کلیات

کیلین مورفی (به انگلیسی: Cillian Murphy، تلفظ: ‎/ˈkɪliən/‎؛ زادهٔ ۲۵ مهٔ ۱۹۷۶) بازیگر ایرلندی است. او حرفهٔ خود را به عنوان خواننده، گیتاریست و ترانه‌نویس یک گروه موسیقی راک آغاز کرد. سپس در اواخر دههٔ ۱۹۹۰ یک قرارداد موسیقی را رد کرد و به بازی در تئاتر و فیلم‌های کوتاه و مستقل روی آورد. از نخستین نقش‌های سینمایی قابل توجه او می‌توان به ۲۸ روز بعد (۲۰۰۲)، وقفه (۲۰۰۳) و چشم قرمز (۲۰۰۵) اشاره کرد. وی برای بازی در نقش یک زن ترنس در فیلم کمدی درام صبحانه در پلوتون (۲۰۰۵) نامزد دریافت جایزهٔ گلدن گلوب شد.

مورفی همچنین برای بازی در فیلم‌های کریستوفر نولان شناخته شده‌است؛ او نقش مترسک را در سه‌گانهٔ بتمن (۲۰۰۵–۲۰۱۲) بازی کرد و سپس در اکشن علمی تخیلی تلقین (۲۰۱۰)، درام جنگی دانکرک (۲۰۱۷) و فیلم زندگی‌نامه‌ای اوپنهایمر (۲۰۲۳) در نقش جی. رابرت اوپنهایمر حضور پیدا کرده‌است. فیلم ترسناک یک مکان ساکت: بخش ۲ (۲۰۲۱) و بازی در نقش تامی شلبی در مجموعهٔ درام جنایی پیکی بلایندرز (۲۰۱۳–۲۰۲۲) از دیگر کارهای قابل توجه او هستند.

مورفی در سال ۲۰۱۱ برنده جایزهٔ جوایز تئاتر ایرلند به عنوان بهترین بازیگر مرد و جایزهٔ دراما دسک اجرای برجسته انفرادی برای نمایش تک‌نفره میسترمن شد. در سال ۲۰۲۰، روزنامه آیریش تایمز از او به عنوان یکی از بزرگ‌ترین بازیگران ایرلندی سینما یاد کرد.

اوایل زندگی

مورفی در ۲۵ مه ۱۹۷۶ در داگلاس، کورک به دنیا آمد مادرش زبان فرانسه تدریس می‌کرد، در حالی که پدرش برندان برای وزارت آموزش و مهارت‌ها کار می‌کرد. پدربزرگ، خاله‌ها و عموهایش نیز معلم بودند. او در بالینتمپل، همراه برادر کوچکترش پدی و دو خواهر کوچکتر به نام‌های سایل و اورلا بزرگ شد. او در سن ۱۰ سالگی شروع به نوشتن و اجرای آهنگ کرد. مورفی کاتولیک بزرگ شد و در یک دبیرستان شهریه‌ای کاتولیکی شرکت کرد، جایی که از نظر تحصیلی خوب بود اما اغلب دردسر درست می‌کرد و گاهی اوقات اخراج می‌شد. او در چهارمین سال به این نتیجه رسید که شیطنت کردن ارزش این همه دردسر را ندارد. او به ورزش که بخش عمده ای از برنامه درسی مدرسه را تشکیل می‌داد، علاقه نداشت، و معتقد بود که فعالیت‌های هنری در مدرسه نادیده گرفته شده‌است.

مورفی اولین طعم اجرا را در دبیرستان چشید، زمانی که در یک برنامه تئاتر ارائه‌شده توسط شرکت تئاتر کورکادورکا شرکت و از این تجربه با احساس خوبی یاد کرد.ویلیام وال، رمان‌نویسی که معلم زبان انگلیسی او بود، مورفی را تشویق کرد که بازیگری را پیگیری کند، اما او در حال تبدیل شدن به یک ستاره راک بود. در اواخر نوجوانی و اوایل ۲۰ سالگی، او در چندین گروه در کنار پدی، گیتار می‌زدند و می‌خواندند و دو نفری که به بیتلز علاقه‌مند بودند و با الهام از آهنگی از فرانک زاپا گروهی به نام «The Sons of Mr. Green Genes» تشکیل دادند. لیبل اسید جاز رکورد به آنها پیشنهاد داد که برای ساخت پنج آلبوم می‌توانند قرارداد ببندند، که آنها این پیشنهاد را رد کردند، زیرا پدی هنوز در مدرسه بود و این دو در قبال مبلغ اندکی که لیبل برای حق پخش آهنگ‌های مورفی تعیین کرده‌بود، موافق نبودند. مورفی بعداً گفت که، «من بسیار خوشحالم که در گذشته ما [آن قرارداد را] امضا نکردیم زیرا شما به نوعی زندگی و کل موسیقی خود را به یک لیبل واگذار می‌کنید.»

مورفی در سال ۱۹۹۶، تحصیل در رشته حقوق را در دانشگاه کورک (UCC) آغاز کرد، اما در امتحانات سال اول خود مردود شد به این خاطر که هدف و علاقه‌ای به آن نداشت. نه فقط به این دلیل که با گروهش مشغول بودند، بلکه چند روز پس از شروع به کار در UCC متوجه شد که قانون آن چیزی که او می‌خواسته نیست. پس از دیدن تولید صحنه ای توسط کورکادورکا از پرتقال کوکی، توجه‌اش به حرفه بازیگری جلب شد. اولین نقش مهم او در تولید آماتورانهٔ یک نمایشنامه از انجمن درام UCC بود. مورفی همچنین در اجرای موزیکال کمدی Little Shop of Horrors، نقش اصلی را بازی کرد که در سالن اپرای کورک نمایش داده‌شد. او بعدها اعتراف کرد که انگیزه اصلی او در آن زمان، رفتن به مهمانی‌ها و ملاقات با زنان بوده، و نه دنبال‌کردن حرفه بازیگری.