کلیات
طالبان (به معنای طلبهها) گروهی از شبه نظامیان روحانی اسلامگرای مخالف دولتهای افغانستان وپاکستان است که عقاید مذهبی با ریشههایی در مکتب حنفی دیوبندی، مذهب وهابیت و دیدگاههای جهادگرایی سلفی ابن تیمیه دارد. این گروه از زمان پیدایش در سال ۱۹۹۴ تاکنون از طرفهای درگیر در جنگ افغانستان بودهاست و پس از تصرف افغانستان، از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ با نام امارت اسلامی افغانستان بر این کشور حکومت کردهاست.
بیشتر افراد گروه طالبان پشتونهایی هستند که در مناطق شمال غربی پاکستان و دو سوی خط دیورند، زندگی میکنند.
طالبان از آغاز حمله آمریکا به افغانستان که موجب برکناری آنان از قدرت شد، با نیروهای آمریکا و ناتو نیز در جنگ هستند. رهبر کنونی طالبان پس از کشته شدن ملا اختر منصور، هبتالله آخوندزاده است. طالبان بیشتر از اینکه دیوبندی عمل کند، قشری و قبیلهای برخورد میکند. آنها حتی با اخوانیها و جماعتیها و مودودیها سر سازش ندارند.
پیدایش
در ۱۰ اکتبر سال ۱۹۹۴ میلادی در اوج جنگهای داخلی افغانستان گروهی وارد منطقه سپین بولدک ولایت قندهار در جنوب افغانستان شدند و نام خود را «تحریک اسلامی طلبای کرام» نهادند. در میان رهبران طالبان اعراب وهابی از عربستان سعودی نیز وجود دارد. آنها با شعارهای دینی اسلام مانند جهاد با شرک و کفر و اینکه هر کس کشته شود به بهشت خواهد رفت، به زودی پیروان زیادی از افغانستان و پاکستان پیدا کردند.
طالبان پاکستان نیز در سال ۲۰۰۷ میلادی با هدف استقرار حکومت اسلامی و جاری کردن قوانین شرع در پاکستان، وارد مبارزه مسلحانه شدند. از طالبان پاکستان به عنوان شبکهای متشکل از تعدادی گروههای تندرو محلی نام برده میشود.
در بدو امر مردم افغانستان به این گروه خوشبین بودند و گمان میکردند، آنها میتوانند به جنگهای داخلی افغانستان پایان دهند.
شیوه حکومت طالبان
طالبان با دیدگاهی بسته و با بازگشت به نگرشهای مذهبی و زیر فشار قرار دادن مردم موجب نارضایتی قشر زیادی از مردم افغانستان شدند. آنها نام حکومت افغانستان را ازجمهوری اسلامی به امیرنشین (امارت اسلامی افغانستان) تبدیل نموده و رهبر خود، ملا محمد عمر، را به عنوان امیرالمؤمنین معرفی کردند. طالبان قطعنامههای پیاپی شورای امنیت را نادیده گرفتند و تعدادی از خارجیان را از کشور اخراج کردند.
حکومت طالبان با رادیو، تلویزیون، موسیقی، نقاشی، مجسمهسازی و آثار هنری مخالف بودند و مجسمههای بودا در بامیان را که از جمله غنائم فرهنگی و باستانی افغانستان بود را منهدم ساختند. در دوران حکومت طالبان، کریکت تنها ورزش مجاز در افغانستان به شمار میرفت.
آنان به زنان اجازه نمیدادند تا بدون مرد محرم یا بدون حجاب از خانههایشان بیرون بروند. مجازات لواطکاران و زناکاران مرگ و سنگسار بود و دست کسانی که دزدی میکردند، قطع میشد. مردم را برای ادای نماز، به زور از مغازههایشان به مساجد میفرستادند. ریش مردان در نظام طالبانی باید بلند میبود و موهای سرشان را میبایست کوتاه میکردند. هر چند طالبان پخش هرگونه اخبار دال بر اختلاف داخلی این گروه را پنهان نگه میداشتند، اما گهگاه خبرهایی از اختلافات داخلی به بیرون درز میکرد.
تصرف بخش گسترده ای کشور افغانستان توسط طالبان
تابستان سال ۱۴۰۰ نیروهای طالبان بخش گستردهای از ولایات افغانستان را به تصرف خود درآوردند و به صورت مشخص در تاریخ ۲۴ مردادماه این گروه موفق شد وارد کابل پایتخت افغانستان شده و کنترل فرودگاه را به دست بگیرد.
در توضیحاتی که نیروهای طالبان پس از نزدیک شدن به فتح پایتخت کابل خطاب به مردم افغانستان و رسانهها گفتند، آمده است: طالبان اعلام کرده اجازه خروج امن به افرادی که خواهان خروج هستند از کابل را داده و از زنان خواسته به جاهای امن بروند.
یک مقام طالبان به رویترز گفت: "ما نمیخواهیم که یک غیرنظامی بی گناه افغان در زمان مسئولیت ما مجروح یا کشته شود، اما آتش بس اعلام نکرده ایم".
طالبان کنترل دانشگاه کابل در غرب پایتخت را در دست گرفته و پرچمهای خود را در منطقه کوتا سینکی برافراشته است.
تصرف کامل افغانستان
24 مرداد 1400 رسانه های خبر از تصرف کامل افغانستان توسط گروه طالبان و فرار اشرف غنی- رئیس جمهور این کشور به تاجیکستان خبر دادند.
وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان بدون نام بردن زنان معترض در کابل در توییتی نوشته است که "حجاب یک حکم قرآنی است، مسلمان با حکم قرآن مخالفت نمیکند".
کد خبر: ۱۰۹۹۴۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۷
رئیس کمیسیون تصفیه صفوف در وزارت دفاع طالبان میگوید که ۲۸۴۰ نفر از اعضای این گروه در ۱۴ ولایت افغانستان اخراج شدند و روند اخراج در دیگر ولایتها ادامه پیدا خواهد کرد.
کد خبر: ۱۰۹۹۴۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۶
شیخ محمد خالد حنفی سرپرست وزارت امر بهمعروف طالبان طی یک سخنرانی اظهار کرد که حکومت طالبان باید در سطح جهانی الگو شود.
کد خبر: ۱۰۹۹۳۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۶
تحلیلگر سیاسی پاکستان
فرحت حسین مهدوی، کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: یکی از چالشهای مهمی که طالبان در امر به رسمیت شناخته شدن، با آن مواجه است، گذشته بسیار هولناک این گروه است که اکنون مدعی بوده آن طالبان ی نیست که اواسط دهه ۱۹۹۰م تا ۲۰۰۱م بخشی اعظمی از افغانستان را به کمک برخی کشورهای همسایه و عربی اشغال کرد و وحشیگریهایی را رقم زد.
کد خبر: ۱۰۹۹۳۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۶
وزیر دفاع طالبان به کشورهای تاجیکستان و ازبکستان هشدار داده است که بالگردها را برگردانند.
کد خبر: ۱۰۹۸۵۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۲
افغانستان در معرض خطر فقر جهانی قرار دارد. بحران اقتصادی از زمان تسلط طالبان بدتر شده است و اکثر افغانها با کمتر از ۲ دلار در روز زندگی میکنند. نگاهی میاندازیم به مغازه دارانی که سعی در امرار معاش دارند.
کد خبر: ۱۰۹۸۴۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۱
کودکی که در درگیری های چند ماه گذشته افغانستان پدر و مادرش اورا در هنگاه فرار از روی دیوار فرودگاه به سربازی سپرده بوند پیدا و به بستگانش در کابل پیوست.
کد خبر: ۱۰۹۸۴۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۱
وزیر خارجه دولت موقت طالبان درباره سفر خود به تهران گفت که دیدارهای مثبتی را با طرف ایرانی درباره تجارت، نفت، ترانزیت، سیاسی و مسائل امنیتی داشته است.
کد خبر: ۱۰۹۸۰۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۹
یک هیأت عالی رتبه به ریاست امیرخان متقی وزیر امور خارجه طالبان به منظور گفتگو با مقامات جمهوری اسلامی ایران وارد تهران شد.
کد خبر: ۱۰۹۷۹۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۹
ملابرادر معاون نخست وزیر کابینه طالبان از جامعه جهانی خواست در ارسال کمکهای بشردوستانه به افغانستان به دور از تعصبات سیاسی شتاب کنند.
کد خبر: ۱۰۹۷۶۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۸
سخنگوی وزارت خارجه طالبان با اظهار اینکه دولت جدید آنها تمام شرایط رسمیت یافتن را دارد، تاکید کرد: اعمال تاکتیکهای فشار راهحل مشکلات افغانستان نیست.
کد خبر: ۱۰۹۷۳۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۶
طالبان مذاکرات با کشورهای همسایه برای بازگرداندن هواپیماهای افغانستان که خلبانان برای فرار به کشورهای مختلف از جمله ازبکستان و تاجیکستان انتقال داده اند، آغاز کرده است.
کد خبر: ۱۰۹۷۱۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۵
ریاست استخبارات دولت طالبان افغانستان روز یکشنبه اعلام کرد ماموران این نهاد ۳هزار لیتر مشروبات الکلی قاچاق را در یک کانال آب در کابل ریخته اند.
کد خبر: ۱۰۹۷۰۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۴
کد خبر: ۱۰۹۶۸۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۳
چهار ماه و نیم پس از فروپاشی ارتش پیشین، طالبان از روی کار آمدن یک ارتش تازه در افغانستان خبر میدهد.
کد خبر: ۱۰۹۶۴۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۲
سرکئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد که مسکو با حکومت طالبان در افغانستان روابط کاری برقرار کرده است.
کد خبر: ۱۰۹۶۲۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۱
رئیس جمهور پیشین و فراری افغانستان به توجیه تصمیم خود برای فرار از کشورش پرداخت و اتهام انتقال پول از افغانستان را رد کرد.
کد خبر: ۱۰۹۶۱۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۰
نماینده پوتین:
ضمیر کابولوف نماینده رئیس جمهوری روسیه در امور افغانستان با بیان اینکه روسیه حکومت طالبان را بطور یکجانبه به رسمیت نخواهد شناخت، اعلام کرد: مسکو در آینده پس از مشورت با اعضای شورای امنیت سازمان ملل، در مورد به رسمیت شناختن دولت طالبان تصمیم گیری میکند.
کد خبر: ۱۰۹۵۹۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۸
به دنبال بروز اختلالات فنی در شبکههای برق ازبکستان، کابل و ۱۴ استان در افغانستان بدون برق مانده اند و در خاموشی به سر میبرند.
کد خبر: ۱۰۹۵۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۹
هنگامی که طالبان قدرت را در افغانستان به دست گرفت، برخی از افغانها تصمیم گرفتند که فرار کنند و سفرهای هزاران کیلومتری به اروپا را آغاز کردند.
کد خبر: ۱۰۹۵۴۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۶