کلیات

شکستگی لگن یک آسیب جدی است که عوارض آن ، می تواند تهدید کننده زندگی باشد. خطر شکستگی لگن با افزایش سن افزایش می یابد.

استخوان لگن یک ساختمان حلقوی است ، که در بالا به ستون فقرات متصل شده و در پایین به استخوان های ران مفصل می شود. وظیفه لگن ؛ در واقع انتقال نیروی وزن از تنه به هر دو اندام های تحتانی است.

در لگن اعضای گوارشی و تولید مثل قرار گرفته است . همچنین عروق و بافتهای عصبی مهمی برای رسیدن به اندام پایین بدن از لگن عبور می کنند.
مفصل ران که مردم به آن مفصل لگن هم می گویند و در بین پزشکان به مفصل هیپ Hip joint معروف است. هیپ بزرگترین مفصل بدن بوده و شکل گوی و کاسه ای دارد. قسمت گوی آن سر استخوان ران است و قسمت کاسه ی آن ، قسمتی از استخوان لگن است که به آن استابولوم Acetabulum می گویند.

شکستگی لگن در سنین بالا به علت پوکی استخوان و در نتیجه ضعیف شدن استخوان، به راحتی و با ضربه کمی و معمولا بدنبال زمین خوردن ایجاد می شود. شکستگی لگن در جوان ها ، معمولا بدنبال ضربات شدید تر مانند: تصادف اتومبیل و یا سقوط از ارتفاع ایجاد می شود.

انواع شکستگی لگن

شکستگی لگن را میتوان به سه دسته کلی تقسیم کرد:

1- شکستگی حلقه لگن

شکستگی در استخوان های ساکروم، ایلیوم، ایسکیوم و پوبیس را شكستگي حلقه لگن می گويند و به دو دسته پايدار و ناپايدار تقسيم می شود.

• شکستگی های پایدار

در نواحی برجستگی های حلقه در ورزشكاران ، بدنبال ضربه مستقيم به لگن و يا در افراد مسن ، بدنبال زمین افتادن اتفاق مي افتد.

• شکستگی های ناپایدار

غالبا بدنبال ضربه بسيار شديد ، در هنگام سقوط از ارتفاع و سوانح جاده ای اتفاق

می افتد و قطعات شكستگی به راحتی جابجا می شود.

2- شکستگی استابولوم

این نوع شکستگی لگن از این جهت اهمیت دارد که باید به دقت جا اندازی شود.

اگر بعد از جا اندازی شکستگی های استابولوم ، کوچکترین جابجایی در بین قطعات شکسته شده باقی بماند ؛موجب می شود مفصل ران در عرض چند ماه كامل تخریب شده و یا در عرض چند سال دچار آرتروز و ساییدگی خواهد شد.

شکستگی استابولوم اكثرا همراه با دررفتگی مفصل ران است. اين نوع شكستگي معمولا بدنبال تصادفات جاده ای اتفاق مي افتد و ممکن است و سر استخوان ران از حفره استابولوم که حالا شکسته شده است ، خارج شود که به آن دررفتگی مفصل ران می گویند.

3- شکستگی اطراف مفصل ران

اين نوع شكستگي در قسمت بالایی استخوان ران یعنی در اطراف محلی که استخوان ران با لگن مفصل میشود، بوجود می آیند.

شکستگی "سر استخوان ران" نیز معمولا همراه با دررفتگی مفصل ران ایجاد میشود. شایع ترین مکانیسم ایجاد دررفتگی مفصل ران ، تصادف اتومبیل و عدم استفاده از کمربند ایمنی است. شکستگی "گردن استخوان ران" بیشتر در افراد مسن شایع می باشد و علت آن پوکی استخوانی است .

علائم شکستگی لگن

علائم شکستگی لگن بسته به نوع شکستگی، شدت شکستگی و اینکه چه تعداد استخوان شکسته شده است؛ متغییر است. از شایع ترین علائم شکستگی لگن می توان به:

1. درد و التهاب در ناحیه کشاله ران، لگن، کمر، باسن یا لگن ( این درد بسته به نوع شکستگی متفاوت است و در بخش های مختلفی مشاهده می شود )

2. کبودی و تورم در ناحیه استخوان‌های لگنی

3. بی‌حسی یا گزگز و سوزن‌ سوزن شدن در ناحیه دستگاه تناسلی یا بالای ران

4. شدید شدن درد در هنگام نشستن و اجابت مزاج و بلند شدن

5. کبودی در ناحیه کشاله ران و پوست استخوان‌های لگن

6. کبودی در ناحیه ستون فقرات قسمت کمر

7. خون‌ریزی واژینال در زنان و کبودی بیضه در مردان

8. مشاهده خون در ادرار یا عبور آن از پشت

9. در موراد حاد شکستگی لگن درد بیماری به قدری شدید است که بیمار قادر به بلند شدن و راه رفتن نمی باشد و به درد و شوک شدید در لگن دچار می شود.

