کلیات
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یکی از ۱۸ وزارتخانه دولت ایران و مسئول انسجام بخشیدن به امور اجرایی، سیاستگذاری نظام علمی، تحقیقاتی و فناوری ایران است. منصور غلامی مسئولیت این وزارتخانه را بر عهده دارد.
تاریخچه
آموزش عالی در فرهنگ و تمدن پویای ایرانی و اسلامی از قدمت و غنای شایسته‌ای برخوردار است. با شروع عصر رنسانس و پیشرفت‌های علمی و صنعتی در کشور‌های غربی، در کشور ما نیز عناصری از آموزش عالی مبتنی بر الگوی اروپای غربی ایجاد شد. نخستین بار امیرکبیر علاوه بر اعزام دانشجو به خارج، با تأسیس دارالفنون در سال ۱۲۲۸ خورشیدی، از استادان خارجی برای تدریس در دانشکده‌های تخصصی فنی دارالفنون دعوت کرد. دانشگاه تهران و تعدادی از دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی بعد از تأسیس دارالفنون شکل گرفتند. با تصویب قانون اجازه تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ شمسی، دانشگاه تهران به عنوان اصلی‌ترین مرکز آموزش عالی ایران آغاز به کار کرد.
با تأسیس وزارت علوم و آموزش عالی در بهمن ماه ۱۳۴۶ و متعاقب آن تشکیل «شورای مرکزی دانشگاه ها» در سال ۱۳۴۸، نخستین گام در جهت تمرکز، تجدید سازمان و اعمال یک نظارت مرکزی بر دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی برداشته شد.
وزارت فرهنگ و آموزش عالی در تاریخ ۱۳۵۷٬۱۲٬۱۷ با ادغام وزارت علوم و آموزش عالی و وزارت فرهنگ و هنر تشکیل شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در اردیبهشت ۱۳۵۹ قانون تشکیل شورای عالی فرهنگ و آموزش عالی به تصویب شورای انقلاب رسید و به دنبال آن به منظور ایجاد تحولی اساسی در دانشگاه‌ها، ستادی با عنوان ستاد انقلاب فرهنگی با فرمان امام خمینی (ره) تشکیل شد.
در مردادماه ۱۳۶۴ با تصویب «قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»، کلیه اختیارات، وظایف و مسئولیت‌های وزارت فرهنگ و آموزش عالی در زمینه آموزش پزشکی به وزارتخانه جدید انتقال یافت.
بر اساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، وزارت فرهنگ و آموزش عالی در سال ۱۳۷۹ به منظور انسجام بخشیدن به امور اجرایی و سیاستگذاری نظام علمی کشور، به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تغییر نام داد و وظایف برنامه‌ریزی، حمایت و پشتیبانی، ارزیابی و نظارت، بررسی و تدوین سیاست‌ها و اولویت‌های راهبردی در حوزه‌های تحقیقات و فناوری به وظایف این وزارتخانه افزوده شد.
آموزش عالی پیش از تأسیس دانشگاه تهران
تا قبل از تأسیس دانشگاه تهران در ایران چند مدرسه عالی به روش مؤسسات آموزش عالی غربی تأسیس می‌شود که تقریباً همه به وزارتخانهها وابسته بودند، چرا که هدف اساساً تربیت نیروی انسانی مورد نیاز دولتی بود. در سال ۱۳۰۰ شمسی مدرسه عالی فلاحت، در ۱۳۰۵ شمسی مدرسه تجارت، در ۱۳۱۰ دارالمعلمین عالی، در ۱۳۱۱ مدرسه دامپزشکی و در سال ۱۳۱۷ هجری قمری مدرسه عالی علوم سیاسی تأسیس شد.
