کلیات

ممکن است تا به حال به هنگام تمیز کردن بینی‌تان خونریزی بینی را تجربه کرده باشید. خونریزی بینی در بچه‌های بین ۲ تا ۱۰ سال و بالغین بین ۵۰ تا ۸۰ سال شایع‌تر است. با اینکه خونریزی‌های بینی معمولا ترسناک هستند اما به‌ندرت نشانه بیماری جدی هستند. خون دماغ ممکن است از قسمت جلویی بینی (قدام) و یا قسمت عقبی بینی (خلف) اتفاق بیفتد.

انواع خونریزی بینی دو دسته است و باتوجه‌به محل آن تعیین می‌شود. یک نوع آن جدی‌تر از نوع دیگر است.

• خون دماغ قدامی: خونریزی از قسمت پایین بینی در سپتوم (تیغه‌ای که دو طرف بینی را از هم جدا کرده است) شروع می‌شود. رگ‌های کوچک و مویرگ‌های این ناحیه شکننده هستند و به‌راحتی خونریزی می‌کنند. شایع‌ترین نوع خونریزی نوع قدامی است و معمولا جدی نیست. بیشتر در کودکان دیده می‌شود و می‌توان در خانه آن را درمان کرد.
• خون دماغ خلفی: در قسمت عمیق و داخلی بینی ایجاد می‌شود. رگ‌های بزرگ در پشت بینی در نزدیکی گلو درگیر شده و خونریزی شدیدی را ایجاد می‌کند. این نوع خونریزی جدی‌تر بوده و ممکن است به مراقبت‌های پزشکی نیاز باشد. در بزرگسالان این نوع خونریزی بیشتر دیده می‌شود.

علائم همراه خون دماغ

خون دماغ با اینکه ممکن است اتفاق ترسناکی باشد، اما اغلب نشان‌دهنده‌ی مشکلی جدی نیست و علامت خاصی همراه با آن دیده نمی‌شود. علائم ساده‌ای مانند خشکی و سوزش درون بینی و حساسیت دائمی که با مصرف داروهای ضد‌حساسیت همراه است، ممکن است باعث خونریزی بینی شوند که عموما جدی نیستند. اگر خونریزی طولانی باشد یا بعد از سردرد ضربان‌دار، یا به همراه مزه خون در دهان یا تپش قلب، خستگی و گیجی باشد، می‌توانند جدی باشند و لازم است به سرعت به پزشک یا اورژانس مراجعه شود.

دلایل خون دماغ

خونریزی‌های بینی اغلب خودبه‌خودی‌اند، ناگهان اتفاق می‌افتند و دلیل شناخته‌شده‌ای ندارند. اما اگر شما زیاد آن را تجربه می‌کنید، احتمالا دلیلی وجود دارد که مباید به دنبال پیداکردن آن باشد:

• اقلیم خشک یا هوای گرم و خشک که درون بینی شما را خشک می‌کند.
• گرفتن و تمیز‌کردن خشن بینی
• تخلیه مکرر بینی
• آسیب به بینی
• آلرژی: آلرژی و داروی ضدحساسیت می‌توانند بینی را خشک کنند.
• سایر داروهای مصرفی
• عفونت سینوس‌ها
• سرماخوردگی و سینوزیت که باعث عطسه، سرفه و خالی‌کردن مکرر بینی می‌شوند.
• آسیب به بینی یا صورت
• رینیت آلرژیک و غیر آلرژیک (التهاب پوشش بینی)
• داروهای رقیق‌کننده خون
• کوکائین و سایر مواد مخدر که از بینی استنشاق می‌شوند.
• محرک‌های شیمیایی (بوی مواد نظافتی، مواد شیمیایی در محل کار یا هر نوع بوی قوی)
• ارتفاعات بالا که باعث کمبود اکسیژن و خشکی هوا می‌شود.
• انحراف بینی
• استفاده مکرر از اسپری بینی
• مصرف الکل
• اختلالات خونریزی مانند هموفیلی یا لوسمی
• فشارخون بالا
• آترواسکلروز
• جراحی صورت و بینی
• تومور بینی
• پولیپ بینی
• سرطان خون
• بارداری
• اختلالات انعقادی: ممکن است خونریزی از بینی در اثر اختلالات انعقادی ایجاد شود، اما نادر است. اگر خون دماغ شما متوقف نشود، یا از لثه‌هایتان یا هنگامی که زخم‌های کوچکی برمی‌دارید، خونریزی زیادی داشته باشید، لازم است که به پزشک مراجعه کنید. اختلالات انعقادی خونریزی‌دهنده می‌توانند جدی باشند، زیرا پلاکت‌های خون که به تشکیل لخته کمک می‌کنند، ممکن است تعدادشان کم شده باشد یا عملکرد نداشته باشند.
• تلانژکتازی هموراژیک ارثی: در بعضی افراد، خون دماغ می‌تواند علت ژنتیکی داشته باشد شرایط نادری که “تلانژکتازی هموراژیک ارثی” (HHT) نامیده می‌شود و عروق خونی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. علامت اصلی آن خونریزی مکرر بینی است که بدون علت شروع می‌شود و طی زمان بدتر می‌شود. اگر دچار HHT باشید، ممکن است نیمه‌شب از خواب بیدار شوید و متکای شما غرق خون باشد، و ممکن است لکه‌های قرمز روی صورت و دست‌هایتان ایجاد شود. اگر یکی یا هر دو والدین شما این مشکل را دارند و شما دچار خونریزی بینی هستید، از پزشک‌تان بخواهید در این رابطه از شما تست بگیرد.