کلیات
زونا یا بیماری شینگل تاولهای کوچک پر از مایع مشابه آبله مرغان است. زونا ناشی از فعال شدن مجدد همان ویروس واریسلا-زوستر است که باعث ایجاد بیماری آبله مرغان میشود. این ویروس معمولاً برای مدت چند دهه در سیستم عصبی بدن نهفته باقی میماند. هیچ کس نمیداند این ویروس چگونه ناگهان فعال میشود، اما ۱۰ تا ۲۰ درصد از کسانی که درکودکی به آبله مرغان مبتلا شدهاند، روزی به بیماری زونا نیز مبتلا میشوند. خطر ابتلا با افزایش سن بیشتر میشود. از یک میلیون مورد بیماری که هر سال در ایالات متحده رخ میدهد، حدود نیمی از آن در افراد بالای ۶۰ است.
علائم
زونا معمولاً با خارش، احساس سوزن سوزن شدن، یا یک درد شدیدآغاز میشود و معمولاً در پوست تنه یا صورت در یک طرف از بدن وجود دارد. چند روز بعد، راشهای پوستی در امتداد منطقه آسیب دیده به صورت تاولهای پر از مایع مشابه آبله مرغان که پس از آن خشک و پوسته پوسته میشوند، گسترش مییابند. در مراحل اولیه، این بیماری میتواند همراه با درد شدید بدون هر تاول باشد که در نتیجه اغلب با درد یک عضلهی کشیده شده و یا برخی از شرایط دردناک دیگر اشتباه تشخیص داده میشود. زونا معمولاً در طی سه تا پنج هفته بدن را درگیر میکند.
ممکن است ابتلا به این بیماری بیش از یک بار تنها در یک تا پنج درصد از بیماران و به طور معمول کسانی که سیستم ایمنی آنها ضعیف است، اتفاق افتد. این موارد میتوانند سالهای زیادی بعد از اولین درگیری رخ دهند و تمایل به گسترش در نواحی متفاوت دیگری از بدن دارند. بسیاری از افرادی که چندین بار به زونا مبتلا میشوند، احتمالاً تجربه عفونت با ویروس مرتبط، که باعث ایجاد زخمهایی شبیه به زونا میشوند را دارند.
علل
زونا توسط ویروس واریسلا-زوستر ایجاد میشود، این ویروس متعلق به خانوادهی هرپس ویروس است که همچنین باعث ایجاد زخمهای سرد و ضایعات تناسلی میگردد. بسیاری از این ویروسها میتوانند در جایگاههایی واقع در سیستم عصبی نهفته باقی بمانند. اگر پاسخ ایمنی بدن قادر به نابودی کامل ویروس نباشد، در صورت وجود شرایط مناسب این ویروس میتواند از طریق اعصاب به سطح پوست برسد.
دلیل اصلی فعال شدن مجدد ویروس مشخص نیست، اما به احتمال زیاد، ضعف سیستم ایمنی بدن یکی از عوامل مستعد کننده ایجاد بیماری میباشد. زونا در افراد مسن (با افزایش سن سیستم ایمنی ضعیفتر میگردد) و در کسانی با سیستم ایمنی سرکوب شده، بسیار شایعتر است. افزایش استرس عاطفی یا فیزیکی نیز میتواند در افزایش بروز زونا نقش داشته باشد.
عوامل خطر