کلیات

رتبه‌بندی آکادمیک دانشگاه‌های جهان بر اساس پارامترهای مختلفی انجام می‌گیرد. رتبه‌بندی‌ها می‌تواند براساس کیفیّت برخی شاخص‌های موجود انجام شود. از جملهٔ این شاخص‌ها می‌توان به آمارهای تجربی، برآوردهای مربوط به مدرسین و استادان، بورسیه‌ها، دانشجویان، داوطلبان ورود به دانشگاه و برخی دیگر اشاره کرد. برخی از رتبه‌بندی‌ها هم هستند که بر اساس نحوهٔ پذیرش و ورود دانشجویان به دانشگاه صورت می‌گیرد.

علاوه بر رتبه‌بندی موسسات، برخی رتبه‌بندی‌های دیگری هم وجود دارد که برای برنامه‌های آموزشی، دپارتمان‌ها و مدارس صورت می‌گیرد. رتبه‌بندی‌ها بر اساس جهت‌دهی برخی مجلات و روزنامه‌ها و گاهی هم توسط دانشگاهیان و فرهنگیان انجام می‌گیرد.

رتبه‌بندی ممکن است از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشد. یک تحقیق در دانشگاه کرنل نشان می‌دهد که رتبه‌بندی دانشگاه‌های در ایالات متحده به صورت معناداری تحت تأثیر سیستم پذیرش دانشجوست ولی در انگلستان تعداد نشریات و مقالات رتبهٔ دانشگاه‌ها را تعیین می‌کند.

رتبه‌بندی‌های بین‌المللی توسط موسسات محلی

موسسات محلی متعددی رتبه‌بندی بین‌المللی دانشگاه‌ها را انجام می‌دهند که شامل موارد زیر است:

رتبه‌بندی آموزشی دانشگاه‌های جهان SJTU

از رتبه‌بندی‌های مهم آموزشی دانشگاه‌های جهان، رتبه‌بندی است که توسط دانشگاه شانگهای جیائوتنگ صورت گرفته‌است. این رتبه‌بندی در قالب یک پروژهٔ بزرگ در کشور چین صورت گرفته‌است و هدف آن رتبه‌بندی دانشگاه‌های دنیا به صورت کاملاً مستقل بود و در واقع برای اندازه‌گیری فاصلهٔ دانشگاه‌های چینی و دانشگاه‌های روز دنیا صورت گرفت و نتایج آن در مجلهٔ اکونومیست به چاپ رسید. میزان پارامترهای مؤثر در این رتبه‌بندی بیشتر در حوزهٔ علوم طبیعی قرار دارند و عبارتند از تعداد مقالات منتشر شده در مجلات نیچر و ساینس (که هر دو در حوزهٔ علوم طبیعی فعالیت می‌کنند)، تعداد برندگان جایزه نوبل (که بیشتر به علوم فیزیک تعلق می‌گیرد) و جایزه فیلدز (در حوزهٔ ریاضیات).