کلیات
مالاریا مهمترین بیماری انگلی و یکی از مسایل مهم بهداشتی تعدادی از کشورها بخصوص کشورهای منطقه گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا است. بیماری مالاریا با نامهای دیگری، چون پالودیسم، تب و لرز، تب نوبه و تب متناوب نامیده میشود. فرد مبتلا به مالاریا را مالاریال می گویند.
این بیماری به صورت عفونت حاد در بیشتر موارد وخیم و گاهی طولانی و با ویژگیهای تب متناوب و لرز، کمخونی و بزرگی طحال و گاه با ویژگیهای ساده یا کشنده دیگر خودنمایی میکند. اهمیت این بیماری به خاطر شیوع زیاد و مرگومیر قابل توجهاست. انگل مالاریا توسط یک تیره از پشه به نام آنوفل به انسان منتقل میشود که این تیره شامل چندین گونه است.
کلمه مالاریا یک کلمه ایتالیایی و به معنای هوای بد است و منظور از آن تعریف بیماری با ویژگیهای تب متناوب است که ایتالیاییها در گذشته وجود آن را ناشی از هوای بد و مناطق باتلاقی میدانستند. همواره با گرم شدن زمین، شیوع این بیماری افزایش مییابد.
منبع عفونت
منبع مهم بیماری افرادی هستند که اصول بهداشتی را رعایت نمیکنند و کمتر از دیگران درصدد درمان خود هستند، بیشتر کودکان ۲تا۹ ساله هستند که به علت عدم ایمنی و تعداد زیاد گامتوسیت (سلول جنسی) در خون محیطی، خوابیدن در اوایل شب و نداشتن پوشاک مناسب برای بیماری عوامل مناسبی هستند. مسئله مالاریای انسانی با منبع حیوانی با کشف یک مورد پلاسمودیوم ناولزی که بهطور طبیعی در کشور مالزی منتقل شده و یک مورد پلاسمودیوم سیمیوم که بهطور طبیعی نزد انسان در برزیل مشاهده شده، دوباره مطرح است. انتقال طبیعی بین مالاریای میمون و انسان یا برعکس بین انسان و میمون در دیگر مناطق نیز امکان دارد. مطالعههای جدید در آمریکا و مالزیا روی پلاسمودیوم سینومولژی و پلاسمودیوم اینوی و پلاسمودیوم برزیلی نشان داد که این پلاسمودیومها نه تنها از طریق خون آلوده، بلکه از طریق نیش پشه آلوده به انسان منتقل میشوند؛ ولی نکته مهم این است که گمان نمیرود جهت ریشهکن کردن مالاریای انسانی مالاریای میمونی بتواند مانع این امر شود.
طول عمر
آنوفل ماده از نظر انتقال مالاریا زمانی خطرناک میشود که غدد بزاقی آن حاوی اسپروزوییت باشد. سن خطرناک آنوفل به نوع آن، نوع انگل، درجه حرارت محیط و محل استراحت از چند روز تا چند هفته بستگی دارد. بدین ترتیب پیش از آنکه آنوفل به سن خطرناک برسد، هرچه بیشتر عمر کند خطر آن بیشتر خواهد بود و هرچه درصد پشهها با سن خطرناک زیادتر باشد، خطر انتقال بیماری بیشتر خواهد بود. طول عمر پشهای که به خواب زمستانی میرود، حدود ۹ ماه است. آنوفل گامبیاسه ماده (ناقل مهم قاره سیاه آفریقا) در حدود ۳ ماه، آنوفل ماکولیپنیس ماده حدود ۱ تا ۳ ماه عمر میکند. طول عمر آنوفل نر کوتاه و حدود ۲ هفتهاست.
راه انتقال بیماری
راه های انتقال این بیماری به شرح زیر است:
انتقال مستقیم و طبیعی
۱–۱انتقال بهطور طبیعی از طریق نیش پشه آلوده.
۱–۲ انتقال از طریق جفت مادر.
انتقال مستقیم مالاریا توسط انسان عفونت مالاریا ممکن است به روش مکانیکی و توسط انسان بهطور تجربی، اتفاقی یا به منظور درمانی صورت گیرد. این انتقال در تمام حالتهای تلقیح انگل از راه داخل پوستی، درون ماهیچهای یا داخل وریدی صورت گیرد.