فاكتورهای خطر شكستگی لگن

1. سن بالای 65 سال

با افزایش سن، تراکم استخوان ها کاهش می یابد و افراد مسن به دلیل مشکلات بینایی و اختلال در تعادل، بیشتر در معرض ابتلا به شکستگی لگن قرار می گیرند.

2. جنسیت : در زنان 2 تا 3 برابر شایع تر از  مردان

احتمال شکستگی لگن در زنان مسن بیشتر از مردان سالمند است زیرا استخوان ها در زنان نسبت به مردان، زودتر پوک و ضعیف می شوند. کاهش هورمون استروژن که در هنگام یائسگی در زنان رخ می دهد، کاهش توده استخوانی و شکستگی لگن را بیشتر می کند.

3. بیماری های زمینه ای

پوکی استخوان یکی از مهم ترین عوامل خطر شکستگی لگن می باشد، اما سایر بیماری ها نیز ممکن است باعث شکنندگی استخوان گردند. این بیماری ها عبارتند از: اختلالات غدد درون ریز مثل پرکاری تیروئید، و اختلالات روده ای که باعث کاهش جذب ویتامین D و کلسیم می شود.

4. مشکلات و اختلالات تغذیه ای

افرادی که در جوانی به میزان کافی از غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین دی استفاده نکرده اند؛ بیشتر در معرض خطر شکستگی قرار دارد زیرا کلسیم و ویتامین دی دو عنصر مهم در تقویت عضلات و استخوان است.

5. بی تحرکی و عدم فعالیت

افراد بی تحرک و غیرفعال از نظر بدنی به دلیل قوی نبودن استخوان ها و عضلات کمتر در معرض خطر شکستگی لگن قرار دارند. با انجام ورزش هایی همچون پیاده روی به قوی شدن عضلات و استخوان های خود کمک کنید.

6. سیگار و استعمال دخانیات

سیگار کشیدن و نوشیدن مشروبات الکلی باعث تداخل در مراحل تولید و ساخت استخوان سازی و ترمیم آن می شود و در نتیجه منجر به از دست دادن استخوان ها می گردد.

7. مصرف داروهایی که موجب ضعف و یا گیجی می شوند.

چرا شکستگی لگن کشنده است؟

خطرناک و کشنده بودن شکستگی لگن بستگی به شدت شکستگی و سن بیمار دارد. اما از آنجایی که لگن دارنده اجزای مهمی همچون دستگاه تناسلی و ادرای است به دنبال این نوع شکستگی ها ممکن است عوارض متعددی بیمار را تهدید کند.

البته خطر مرگ ناشی از شکستگی لگن بیشتر سالمندان را تهدید می کند. عموما یک فرد جوان به دلیل داشتن قوای بدنی قوی در مقایسه با یک فرد پیر کمتر متحمل چنین عوارضی می شود.

از جمله شایع ترین عوارض شکستگی لگن که مشلات متعددی را برای بیمار به همراه دارد شامل:

• آسیب دیدن عصب ها اطراف مفصل لگن از جمله عصب سیاتیک
• سیاه شدن سر استخوان ران به دنبال اختلال در خونرسانی و عروق خونی اطراف مفصل
• تشکیل خارهای استخوانی یا استخوان اضافی در ناحیه اطراف مفصل
• ساییدگی و آرتروز لگن به دنبال آسیب دیدگی غضروف اطراف مفصل
• بدجوش خوردن شکستگی و ناتوانی و زمین گیر شدن بیمار
• آسیب دیدن رگ های خونی و ظهور خونریزی داخلی
• آسیب دیدن دستگاه تناسلی، ادرای و مثانه و ظهور درد های شکمی و لنگی در بیمار

تشخيص شكستگی لگن

عوارض شكستگی لگن

1. زخم بستر
2. عفونت ریوی، عفونت ادراری و لخته شدن خون در ساق و احتمال انتقال این لخته به ریه
3. نکروز آوسكولار یا سیاه شدن سر استخوان ران
4. جوش نخوردن شکستگی
5. جابجا شدن پیچ و پلاك
6. آسيب های عصبی

منبع: draminjavaheri.ir