کلیات
سوسانو یا سوسونو با نام کامل یون سوسانوف متولد ۶۷ سال قبل از میلاد ئر شهرجولبون، دومین همسر و اولین ملکه امپراتور جومونگ، مادر بیریو و امپراتور اونجو(نخستین پادشاه باکجه) بود. وی ۶ سال قبل از میلاد درگذشت.
زندگینامه
بنابر روایت سامگوک ساگی، بانو یون سوسانو دختر ارشد گومسئو دانگون(یون تابال)، فرمانروای جولبون و فرمانده قبیله گیرو بود. درآغاز سوسانو و جومونگ قصد داشتند با یکدیگر ازدواج کنند. اما این اتفاق روی نداد و او با جیندا ووتائه، از خویشاوندان (به روایتی برادر کوچک یا خواهرزاده) امپراتور گوموا ازدواج کرد و پژوهشگران بر این باورند دو فرزند سوسانو بیریو و اونجو از او بودهاند. ووتائه همسر نخست سوسانو در یک جنگ قبیله ای توسط سونگ یانگ(فرمانروای جولبون پس از یون تابال) کشته شد. سوسانو در تاسیس امپراتوری گوگوریو نقش مهمی داشت و پس از تاسیس گوگوریو با اینکه هشت سال از جومونگ بزرگتر بود به همسری وی درآمد و ملکه گوگوریو شد. سوسانو توانست پسر ارشدش بیریو را به جانشینی جومونگ برساند. اما در سال ۱۷ قبل از میلاد با ورود بانو یه سویا(نخستین همسر جومونگ) و یوری (تنها فرزند جومونگ) از بویو به گوگوریو، سوسانو که موقعیت خود و فرزندانش را در خطر میدید برای جلوگیری از درگیری احتمالی میان پسرانش و یوری بر سر جانشینی گوگوریو از مقامش به عنوان "ملکه" کناره گیری کرد و بر آن شد تا گوگوریو را به مقصد ماهان ترک کند و همراه با فرزندانش به جنوب شبهجزیره برود. پس از آن سوسانو و پسرانش و پدرش یون تابال و عده ای از مردم جولبون به سمت جنوب حرکت کردند. آنان پس از ۱۸ ماه گرما و سرمای طاقت فرسا خود را به جنوب رساندند. بر اساس متون اصلی نقل شده در سامگوک ساگی، اونجو در هانام و بیریو در میچوهول، که تصور می شود اینچئون، کره جنوبی امروزی باشد، ساکن شدند. اما بیریو از تصمیمش مبنی بر استقرار در این منطقه احساس شرم میکرد، زمانی که ثابت شد سرزمین میچوهول غیرقابل سکونت است، بیریو و مردمانش به پیش اونجو رفته و خواستار پادشاه شدن بیریو برای حکومت در آنجا شدند. پس از رد درخواست توسط اونجو، بیریو اعلام جنگ نمود و به هانام حمله کرد. اما در فتح آن شکست خورد و پس از آن اقدام به خودکشی کرد. پس از مرگ بیریو، تمامی مردم او برای تبعیت از اونجو به دژ ویریه رفتند و پادشاهی اونجو که سیپجه نام داشت؛ به باکجه یعنی «صدها خانواده که از دریا گذشتند» تغییر نام یافت. سوسانو در بنیان گذاری حکومت باکجه نقش اساسی داشت. اونجو پس از به تخت نشستنش به مادرش سوسانو لقب "ملکه دواگر بزرگ" را اعطا کرد. سرانجام بانو سوسانو در سال ۶ قبل از میلاد در سن ۶۱ سالگی از دنیا رفت.
مرگ
درمورد مرگ سوسانو دو نظریه متفاوت وجود دارد.
- نظریه اول میگوید که سوسانو به مرگ طبیعی از دنیا رفت.
- اما نظریه دوم معتقد است که سوسانو در یکی از جشن ها توسط تسو(دائه سو) مسموم شد و به قتل رسید. اما طبق گزارش ها نظریه اول معتبر تر است.
مقبره
مقبره بانو سوسانو هم اکنون در کره جنوبی، (حوالی سئول) منطقه ویرسونگ قرار دارد.
لقب
سوسانو پس از مرگش از طرف حکومت باکجه لقب "مادربزرگ" را گرفت.
در فرهنگ عامه
-توسط هان هه جین در سریال تلویزیونی افسانه جومونگ به تصویر کشیده شد.
-توسط جونگ ئه-ری در مجموعه تلویزیونی پادشاه گانچوگو (پادشاه افسانه) به تصویر کشیده شد.