۱–۲ مالاریای تجربی: این روش برای انجام مطالعههای ایمنیشناختی، ارزشیابی داروها، روشهای درمانی و بررسی دیگر ویژگیهای زیستشناختی انگل مالاریا به کار رود.
۲–۲ مالاریای اتفاقی: در این مورد حالتهای مختلفی مشاهده میشود:
۱-۲-۲ مالاریای اتفاقی در آزمایشگاه به وسیله نیش پشه آنوفل آلوده به پلاسمودیوم انسانی یا پلاسمودیوم میمون مشاهده میشود.
۲-۲-۲ مالاریای اتفاقی که در معتادان به هرویین یا مورفین و ... عارض میشود و در آن آلودگی از راه سرنگ آلوده منتقل میشود.
۳-۲-۲ مالاریای اتفاقی از راه انتقال خون: مسئله ایجاد مالاریا از راه انتقال خون به علت توسعه برنامههای انتقال خون و همچنین مراحل نهایی برنامه ریشهکنی مالاریا در بعضی کشورها اهمیت بیشتری پیدا کردهاست.
۳–۲ مالاریای درمانی پیش از این به عنوان وسیله ایجاد ش. ک. در امراض روانی یا در درمان بعضی عفونتها به کار میرفت.
علائم
علائم مالاریا به مدت ۶ تا ۱۰ ساعت دوام مدارند و بهطور دورهای معمولاً هر دو روز یکبار بروز میکنند.
بیماری خفیف علائم زیر را خواهد داشت:
احساس سرما، لرز، تب، سر درد، استفراغ، تشنج در کودکان، تعریق و خستگی.
نوع شدید مالاریا که قابل درمان نیست علائم زیر را دارد:
تب و لرز
اختلال هوشیاری
تمایل به قرار گرفتن در حالت سجده
تشنجهای متعدد
تنفس عمیق ناشی از تنگی نفس
خونریزی غیرطبیعی و نشانههای کم خونی
زردی بالینی و نشانههایی از اختلال عملکرد اندامهای اصلی بدن
پیشگیریدارویی
پیشگیری دارویی (پروفیلاکسی) برای پیشگیری از بیماری، سالهای زیادی استفاده شدهاست. پیشگیری قطعی بیماری نیاز به دارویی دارد که بعد از ورود اسپروزوییت به میزبان از سیر تکاملی و سریع آن جلوگیری کند. در حال حاضر چنین دارویی در دسترس نمیباشد. داروهایی مانند پریماکین و پروگوانیل مانع سیر تکاملی انگل در سلولهای کبدی قبل از ورود آن به مرحله خونی میشوند، ولی به علت اثر سمی دارو مقاومت به گونه، توزیع همگانی نمیشود. کلروکین مانع ادامه سیر تکاملی انگل در گلبولهای قرمز و پیدایش علایم بالینی بیماری میگردد و به عنوان پیشگیری و درمان به مقدار زیاد و بیرویه طی سالهای طولانی توزیع شد و اکنون مقاومت انگل در برابر این دارو را باعث شدهاست.
کینین جهت پیشگیری مصرف نمیشود. مفلوکین برای پیشگیری همگانی توزیع نمیشود، بلکه جهت پیشگیری فردی به افرادی که به مناطق بومی به ویژه مناطق پلاسمودیوم فالسیپاروم مقاوم، مسافرت میکنند تجویز شدهاست.
کاربرد پیشگیری دارویی به موقعیت محلی، گونه انگل، حساسیت انگل در مقابل دارو، آندمیسیته بیماری، درصد پوشش مردم، نوع دارو، مدت توزیع و نظم آن بستگی دارد. از مشکلات دیگر پیشگیری دارویی، هزینه زیاد، مشکل توزیع و پذیرش مردم است. به علت وجود این مشکلها، پیشگیری دارویی همگانی در مناطق بومی در حال حاضر توصیه نمیشود. فقط در موارد استثنایی برای دو گروه آسیبپذیر (یعنی زنان آبستن، بهویژه آبستنی اول و کودکان سنین پایین) پیشگیری دارویی تجویز میشود و همچنین به افراد غیر ایمن که به مناطق آلوده مسافرت میکنند پیشگیری دارویی داده میشود.
