کلیات

شهر بُلْداجی یکی از شهرهای شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختیاری است.

موقعیت جغرافیایی

شهر بلداجی بر سر چهارراه ارتباطی مهم و کریدور شمال به جنوب کشور قرار گرفته‌است به‌طوری‌که از غرب به جاده شهرکرد منتهی به استان‌های لرستان، همدان و اراک، از جنوب غرب به جاده خوزستان منتهی به بنادر خلیج فارس، از شرق به جاده اصفهان و جاده یاسوج منتهی به استان فارس و بندرعباس متصل می‌باشد. سابقاً جاده تاریخی لینچ که جاده‌ای تجاری و بین‌المللی بود از ارتفاعات ارجنه بلداجی می‌گذشت و ارتباط دهنده فلات مرکزی ایران به خوزستان و شوشتر بود و کاروانهای تجاری انگلیس از طریق این جاده محمولات خود را به شوشتر و از طریق دریا به اروپا می‌بردند.
ارتفاع این شهر از سطح دریای آزاد ۲۲۷۰ متر می‌باشد و بام ایران شهرت دارد. شهر بلداجی از شمال به کوه گینی (برآفتاب) و ارجنه و از جنوب به کوه تیکمه داش و کوه کلار محدود است.

زبان و مردم

عمده اهالی شهر بلداجی قشقایی هستند و به زبان ترکی قشقایی سخن می‌گویند.

دومین تولید کننده گز در ایران== مهمترین سوغات و تولید این منطقه، گز است چون یکی از مرغوب‌ترین و با کیفیت‌ترین گزهای ایران پس از اصفهان در این شهر تولید می‌شود به پایتخت گز ایران معروف است.

گز بلداجی، از سال ۱۳۵۲ در شهر بلداجی پس از آموزش در اصفهان در استان چهارمحال و بختیاری تولید می‌شود. شهر بلداجی دارای ۸۷ کارگاه گزسازی است، ۸۰۰ تن گز در ماه تولید می‌کند.

تولید گز بلداجی

1. گزانگبین کوهی، راز اصلی گز بلداجی است که این گیاه به وفور در کوهستان‌ کلار یافت می‌شود و اگرچه قیمت این ماده، بسیار گران قیمت شده است اما گزسازان چهارمحالی به خاطر نزدیکی به منبع رویش با قیمت کم این گیاه را تهیه می‌کنند و استفاده از انگبین طبیعی در گزسازی موجب تولید گز با کیفیت و مهمترین عامل رشد و توسعه گز سازی در این استان شده است.
2. عسل کوهی که از گیاه گون کوهی تولید می‌شود هم راز دیگر تولیدکنندگان گز بلداجی است که از شکر استفاده نمی‌کنند.

ثبت جهانی گز بلداجی

در سال ۱۳۹۷ بالاخره پس از ۴ سال پیگیری، گز بلداجی ثبت جهانی شد. با دریافت این نشان، تولید و صادرات این محصول افزایش یافت. ثبت برند، هزینه‌های بازاریابی کمتر و در مقابل کسب سود بیشتر را به همراه خواهد داشت همچنین در صنعت برای افزایش اعتبار و وجهه تولید بسیار حائز اهمیت است.

از سوغات محلی این شهر می‌توان به کشک، قارا، پنیر گوسفندی، روغن حیوانی، کره محلی و همچنین سوغات محلی باغی مانند گردو، بادام، کشمش، شیره انگور و… اشاره نمود.

اماکن گردشگری

از جاهای دیدنی این شهر می‌توان به امام زاده حمزه علی(مهمترین زیارتگاه استان)، تالاب بین الملی چغاخور، باغ تاریخی هفت چشمه، مجتمع تفریحی پارک بزیال، قلعه درگاه، قلعه سفید، دره بید، باغ ارجنه، باغ الله قولی، کت رمضان، دره پلنگی، تالاب چالتر، آق چشمه، گریکی چشمه، یان بولاغی و چمن کلملگاه اشاره کرد.

اماکن تاریخی

از نقاط تاریخی بلداجی می‌توان به تپه باستانی بالاشگرد مربوط به بلاش پادشاه اشکانی و پایتخت تابستانه اشکانیان٬حمام صفوی که مربوط به دوران صفوی می‌باشد و مسجد ابوذر غفاری و مسجد امام خمینی که مربوط به دوره صفوی می‌باشد. قبرستان ارامنه در جنوب شهر بلداجی مربوط به ۳۰۰ سال پیش می‌باشد. قدمت سکونت در بلداجی مربوط به ۹۰۰۰هزار سال پیش می‌باشد که یکی از قدیمی‌ترین نقاط سکونت گاهی کشور می‌باشد.

امامزاده حمزه علی ع

بر پایه کاوشهای باستان‌شناسی اخیر، سابقه سکونت مردم در این محل به بیش از سه هزار و پانصد سال می‌رسد. شهر بلداجی در کنار یکی از امامزادگان آرمیده برقله کوه، واقع شده‌است، امامزاده " حمزه علی " بلداجی در ارتفاعی مشرف به کوه کلار و سبزکوه مامن و زیارتگاه خیل مشتاقان است. این مکان به علت جاذبه مذهبی و موقعیت طبیعی و آب و هوا و دیگر جاذبه‌های پیرامون آن سالانه حدود ۳۰ هزار نفر را به خود جذب می‌کند و یکی از قطب‌های گردشگری استان چهارمحال و بختیاری محسوب می‌شود.