در مورد تقویم جلالی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
گاهشماری جلالی، این تقویم جهان هماهنگ با سال اعتدالی و مبنای گاهشماری ایرانی از سده پنجم خورشیدی بدین سو است.
امروز: ۵ عقرب (آبان) سال ۹۴۴ جلالی باستانی سلطانی برابر با ۲۹ مهر ۱۴۰۱ خورشیدی است.
تاریخچه و ویژگی‌ها
گاهشماری جلالی در راستای اصلاح و محاسبه دقیق گاهشماری ایرانی و در پی گاهشماری یزدگردی به وجود آمد. بی‌توجهی به اجرای کبیسه‌گیری گاهشماری یزدگردی از سال ۳۷۵ یزدگردی (۱۰۰۶ میلادی) تا اوایل دوران جلال‌الدوله ملکشاه سلجوقی موجب شده بود، نوروز هجده روز نسبت به زمان واقعی جابجا شود؛ و اعتدال بهاری به جای اول فروردین با نوزدهم فروردین منطبق شود. از این رو با حذف هجده روز آغاز فروردین و اعمال آن به عنوان کبیسه در پایان سال ۴۴۷ یزدگردی و قرار گرفتن موقعیت ورود خورشید به نقطه اعتدال بهاری در سرآغاز سال، گاهشماری جلالی شکل گرفت.
گاهشماری جلالی توسط عده‌ای از ریاضی دانان ایرانی از جمله حکیم عمر خیام، ابوحاتم مظفر اسفزاری، ابوالعباس لوکری، محمد بن احمد معموری، میمون بن نجیب واسطی، ابن کوشک بیهقی مباهی و در رأس آنان ابوالفتح عبدالرحمان منصور خازنی در ۳ رمضان ۴۷۱ هجری قمری تدوین شد. کار تدوین این تقویم در دورهٔ جلال‌الدین ملکشاه سلجوقی با فرمان خواجه نظام‌الملک و محل رصد آن شهرهای اصفهان (پایتخت سلجوقیان)، ری و نیشابور ذکر شده‌است.
گاهشماری جلالی تا پیش از مشروطه در ایران رسمیت نداشت و با تغییراتی از جمله در مبدأ و اسامی و طول ماه‌ها در قالب تقویم هجری خورشیدی برجی از سال ۱۳۲۹ هجری قمری برابر با ۱۲۸۹ هجری خورشیدی در ایران به کار رفته و سپس با تغییراتی در قالب تقویم هجری خورشیدی در سال ۱۳۰۴ خورشیدی کلیات آن به همراه نام‌های فارسی برای ماه‌ها و تعدیل طول ماه‌ها به تصویب مجلس شورای ملی گاهشماری رسمی ایران شد. گاهشماری ایران و گاهشماری افغانستان بر پایه گاهشماری جلالی ساخته شده‌اند ولی هم درازای ماه‌هایشان و هم آغاز تاریخشان با گاهشماری جلالی دگرگونی دارد.
سال مبدأ گاهشماری
سال مبدأ گاهشماری جلالی، سال جلوس ملکشاه بر تخت سلطنت است که تفاضل آن با گاهشماری هجری خورشیدی ۴۵۷ سال می‌باشد.
روز سرآغاز گاهشماری
روز سرآغاز این گاهشماری، اول فروردین سال ۱ جلالی (۴۵۸ هجری خورشیدی)، برابر نهم رمضان سال ۴۷۱ هجری قمری قراردادی (دهم رمضان سال ۴۷۱ هجری قمری هلالی) و مطابق با ۱۵ مارس ۱۰۷۹ میلادی جولیانی (۲۱ مارس ۱۰۷۹ میلادی گرگوری) است. در این گاهشماری روز اول سال طوری تنظیم شده‌است که با برابری بهاری که نوروز نامیده می‌شود، همگام شود و در پایان سال‌ها ۳۶۵ یا ۳۶۶ روز دارند.
لحظه تحویل سال
نوروز، روزی است که خورشید تا زمان عبور از نصف‌النهار محل (ظهرهنگام) به نقطه اعتدال بهاری رسیده باشد.
در مورد تقویم جلالی در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
- این روزها وقتی پای در بازار می‌گذاریم نشانه‌های عجیب و نامأنوسی در سفره‌های هفت‌سین می‌بینیم که برای ما تازگی دارد.
کد خبر: ۱۲۲۷۸۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۹
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزید‌ه‌ای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می‌کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیتر‌ها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۱۱۴۶۲۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۹