بیش از ۲۰ سال است که جهت پیشگیری بیماری به تهیه واکسن اهمیت خاص داده میشود؛ ولی تهیه واکسن بسیار پیچیده و وقتگیر است. برای تهیه واکسن مفیدی جهت پیشگیری همگانی راه درازی در پیش است. واکسن مالاریا برای ۳ مرحله از سیر تکاملی انگل به ویژه برای پلاسمودیوم فالسیپاروم (به علت وخامت و شیوع زیاد آن) تهیه شدهاست که در زیر توضیح داده میشود:یک واکسن برای مرحله اسپروزوییت، عفونت مالاریا به دنبال ورود اسپروزوییت از طریق نیش پشه آلوده صورت میگیرد. این نوع واکسن سبب میشود که عفونت متوقف شود و از پیدایش علایم بالینی و انتقال بعدی بیماری جلوگیری گردد. نوع دوم واکسن برای مراحل غیر جنسی انگل در خون تهیه شدهاست و سبب از بین رفتن مروزوییتها و مانع رسیدن آنان به گلبولهای قرمز خون میشود. سومین نوع واکسن سبب از بین رفتن سلولهای جنسی و مانع انتقال بیماری میشود؛ بنابراین بهطور مستقیم سبب حفاظت فرد واکسینه نمیشود.
سازمان پزشکی اروپا برای اولین بار واکسن مالاریا را مورد تأیید قرار داد. این واکسن که RTS.S نامیده میشود در سراسر جهان مؤثر نیست و توانایی آن برای محافظت از عفونت مالاریا پس از یکسال محو میشود. این امید وجود دارد که این واکسن در مبارزه با انگلی که سالانه جان نیم میلیون نفر را میگیرد، موفق عمل کند.
در هفتههای اخیر، بیماری « مالاریا » در شرق کشور شیوع پیدا کرده است. نگاهی به عامل و نشانههای آن میاندازیم. منبع:تجارتنیوز
کد خبر: ۱۲۳۵۰۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۲
کد خبر: ۱۲۳۳۹۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۶
رییس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری، به تشریح وضعیت بیماری مالاریا در کشور پرداخت.
کد خبر: ۱۲۳۳۸۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۶
یکی از جانوران زمین هر سال جان ۵۰۰ هزار تا بیش از یک میلیون نفر انسان را میگیرد.
کد خبر: ۱۲۰۹۳۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان با بیان اینکه شمار مبتلایان به بیماری مالاریا در سیستان و بلوچستان ، رو به افزایش است گفت: تب دانگ، زیکا و چیکن گونیا از طریق گزش پشه آئدس منتقل میشود.
کد خبر: ۱۱۹۲۸۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۲
رئیس اداره کنترل و مبارزه با مالاریا وزارت بهداشت با بیان اینکه چرخه زنجیره انتقال محلی مالاریا را از حدود ۴ سال قبل قطع کردهایم و این دستاورد تداوم داشته است، گفت: در این راستا منتظر هستیم گروه کارشناسان ارشد سازمان بهداشت جهانی برای تایید این موضوع به کشور بیایند و پس از بررسیهای بیشتر کشور و مناطق مرزی با پاکستان، گواهی حذف مالاریا از کشور را صادر کنند.
کد خبر: ۱۱۸۴۹۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۴
مالاریا ، به جان اهالی جنوب استان سیستان و بلوچستان افتاده است. آخرین آمار حکایت از ابتلای دوهزار نفر تنها در سهشهرستان مهرستان، سرباز و راسک دارد اما بررسیهای محلی نشان از بالاتر رفتن میزان ابتلا دارد؛ ابتلا به فالسیپاروم، نوع کشنده مالاریا .
کد خبر: ۱۱۸۲۵۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۸
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهرستان ایرانشهر گفت: آمار مبتلایان به مالاریا در جنوب سیستان و بلوچستان به ۲ هزار نفر افزایش یافت.
کد خبر: ۱۱۸۰۸۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۷
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از شناسایی موارد بیماری مالاریا ی وارد شده به استان خبر داد.
