در مورد تکنوتابناک در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

این مستند را با زیرنویس فارسی در تابناک می‌بینید.

تصاویر دوربین مداربسته از برخورد شهاب سنگ به زمین و صدایش را می‌بینید و می‌شنوید.

افغانی‌ها برای آنتن دهی موبایل‌هایشان در روستا دست به ابتکار جالبی با وسایل ساده زده‌اند. توضیح یک افغان که در فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته را می‌بینید و می‌شنوید.

نتایج یک آزمایش نشان می‌دهد که اگر مورچه‌ها اندازه انسان بودند، دست‌کم در کار گروهی به مراتب باهوش تر از انسان عمل می‌کردند. نتایج پژوهش که در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده‌ است، دیدگاه‌های جدیدی در مورد تصمیم‌گیری گروهی ارائه می‌دهد و همچنین به مزایا و معایب همکاری در مقابل کار به‌صورت انفرادی می‌پردازد. تیم پژوهشی برای مقایسه عملکرد انسان‌ها و مورچه‌ها، از معمای معروفی به نام «معمای جابجایی پیانو» استفاده کردند. این معما مسئله‌ای ریاضی است که به نحوه‌ی جابجایی شیء بزرگ و سنگینی (مثلاً پیانو) در محیط شلوغ یا پیچیده می‌پردازد. در پژوهش جدید، به جای پیانو به شرکت‌کنندگان شیء بزرگ T شکلی داده شد. این شیء باید در فضای مستطیل‌مانندی جابجا می‌شد. فضا به سه بخش تقسیم شده بود که با دو شکاف باریک به هم وصل می‌شدند. شرکت‌کنندگان باید بدون برخورد به دیوارها یا موانع، شیء را از یک بخش به بخش دیگر می‌بردند. پژوهشگران دو نوع هزارتو ساختند که فقط از نظر اندازه با هم تفاوت داشتند. یکی از آن‌ها اندازه‌ای داشت که با اندازه مورچه‌ها مناسب بود و دیگری برای انسان‌ها طراحی شده بود. همچنین، برای بررسی گروه‌های مختلف از افراد، اندازه‌های مختلفی از هزارتوها طراحی شد. جذب شرکت‌کنندگان انسانی برای مطالعه راحت‌تر بود. چون آن‌ها فقط به این دلیل که ازشان خواسته شده بود و شاید هم به دلیل جذاب‌بودن این نوع رقابت، تمایل داشتند در تحقیق شرکت کنند. اما مورچه‌ها برخلاف انسان‌ها علاقه‌ای به رقابت ندارند. مورچه‌ها به این دلیل در مطالعه شرکت کردند که فکر می‌کردند بار سنگینی که دارند حمل می‌کنند، تکه غذای خوشمزه‌ای است که باید به لانه‌شان ببرند. مورچه‌هایی که برای رقابت با انسان‌ها انتخاب شدند، از گونه‌ی مورچه دیوانه لانگهورن (Paratrechina longicornis) بودند. این مورچه‌ها شاخک‌های بلندی دارند و به خاطر اینکه به طور ناگهانی و به ظاهر بی‌هدف حرکت می‌کنند، به مورچه دیوانه معروف هستند. مورچه دیوانه لانگهورن که حدود سه میلی‌متر طول دارد، در سرتاسر دنیا پیدا می‌شود. مورچه‌ها چالش ماز را در سه حالت مختلف انجام دادند: یک مورچه تنها، گروه کوچک شامل ۷ مورچه و گروه بزرگ شامل ۸۰ مورچه. انسان‌ها هم همین‌طور در سه حالت مختلف این کار را انجام دادند: