‌های متنوعی فعالیت می‌کنند. برخی از آن‌ها عبارتند از:
۱. صفحات فیشینگ
۲.طرح های پانزی یا هرمی
۳.صرافی و کیف پول‌های جعلی
۴. بدافزار
۵.اسکم های قدیمی
۶.ICO های کلاهبرداری

که در ادامه به توضیح هر یک از آن‌ها می‌پردازیم. همچنین نحوه تشخیص سایت های اسکم از طریق روش های مختلف را به شما معرفی می‌کنیم.

فیشینگ 

فیشینگ روشی است که سودجویان برای کلاهبرداری از مشتریان بانک‌ها و… از آن استفاده می‌کنند. روش کار آن‌ها به این صورت است که شما ابتدا تبلیغات ایمیل یا لینکی دریافت کرده که ظاهرا از طرف بانک، صرافی یا کیف پولی است و از طریق آن به صفحه‌ای دیگر هدایت می‌شوید. این وب سایت اسکم از همه لحاظ بسیار شبیه سایتی است که شما همیشه از آن استفاده می‌کنید. سپس از شما خواسته می‌شود اطلاعات کارت و حساب خود را در آن جا وارد کنید.

هر کسی با داشتن چنین اطلاعاتی می‌تواند حساب بانک یا کیف پول شما را خالی کند. به این سایت اسکم ، فیشینگ می‌گویند. برای این که هیچ‌گاه به دام این گونه کلاهبرداری‌ها نیفتید، روی لینک‌های ناشناسی که برای شما فرستاده می‌شود کلیک نکنید.

صرافی های اسکم

برخی صرافی ها به شما وعده می دهند که از طریق افزایش موجودی شما، امتیازهایی را دریافت کنید. شما نیز این کار را می‌کنید ولی کارمزد بالایی که این صرافی یا سایت اسکم در قبال این افزایش موجودی از شما می‌گیرد عملا موجب زیان شما می‌شود.

علاوه بر صرافی های اسکم ، کیف پول‌هایی نیز وجود دارند که پس از نصب و وارد کردن اطلاعات خود در آن اقدام به خالی کردن حساب کیف پول شما می‌کنند. برای جلوگیری از این اتفاق، از صرافی‌های شناخته شده استفاده کنید. هیچ گاه به طور تصادفی کیف پول دانلود نکنید و اطلاعات خود را بدون تحقیق در اختیار صرافی یا کیف پول قرار ندهید.

اسکم قدیمی

روش های قدیمی اسکم هنوز هم برای برخی کارایی دارند. برای مثال «حقه شاهزاده نیجریه» که به سراسر جهان کشیده شد و در ایران هم شاهد آن بوده‌ایم. این حقه به این صورت است که شخصی در خارج از کشور با شما به شیوه‌های مختلف تماس می‌گیرد و به شما در ازای کمک کردن به او برای انتقال پولی که انتقال آن از کشورش سخت است، وعده بخش بزرگی از آن سهم را می‌دهد. در این موارد آن‌ها از شما می‌خواهند که اطلاعات بانکی خود را برای انتقال پول فرضی بدهید یا مبلغ اندکی را برای کارمزد تراکنش به آن‌ها پرداخت کنید. برای جلوگیری از این اتفاقات هرگز به افراد غریبه اعتماد نکنید.

ICO های اسکم

ICO به عرضه اولیه سکه پیش از راه‌اندازی پروژه گفته می‌شود. ICOها فرصتی برای جذب سرمایه و البته کلاهبرداری اسکمرها هستند. آن‌ها اقدام به فروش توکن‌هایی می‌کنند که قرار نیست هیچ‌گاه راه‌اندازی شوند و هدف آن‌ها تنها به تاراج بردن سرمایه مردم است. برای در امان ماندن از این گونه اسکم‌ها همیشه ICOها را از صرافی‌های معتبر و معروف تهیه کنید.

طرح های پانزی

یک طرح پانزی افراد را متقاعد می‌کند که برای کسب سود زیاد در آن سرمایه‌گذاری کنند. حتی این گونه طرح‌ها به سرمایه‌گذاران اولیه از پول سرمایه گذاران بعدی سود پرداخت می‌کنند که آن‌ها باور کنند با یک سایت اسکم سر و کار ندارند و پول بیشتری به آن‌ها بدهند.

این گونه طرح‌های هرمی به محض این که دیگر نتوانند عضو بیشتری بگیرند، پول‌ها را برداشته و فرار می‌کنند. پس هیچ‌گاه به پروژه‌هایی که وعده سودهای عجیب، در ازای معرفی اعضای بیشتر می‌دهند اعتماد نکنید.

بدافزار ؛ ترفند جدید اسکمرها

بدافزارهای مربوط به رمز ارز به گونه‌ای طراحی می‌شوند که کیبورد ویندوز شمارا بررسی کنند. درصورتی که آدرس کیف پولی را کپی کرده باشید با آدرس دیگری جایگزین کنند. در برخی موارد سیستم شما را آلوده به یک ماینر کنند که بدون اجازه از توان سیستم شما برای استخراج ارز دیجیتال استفاده می‌کند. برای جلوگیری از این گونه فعالیت‌های اسکم ، همیشه آنتی ویروس خود را بروز نگه دارید و برنامه‌هایی که از اصالت آن‌ها اطمینان ندارید را نصب نکنید.

