کلیات
شبهای مافیا (از فصل پنجم شبهای مافیا زودیاک) یک مجموعه نمایش خانگی ایرانی به کارگردانی سعید ابوطالب (فصل اول تا چهارم) و محمدرضا رضائیان (از فصل پنجم) است که بر اساس بازی مافیا ساخته شدهاست. در هر رقابت از این مجموعه، ۱۲ شرکتکننده از میان بازیگران سینما و تلویزیون و سایر افراد مشهور به بازی دعوت میشوند و آنها به اتفاق برگزارکننده برنامه، بازی را به صورت واقعی و بدون دخالت گروه کارگردانی انجام میدهند. نخستین قسمت این برنامه در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۹۹ در پلتفرم فیلیمو منتشر شد.
اطلاعات و قوانین کلی
در بازی شبهای مافیا بازیکنها به دو دسته اکثریت شهروند و اقلیت مافیا تقسیم میشوند. نقشهایی که از ابتدا جز صاحب نقش و گرداننده از نقشهای دیگران مطلع نیست، گرچه گروه مافیا در شب اول یکدیگر را میشناسند. هدف شهروندان در دست گرفتن شهر و پاکسازی از مافیاست و پیروزی شهروندان است. بازی در ۲ بخش شبها و روزهای متوالی انجام میشود.
روزها همه نقش شهروند را بازی میکنند و در فرایند اتهامزنی دفاع و رایگیری تلاش میکنند مافیا را کشف و با اکثریت آرا از شهر بیرون نماید. پس روزها نقش واقعی هر کس نباید دیده شود و بازیکنان فقط سعی بر متهم کردن مافیا واقعی و دفاع از خود دارند. در روز نقش گنجی در جیب بازیکن است. دانستن آن توسط بازیکن دیگر یا فهمیدن نقش دیگری در شب با تقلب یا هر گونه اطلاق نقش، بازی را بیهدف میکند و باعث اخراج بازیکن توسط گرداننده میشود. در گفتگوهای روز نقش برای هیچکس اهمیت ندارد، و فقط تعیین گروه شهروندی یا مافیایی در کلمات و رفتارهای بازیکنان حائز اهمیت است. هر روز پس گفتگو با راُیگیری دور اول بازیکنانی که بیشترین راُی اتهام را دریافت کردهاند از خود دفاع میکنند، و با راُیگیری دور دوم که در خواب نیمروزی و چشمان بسته انجام میشود یک نفر از بازی خارج میشود. در دور دوم راُیگیری هر کس یک انتخاب دارد.
در بخش شب به فرمان گرداننده گروه مافیا از خواب بیدار شده و به صورت پنهانی لحظاتی را به مشورت مینشینند، که کدام شهروند را مورد هدف قرار دهند. پس از آن گرداننده برخی شهروندان نیز برای اجرای نقشهای شب خود بیدار میکند.
قوانین رایگیری
پس از اتمام بحث هر روز، رایگیری دور اول آغاز برای تمام بازیکنان حاضر انجام میشود، و در پایان بازیکنانی که رأی حداقل نیمی از افراد حاضر را دریافت کنند وارد دفاعیه میشوند. پس از ارائه دفاعیه، رایگیری دور دوم با چشمان باز (در صورت حضور تنها یک نفر در دفاعیه) یا با چشمان بسته (در صورت حضور بیش از یک نفر در دفاعیه) انجام میشود. بازیکنان حاضر در دفاعیه حق رای ندارند.
در پایان رایگیری دور دوم بازیکنی که حداقل نیمی از آرا را کسب کرده باشد (در صورت حضور تنها یکنفر در دفاعیه) یا بیشترین رای را دریافت کرده باشد (در صورت حضور بیش از یکنفر در دفاعیه)، از بازی خارج میشود. در صورت تساوی رای دو بازیکن، کار به قرعه مرگ میکشد و بازیکنی که کارت تیک سبز را بردارد در بازی میماند و بازیکن دیگر خارج میشود.