یک نفر تنها، یک گروه کوچک شامل ۶ تا ۹ نفر و یک گروه بزرگ شامل ۲۶ نفر. برای اینکه مقایسه بین انسان‌ها و مورچه‌ها منصفانه‌تر باشد، در برخی موارد به انسان‌ها گفته شد نه حرف بزنند و نه با دست یا بدن اشاره کنند. حتی به آن‌ها ماسک و عینک آفتابی داده شد تا نتوانند از چشم‌ها و دهان خود برای ارتباط استفاده کنند. از انسان‌ها خواسته شد بار را فقط به کمک دستگیره‌های خاصی بگیرند. دستگیره‌ها طوری طراحی شده بودند که روش حمل بار شبیه روش حمل مورچه‌ها باشد. دستگیره‌های مذکور مجهز به ابزارهایی بودند که میزان نیرویی را که هر فرد برای کشیدن بار استفاده می‌کرد، اندازه‌گیری می‌کردند. پژوهشگران آزمایش را چندین بار برای هر حالت (مثل گروه‌های مختلف انسان‌ها و مورچه‌ها) انجام دادند. سپس، ویدیوهای آزمایش و اطلاعات جمع‌آوری‌شده را با دقت بررسی کردند. همچنین از برنامه‌های کامپیوتری و مدل‌های فیزیکی برای تجزیه‌وتحلیل بهتر نتایج استفاده کردند. کاملاً قابل پیش‌بینی بود که انسان‌ها به‌لطف هوش بالایی که دارند، در چالش فردی بهتر از مورچه‌ها عمل کنند. آن‌ها با فکر کردن و برنامه‌ریزی دقیق، خیلی راحت از مورچه‌ها پیشی گرفتند. اما در چالش گروهی، نتیجه کاملاً متفاوت بود. مخصوصاً در گروه‌های بزرگ‌تر، گروه مورچه‌ها بهتر از مورچه‌های تنها عمل کردند. حتی در بعضی مواقع، عملکرد گروه‌های مورچه از انسان‌ها هم بهتر بود. گروه‌های مورچه با برنامه‌ریزی و به صورت هماهنگ حرکت می‌کردند. آن‌ها حافظه‌ی جمعی داشتند که کمک می‌کرد در مسیری خاص حرکت کنند و اشتباهات قبلی را تکرار نکنند. عملکرد انسان‌ها وقتی به شکل گروهی کار می‌کردند، چندان بهتر نشد و وقتی ارتباط بین اعضای گروه محدود شد تا همچون مورچه‌ها عمل کنند، عملکردشان بدتر از زمانی شد که به صورت فردی کار می‌کردند. انسان‌ها معمولاً دست به انتخاب‌هایی می‌زدند که در کوتاه‌مدت خوب به نظر می‌رسید، اما در طولانی‌مدت نتیجه مطلوبی نداشت. به‌گفته‌ی پژوهشگران، آن‌ها معمولاً به دنبال کم‌هزینه‌ترین و ساده‌ترین راه‌ها می‌رفتند. فاینرمن می‌گوید کلنی مورچه‌ها مثل خانواده است. تمام مورچه‌ها خواهر هم هستند و منافع مشترک دارند. کلنی مورچه‌ها جامعه‌ای متحد است که در آن همکاری خیلی بیشتر از رقابت مهم است. به همین دلیل است که گاهی به کلنی مورچه‌ها به‌عنوان ابرارگانیسم نگاه می‌شود، یعنی مثل بدن زنده‌ای که از بخش‌های مختلفی (که همان مورچه‌ها هستند) تشکیل شده و همه با هم همکاری می‌کنند. فاینرمن می‌افزاید: «نشان دادیم وقتی مورچه‌ها گروهی عمل می‌کنند، هوشمندانه‌تر رفتار می‌کنند. اما از سوی دیگر تشکیل گروه تاثیری در افزایش توانایی‌های شناختی انسان‌ها نداشت. خرد جمعی که در عصر شبکه‌های اجتماعی زیاد از آن صحبت می‌شود، در آزمایش‌های ما به چشم نخورد.»