آموزش عالی پس از تأسیس دانشگاه تهران
پس از تأسیس دانشگاه تهران، در سال ۱۳۲۶ دانشگاه تبریز و سپس در سال ۱۳۲۸ دانشگاه شیراز به وجود آمدند و در سالهای بعد دانشگاه‌های مشهد (۱۳۳۵)، اصفهان (۱۳۳۷)، اهواز (۱۳۳۷)، دانشکده صنعتی پلی تکینک تهران (۱۳۳۸)، دانشگاه ملی ایران (۱۳۳۹) و هنرسرای عالی (۱۳۴۲) به وجود آمد و تعداد مؤسسات آموزش عالی رو به کثرت گذاشت. از سالهای ۱۳۴۰ به بعد به تدریج تعداد زیادی مؤسسات آموزش عالی به شکل وابسته به مؤسسات دولتی و وزارتخانه ها و یا وابسته به بخش خصوصی (البته از طریق افراد ذینفوذ و وابسته به دستگاه حاکم) اغلب تحت عناوینی مانند آموزشگاه عالی، مؤسسه عالی و مدرسه عالی (عنوان دانشکده و دانشگاه کمتر داده میشد) در کشور تأسیس شدند.
وزیران فرهنگ و آموزش عالی
همانطور که اشاره شد پیش از تشکیل وزارت علوم وزارت فرهنگ و آموزش عالی وجود داشت که به ترتیب علی شریعتمداری، حسن حبیبی، حسن عارفی، محمد علی نجفی، ایرج فاضل، محمد فرهادی، مصطفی معین و محمد رضا هاشمی گلپایگانی وزرای این مجموعه بودند.
تشکیل وزارت علوم
پس از تشکیل وزارت علوم تحقیقات و فناوری مصطفی معین، جعفر میلی منفرد، جعفر توفیقی، محمد مهدی زاهدی، کامران دانشجو، جعفر توفیقی، رضا فرجی دانا، محمد علی نجفی، محمد فرهادی، سید ضیاء هاشمی و منصور غلامی وزرای علوم ایران بوده اند.
در مورد وزارت علوم در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
نمایندگان مجلس شورای اسلامی با صدور بیانیه ای از رئیس جمهور و وزیر علوم برای بازگشت سازمان سنجش به وزارت علوم قدردانی کردند.
کد خبر: ۱۲۹۱۷۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۲
هفته گذشته مصوبه جدید تاثیر معدل در کنکور در شورای عالی آموزش و پرورش به تصویب رسید اما گویا این مصوبه جدید هم نتوانسته نظر تمامی داوطلبان کنکور را جلب کند چرا که باز هم عده‌ای مخالف این مصوبه هستند و معتقدند نمی‌تواند عدالت را برای آنها اجرا کند.
کد خبر: ۱۲۹۱۷۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۲
معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان، شایعات اخیر مبنی بر حذف یارانه غذای دانشجویی را کذب محض خواند.
کد خبر: ۱۲۹۱۳۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۰
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از ارائه پیشنهاد درباره نحوه بازنگری در سهمیه‌های کنکور به رئیس جمهور خبر داد.
کد خبر: ۱۲۹۱۱۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۰۹
روابط عمومی وزارت علوم در پی انتشار شایعاتی مبنی بر بازداشت دانشجویان در اجتماعات دانشجویی شکل گرفته پس از قتل دانشجوی فقید دانشگاه تهران، اطلاعیه منتشر کرد.
کد خبر: ۱۲۸۹۲۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۹
در پی حادثه تلخ درگذشت دانشجوی کوی دانشگاه تهران مدیرکل خوابگاه‌های دانشگاه تهران استعفا کرد.
کد خبر: ۱۲۸۸۸۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۷
دانشگاه تهران درباره علت فوت یکی از دانشجویان این دانشگاه توضیح داد و تسلیت گفت.
کد خبر: ۱۲۸۸۶۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۵
کارشناس آموزش و پرورش با بیان اینکه نحوه آموزش‌ها در شهر تهران با نقاط حاشیه‌ای یکسان نیست اما در کنکور و امتحانات نهایی، آزمون‌ها یکسان برگزار می‌شود گفت: اگر ایراداتی به امتحان نهایی گرفته شده همان ایرادات به کنکور نیز وارد است؛ دانش‌آموز کتاب را می‌خواند و با اندکی تغییر در آموزش معلم، می‌تواند از سد امتحان نهایی عبور کند اما در مقابل سد کنکور با سوالات پیچیده‌تری مواجه می‌شود بنابراین امتحانات نهایی به نفع دانش‌آموزان است.