کد خبر: ۱۱۷۵۶۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۷
کد خبر: ۱۱۷۲۶۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۵
کارشناس اداره مدیریت بیماریهای قابل انتقال از ناقلین وزارت بهداشت ضمن تشریح وضعیت بروز مالاریا در کشور، گفت: طی حدودا ۸ ماه گذشته با روند افزایشی حدودا ۴ برابری بروز مالاریا در کشور مواجه بودهایم اما خوشبختانه هیچ موردی از مرگ و انتقال محلی این بیماری در کشور رخ نداده است.
کد خبر: ۱۱۷۲۴۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۴
فرماندار راسک در جنوب سیستان و بلوچستان گفت: شیوع موج هشتم کرونا، افزایش روزافزون موارد ناقل و مبتلا به مالاریا در این شهرستان مرزی با توجه به ترددهای غیرمجاز مرزی نگران کننده است.
کد خبر: ۱۱۷۲۳۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۰۴
ذاکری با اشاره به اینکه مقایسه موارد مثبت مالاریا تا ۲۱ فروردین سالجاری نیز نشان دهنده افزایش موارد نسبت به مدت مشابه سال گذشته است، تصریح کرد: با شناسایی به موقع موارد و تحت درمان قرارگرفتن آنان هیچ گونه فوتی ناشی از این بیماری در سطح استان در سالهای اخیر صورت نگرفته است.
کد خبر: ۱۱۷۰۹۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۲۳
مالاریا یک بیماری حاد و مزمن است که به دنبال گزش پشه آنوفل ماده و انجام خونخواری از فرد بیمار، انگل مالاریا در بدن پشه تکثیر پیدا میکند و به دنبال گزش فرد سالم، تعدادی انگل مالاریا همراه با بزاق پشه وارد جریان خون میشود. پس از آن چرخه شیزوگونی خونی آغاز میشود و به حدی میرسد که لرز، تب و سایر نشانههای بالینی را ایجاد میکند.
کد خبر: ۱۱۶۵۶۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۸
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان گفت: از ابتدای امسال تاکنون یکهزار و ۱۶۹ نفر مبتلا به مالاریا در محدوده شهرهای زیرپوشش این دانشگاه در سیستان و بلوچستان شناسایی شدند که ۸۶۶ مبتلا ایرانی و ۳۰۳ مبتلا غیرایرانی بوده است.
کد خبر: ۱۱۵۵۷۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
کارشناس اداره مدیریت بیماریهای قابل انتقال از ناقلین وزارت بهداشت با اشاره به افزایش موارد مبتلایان به مالاریا در کشور، در عین حال توضیحاتی درباره روند دریافت گواهی حذف مالاریا از کشور ارائه کرد.
کد خبر: ۱۱۴۳۹۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۶
کارشناس اداره کنترل و مدیریت بیماریهای منتقله از ناقلین وزارت بهداشت، با اشاره به وضعیت بیماری مالاریا و تشریح اقدامات انجام شده در جهت حذف این بیماری در کشور، گفت: تا آخر امسال گروه ارزیاب سازمان جهانی بهداشت برای بررسی شواهد و مستندات برنامه حذف مالاریا در کشور وارد ایران میشوند و اگر اقداماتی که برای حذف مالاریا انجام دادیم مطابق با استانداردهای تعریف شده برای اخذ گواهی حذف باشد، این گواهی را دریافت خواهیم کرد.
کد خبر: ۱۱۳۲۳۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۸
داکسی سایکلین یک داروی آنتی بیوتیک می باشد که فعالیت باکتری ها را در برخی عفونت های نواحی قفسه سینه، پوست، اطراف دهان و همچنین برخی بیماری های مقاربتی متوقف می نماید.
کد خبر: ۱۱۲۸۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۵
به گفته محققان، تغییرات آب و هوایی می تواند میلیاردها نفر را در معرض خطر بیماری های کُشنده ناشی از پشه مانند مالاریا و تب دنگی قرار دهد.
کد خبر: ۱۰۶۳۴۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۱
در حالی که دولتها در سراسر جهان در تکاپوی تزریق هرچه سریعتر واکسن به مردم هستند اما پزشکان و محققان در ژاپن در حال بررسی راههایی ابتکاری برای درمان بیماری کوویدـ ۱۹ با استفاده از داروهای موجودند.
کد خبر: ۱۰۶۱۸۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۳