چین از قطاری با قابلیت دستیابی به سرعت ۴۵۰ کیلومتر در ساعت رونمایی کرد. نمونه اولیه قطار سریع السیر CR450 در پکن رونمایی شد. در طول حرکت آزمایشی، قطار به سرعت ۴۵۰ کیلومتر در ساعت رسید، سرعت عملیاتی آن ۴۰۰ کیلومتر در ساعت بود. قطار CR450 پس از بهره‌برداری تجاری، سریع‌ترین قطار در جهان خواهد بود. اکنون حداکثر سرعت قطارها ۳۵۰ کیلومتر در ساعت است.

طالبان از یک کوادکوپتر به عنوان پهپاد بومی رونمایی کرد. این در حالی است که این کوادکوپتر را هر دانش آموز دبیرستانی در هر کشور توسعه یافته‌ای می‌تواند بسازد و کافی است قطعاتش را بخرد و مونتاژ است. عملکرد این کوادکوپتر و صحبت‌های مقام طالبان را می‌بینید و می‌شنوید.

با سه ترفند کاربردی در گوشی سامسونگ که کمتر کسی می‌داند آشنا شوید.

بسیاری از شمشیرها را با فولاد فنری می‌سازند. در این ویدیو یک آهنگری ماهر آمریکایی را خواهید دید که یک فنر قدیمی و زنگ زده را به تیغه‌ای بلند و شمشیری تیز تبدیل می‌کند و هنر و خلاقیت خود را به نمایش می‌گذارد.

ستار هاشمی در خصوص مسیری طی شد تا شورای عالی فضای مجازی تصمیم به رفع فیلتر واتس‌اپ و گوگل‌پلی بگیرد توضیح داد. توضیح وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات را می‌بینید و می‌شنوید.

عضو شورای عالی فضای مجازی می‌گوید 97 درصد گروه سنی 15 تا 17 سال از فیلترشکن استفاده می‌کنند. سعیدرضا عاملی تاکید دارد ما با حکمرانی قانونمند موافق هستیم اما با فیلترینگ نه. قبل از اینکه به فیلترینگ بپردازیم باید توجه کنیم زیست بوم فضای مجازی اهمیت دارد. پالایش باید وجود داشته باشد اما فیلترینگ را مخالف هستم. سخنان عاملی را می‌بینید و می‌شنوید.

ربات کروی RT-G محصول شرکت چینی Logon Technology یک ربات پلیس است که تفاوت معناداری با ربات‌های پیشین دارد. آرتی_جی هم در خشکی هم در آب می‌تواند با سرعت 35 کیلومتر بر ساعت حرکت کند و با وزن 125 کیلوگرمی خود در برابر ضربه‌هایی با قدرت حداکثر 4 تن مقاومت می‌کند اما مهم‌ترین ویژگی آن بهره‌مندی از هوش مصنوعی پیشرفته‌ای است که به کمک آن مجرمان را شناسایی و دستگیر می‌کند. در ویدیویی که از این ربات منتشر شده، RT-G درحال گشت‌زنی در خیابان‌های شهر دیده می‌شود و با کمک هوش مصنوعی می‌تواند فعالیت‌های مجرمانه را شناسایی کند و به آنها واکنش نشان دهد.

جنسن هوانگ مدیرعامل انویدیا که در کنفرانس هوش مصنوعی انویدیا در هند حضور یافته بود، گفت انتظار دارد هوش مصنوعی بتواند بخشی از کارها را تا ۱۰۰۰ برابر بهتر از انسان‌ها انجام دهد، اما این فناوری نمی‌تواند جایگزین انسان‌ها در همان مشاغل شود. هوانگ همچنین در پاسخ به سؤالی دراین‌باره که آیا هوش مصنوعی می‌تواند شغل او را تصاحب کند یا نه، گفت «قطعاً خیر.» جنسن هوانگ می‌گوید تهدید واقعی این نیست که هوش مصنوعی می‌تواند مشاغل را تصاحب کند، بلکه این است که آن شخصی که از هوش مصنوعی برای خودکارسازی 20 درصد از وظایفش استفاده می‌کند، می‌تواند شغل شما را صاحب شود.

متروی ریاض بزرگ‌ترین پروژه مترو در خاورمیانه است و شهرداری‌های مختلف شهر ریاض را از جنوب به شمال و غرب به شرق ریاض متصل می کند. متروی عربستان سعودی به عنوان طولانی ترین سیستم متروی بدون راننده دنیا، با 3 خط از 6 خط در اول دسامبر 2024 افتتاح شد. ویدیویی که می‌بینید ایستگاه‌های آبی از ایستگاه KAFD تا ایستگاه العود در بطحا و بالعکس را پوشش می‌دهد. این ویدیو را در تابناک می‌بینید.