کد خبر: ۱۲۸۸۵۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۵
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در دفتر نمایندگی بعثه مقام معظم رهبری در مدینه در نشست با مدیران و روحانیان کاروان‌های دانشگاهیان گفت: افزایش تعداد سهمیه عمره دانشجویی را پیگیری خواهم کرد.
کد خبر: ۱۲۸۸۱۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۲۳
مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی امور پژوهشی وزارت علوم از تشکیل کمیته‌ای برای بررسی استفاده پژوهشگران از هوش مصنوعی در تولید مقاله خبر داد.
کد خبر: ۱۲۸۶۹۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۱۶
قائم مقام دبیر کل اتحادیه دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی غیر دولتی و غیرانتفاعی از افزایش سقف سنی برای انتصاب در ریاست دانشگاه ها و موسسات غیرانتفاعی تا ۷۰ سال خبرداد.
کد خبر: ۱۲۸۶۷۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۱۵
مشاور آموزشی رئیس‌جمهور گفت: در حال حاضر بسیاری از فارغ‌التحصیلان وزارت علوم در عین اینکه سواد بسیار بالایی دارند، عملا در حوزه تخصصی خود عملکرد درستی ندارند و یافته‌های آنها تئوری است.
کد خبر: ۱۲۸۶۲۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۱۳
رفع فیلتر یوتیوب و ارائه اینترنت ارزان برای دانشجویان، تصمیمی که می‌تواند نظام آموزشی را متحول کند، اما خطرات اینترنت طبقاتی و سوءاستفاده از منابع را نیز به همراه دارد.
کد خبر: ۱۲۸۲۶۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۲
طرح رفع فیلتر یوتیوب برای اساتید و دانشجویان؛
طرح اینترنت طبقاتی در ایران با رفع فیلتر یوتیوب برای اساتید و دانشجویان مطرح شده است، اما این رویکرد با انتقادات گسترده‌ای مواجه شده است.
کد خبر: ۱۲۸۲۱۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۸
مشاور معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت:اکنون ۷۴هزار دانشجوی پزشکی داریم و سالانه ۷ هزار دانشجوی پزشکی فارغ‌التحصیل می‌شوند. با توجه به افزایش ظرفیت، سال آینده ۹۰ هزار دانشجوی پزشکی خواهیم داشت.
کد خبر: ۱۲۸۱۴۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۵
شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) تصویب کرد؛ شوراهای هدایت استعدادهای درخشان وزارتین نسبت به تسهیل پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان و نخبگان در رشته‌های راهبردی مذکور به شیوه بدون آزمون در قالب آیین‌نامه‌ای مستقل اقدام کنند.
کد خبر: ۱۲۸۱۲۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۳
مدیرکل پشتیبانی امور فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم با صدور حکمی دانشجوی دانشگاه مازندران را به عنوان دبیر اتحادیه فیزیک منصوب کرد.
کد خبر: ۱۲۸۰۵۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۰
معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: در کنکور ۱۴۰۴ افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت پزشکی انجام می شود و پس از آن ثابت خواهد ماند که خودش بار بسیار زیادی است.
کد خبر: ۱۲۸۰۴۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۹
دانشگاه‌ها با توجه به تعطیلی روز‌های گذشته و شرایط جوی کشور، مجاز به برگزاری کلاس‌های مجازی شدند، اما آزمون‌های پایانی نیمسال تحصیلی در تمام مقاطع تحصیلی و در همه زیرنظام‌ها به‌صورت حضوری قابل برگزاری است.
کد خبر: ۱۲۷۸۷۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۲۹
رئیس هیئت عالی جذب شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به ایجاد تسهیلات برای اعضای هیئت علمی در دانشگاه‌های فاقد تحصیلات تکمیلی گفت: اساتید در برخی دانشگاه ها با مشکل ارتقا مواجه هستند.
کد خبر: ۱۲۷۶۷۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۹