شناسایی سایت اسکم

ویژگی هایی وجود دارد که می‌تواند معرف یک سایت اسکم باشد. اولین ویژگی این است که در آدرس وب سایت به جای عبارت https از http استفاده شده است. یک وب سایت اسکم احتمالا علامت قفل را در آدرس بار مرورگر ندارد یا اگر دارد یک آیکون جعلی است که با کلیک روی آن گزینه‌ای نمایان نمی‌شود.

در سایت اسکم معمولا آدرس و شماره افراد گرداننده وجود ندارد یا اطلاعات به اشتراک گذاشته شده غلط هستند. غلط‌های نگارشی و دستوری در محتوای سایت نیز می‌تواند شما را درمورد اسکم بودن سایت به شک بیاندازد. هنگام استفاده از یک وب‌سایت جدید به همه ویژگی‌های ظاهری غیرمعمول توجه کنید تا هیچ وقت مورد کلاهبرداری قرار نگیرید.

تشخیص سایت های اسکم

سایت اسکم را می‌توان از روش‌های مختلفی شناسایی کرد. با توجه به نشانه‌ها و روش‌هایی که در ادامه ذکر می‌شود، می‌توانید خود را از این کلاهبرداری‌ها نجات دهید.

شناسایی سایت اسكم از طریق فروم

این ۱۱ نکته به شما کمک می‌کند که سایت های اسکم را شناسایی کنید:

• سایتی كه بخش فروم ندارد.
• سایتی كه كسی نمی‌تواند در بخش فروم پست یا عنوان جدید بزند.
• فروم سایتی كه به حال خود رها شده است. به عنوان مثال، ادمین سایت بیشتر از ۳ تا ۵ روز یك بار پست منتشر می‌کند.
• سایتی كه بخش راهنما (Help) و پشتیبانی (Support) ندارد معمولا اسکم است.
• فروم سایتی كه بی‌دلیل دوباره بارگزاری می‌شود؛ مثلا تمام پست‌ها یا عنوان‌ها پاک می‌شود.
• فروم سایتی كه وقتی روی لینک فروم در صفحه اصلی سایت کلیک می‌كنید، به بخش فروم منتقل نشده و مجددا به همان صفحه اصلی سایت برمی‌گردد. (لینک معیوب)
• در حالتی كه بدون ثبت‌نام در سایت نمی‌توانید وارد بخش فروم شوید، نشانه خوبی نیست و باید به سایت مشکوک شد.
• زمانی كه در فروم عوان جدید ثبت می‌کنید اما پس از تكمیل پست و ارسال، این پیغام را دریافت می‌کنید: «پیام شما بعد از تایید مدیر در سایت نشان داده خواهد شد». این می‌تواند یک هشدار باشد.
• ادمین سایت به درخواست شما بعد از گذشت ۴۸ ساعت هنوز پاسخ نداده یا این‌كه پست شما را پاک كرده است.
• در فروم تنها ادمین عنوان و پست جدید منتشر می‌کند.
• در فروم فعالیت چشمگیر كاربران دیده نمی‌شود.

شناسایی سایت اسكم از طریق اسم سایت

جالب است بدانید که حتی با توجه به اسم سایت هم می‌توانید نشانه‌های سایت اسکم را شناسایی کنید:

• اسم سایت شامل كلماتی همچون Free و Instant و … باشد.
• اسم سایت طولانی باشد.
• سایت های اسکم بی‌تجربه از دامنه‌های عجیب و رایگان استفاده می‌کنند.

شناسایی سایت اسكم از طریق پرداختی های سایت

سایت های اسکم از طریق مقررات یا پیشنهادات پرداخت‌ها نیز قابل شناسایی است:

• سایت قول مبالغ بسیار بالایی را به كاربران می‌دهد. مثلا 1۱ دلار تا ۱۰ دلار به ازای هر کلیک یا دیدن هر تبلیغ.یا در صفحه اصلی سایت، قول مبالغ بالا به كاربران سایت داده می‌شود؛ مثلا ۱۰۰۰۰ دلار و … .
• بخش آخرین پرداختی‌ها دارای رقم نامناسب یا غیرقابل باوری است.
• در سایت های اسکم معمولا حداقل مبلغ پرداختی هر روز تغییر می‌كند.
• در بخش سوابق پرداخت تاریخ درخواست شما ظاهر نمی‌شود.
• در بخش سوابق (History) پرداخت شما تایید شده است ولی عملا هیچ مبلغی در حساب خود دریافت نكرده‌اید.
• ادمین سایت تنها به بخشی از كاربران سایت پرداخت می‌كند و نه همه كاربران.
• سایت فاقد بخش مستندات پرداخت یا Payment Proof است یا این‌كه در این بخش كمتر كسی پیدا می‌شود كه با یک اسكرین شات از تصویر پرداختش پرداخت سایت رو به اثبات برساند.
• كاربران قبل از دریافت كردن، باید ابتدا سرمایه گذاری كنند یا به عبارت دیگر پرداخت سایت منوط به سرمایه‌گذاری در سایت است.
• به كاربران درصدی از كل پرداخت آن‌ها پرداخت شود.
• كارمزد پرداخت بیشتر از ۱۰ درصد كل مبلغ پرداختی سایت باشد.
• در بخش T.O.S یا قوانین سرویس دهی سایت، پرداخت سایت فوری عنوان شده باشد ولی در عمل پرداخت فوری نباشد. یا در حالتی كه بعد از مدت كوتاهی، بخش قوانین تغییر كند و عدم فوری بودن پرداخت‌ها در آن ذکر شود؛ به خصوص این موضوع در سایت‌های جدید بسیار شک برانگیز است.

منبع: کافه بازار