کلیات
زبان پرتغالی، یکی از زبانهای رسمی اتحادیه اروپا، اتحادیه آفریقا و سازمان کشورهای آمریکایی است. فقط ۵٪ از پرتغالی زبان ها در کشور پرتغال زندگی می کنند و اکثرا در آنگولا، برزیل، موزامبیک و ماکائو پراکنده هستند.
شباهت زبان پرتغالی و اسپانیایی
پرتغالی بسیار مشابه زبان اسپانیایی است و به همین خاطر مردمان این دو کشور می توانند به نحوی باهم ارتباط برقرار کنند.
تاریخچه خط و زبان پرتغالی
زبان پرتغالی از نسل زبان لاتین است که سربازان ، مهاجرین و بازرگانان رومی از 216 سال پیش از میلاد به شبه جزیره ایبری آوردند ؛ زبان لاتین در آن منطقه تحت تاثیر زبان های هیسپانو (Hispano) – سلتی که در آن دوره در آن جا صحبت می شده ، بوده است.
انتشار خط و زبان مردم پرتغال
پرتغالی ها از قرن 15 ، استعمار بخش هایی از آفریقا ، آسیا و قاره آمریکا را شروع کردند و بدین ترتیب زبانشان را هم به خود به این مناطق بردند ؛ در اواسط قرن 16 ، پرتغالی در آسیا و آفریقا و به عنوان زبان میانجی بین پرتغالی ها ، سایر اروپایی ها و مردم محلی مورد استفاده قرار می گرفت ؛ کریول های پرتغالی هم در همین زمان شروع به ظهور کردند.
گویشها
گویشهای پرتغالی بهطور کلی به چهار گروه پرتغالی (اروپایی)، برزیلی، آفریقایی و آسیایی تقسیم میشوند. برخی از ویژگیها و صداهای موجود در بسیاری از گویشهای برزیلی مختص آمریکای جنوبی است و در اروپا یافت نمیشود. همین امر در گویشهای سائوتومهای، موزامبیکی، گینه بیسائویی، آنگولایی و کیپ وردی نیز رخ میدهد و آنها دارای ویژگیهایی منحصر به آفریقا هستند. برخی پژوهشگران تفاوت میان پرتغالی و برزیلی را در حد تفاوت انگلیسی بریتانیایی و آمریکایی دانستهاند. دلیل عمده این تفاوتها به پیشزمینه غیراروپایی شمار زیادی از گویشوران این زبان بازمیگردد که واژهها و اصطلاحات بومی خود را به زبان جدید نیز وارد کردهاند. تفاوت این دو گویش در نگارش، تلفظ، آواشناسی و حتی در دستور دیده میشود.
پرتغالی معیار یا Estremenho زبان معیار پرتغالی است که خود دارای دو گونه متمایز پرتغالی و برزیلی است. در این میان پرتغالی پرتغال دارای دو نوع تلفظ لیسبونی و کویمبرایی و پرتغالی برزیل دارای دو نوع ریو دو ژانیرویی و سائو پائولویی است و گویش این چهار شهر تاثیرگذارترین گویشهای پرتغالی هستند. در مستعمرههای پیشین پرتغال در آفریقا، پرتغالی معیار اروپایی ترجیح داده میشود.