کلیات
کجور یکی از بخشهای شهرستان نوشهر واقع در استان مازندران است. این بخش ییلاقی و کوهستانی دارای سه دهستان به نامهای پنجک رستاق، زانوس رستاق و توابع کجور و به مرکزیت شهر کجور میباشد. از نظر جغرافیایی این منطقه بین دو کوه دماوند و علم کوه واقع شدهاست. دین اکثریت این منطقه اسلام و مذهب شیعه میباشد. سکنه منطقه را بومیهای کُجور که کُجوری خوانده میشوند تشکیل میدهند همچنین ایل کرد خواجوند از ساکنین این منطقه هستند. منطقه کجور به علت داشتن وسعت مراتع دارای پراکندگی نسبی است و اکثر روستاها از هم فاصله دارند. خانههای سنتی کجور به نام لَت به سر خنه و کَلچو خنه معروف میباشند که دیوارهٔ آن کاهگل و چوبی و سقف آن نیز از تکه چوبهایی به نام لَت پوشانده میشود.
زبان
مردم کُجور به زبان طبری با گویش کجوری سخن میگویند. مردم منطقه کجور به زبان طبری و با گویش کجوری که در محدودهٔ شهرستانهای نوشهر و نور و شرق چالوس رایج میباشد، گفتگو میکنند و در برخی از مناطق که اهالی آنجا از ایل خواجه وند هستند، خواجه وندی صحبت میکنند که به نوعی لهجه کردی محسوب میشود.