ربات اپتیموس | Optimus تسلا به دست جدید مجهز شده و حالا می‌تواند توپ تنیس را هم در هوا بگیرد. مهارت تازه این ربات را می‌بینید.

توسعه چینی اگرچه الگویی مبتنی بر توسعه سیاسی نیست اما تا اینجا کار کرده و چین به سرعت در حال توسعه است و زیرساخت‌های این کشور به سرعت در حال نزدیک شدن به کشورهای توسعه یافته اروپایی است. شاید اراده‌ای که در پس این توسعه را بتوان در یکی از عظیم‌ترین پروژه‌های پل‌سازی چین که در اوج ارتفاعات چین مشاهده کرد.

یاسین شفیعی نوجوان ایرانی که چند ماه قبل ویدئویی از پیانو نوازی خود روی تصاویر فعالیت‌های فضایی شرکت اسپیس‌ایکس منتشر کرده بود و با استقبال ایلان ماسک مواجه شده بود، بار دیگر مورد توجه ثروتمندترین مرد جهان قرار گرفته و با دویست میلیون مخاطبش به اشتراک گذاشت. این ویدیو را می‌بینید.

برند کفش کتانی سوئیسی On ابتدا با کفی پر از سوراخ توجهات را جلب کرد، حالا کفشی تولید می‌کند که با متریالی شبیه اسپری دقیقاً فرم پای پرینت می‌شود و یک محصول فوق العاده را شکل می‌دهد. این کفش غیر متعارف نتیجه فناوری جدیدی است که قسمت بالایی کفش ورزشی را روی قالبی به شکل پا که توسط یک بازوی روباتیک به اطراف می چرخد، اسپری می کند.⁠ سیستم LightSpray نه تنها یک کفش غیرمعمول تولید می‌کند، بلکه نیاز به منبع و دوخت تکه‌های پارچه را از بین می‌برد. یک کفش کتانی با استفاده از این فناوری در حدود سه دقیقه تولید می‌شود؛ گامی به سوی خودکارسازی صنعتی که هنوز به شدت به نیروی انسانی متکی است. اولین کفش کتانی تجاری تولید شده با استفاده از این اسپری، Cloudboom Strike LS است؛ یک کفش سبک وزن و بدون بند با قیمت هر جفت 300 دلار و برای دوندگان جدی. این قیمت تقریباً مشابه آخرین کفش فوق العاده نایک و ارزان تر از رقیبش آدیداس است. در حال حاضر برند On قصد دارد فناوری LightSpray را توسعه دهد تا نسخه‌های ارزان‌تری از کفش‌های مخصوص دویدن و همچنین کفش‌های ورزشی معمولی را در چند سال آینده عرضه کند.⁠ اکثر برندهای اصلی کفش کتانی ادعا می کنند که از نوآوری حمایت می‌کنند. آدیداس و نایک هر دو کفش‌های دویدن فوق‌سبک برای ورزشکارانی که رکوردهای ماراتن را در یک سال گذشته شکسته‌اند، ساخته‌اند اما هر دو کفش به روش مرسوم مونتاژ می‌شوند.⁠ فرآیند تولید این کفش را می‌بینید.

خاکستر انسان پس از سوزاندن بدن، شامل ذرات ریز و مواد معدنی مختلف است که به شکل بلورهای ریز دیده می‌شوند. تصاویر شگفت‌انگیز از خاکستر انسان را زیر میکروسکوپ می‌بینید.

کوروش بزرگ یا کوروش کبیر، بنیان‌گذار و نخستین شاه شاهنشاهی هخامنشی بود که در بین سال‌های ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر نواحی گسترده‌ای از آسیا حکومت می‌کرد. بازسازی چهره‌ تاریخی کوروش کبیر با هوش مصنوعی همه را شگفت‌زده کرد.

ماهواره‌های «کوثر و هدهد» دقایقی پیش توسط موشک ماهواره بر سایوز از پایگاه وستوچنی روسیه پرتاب شدند. لحظات پرتاب این ماهواره‌ها را می‌بینید.