کلیات
طالبان (به معنای طلبهها) گروهی از شبه نظامیان روحانی اسلامگرای مخالف دولتهای افغانستان وپاکستان است که عقاید مذهبی با ریشههایی در مکتب حنفی دیوبندی، مذهب وهابیت و دیدگاههای جهادگرایی سلفی ابن تیمیه دارد. این گروه از زمان پیدایش در سال ۱۹۹۴ تاکنون از طرفهای درگیر در جنگ افغانستان بودهاست و پس از تصرف افغانستان، از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ با نام امارت اسلامی افغانستان بر این کشور حکومت کردهاست.
بیشتر افراد گروه طالبان پشتونهایی هستند که در مناطق شمال غربی پاکستان و دو سوی خط دیورند، زندگی میکنند.
طالبان از آغاز حمله آمریکا به افغانستان که موجب برکناری آنان از قدرت شد، با نیروهای آمریکا و ناتو نیز در جنگ هستند. رهبر کنونی طالبان پس از کشته شدن ملا اختر منصور، هبتالله آخوندزاده است. طالبان بیشتر از اینکه دیوبندی عمل کند، قشری و قبیلهای برخورد میکند. آنها حتی با اخوانیها و جماعتیها و مودودیها سر سازش ندارند.
پیدایش
در ۱۰ اکتبر سال ۱۹۹۴ میلادی در اوج جنگهای داخلی افغانستان گروهی وارد منطقه سپین بولدک ولایت قندهار در جنوب افغانستان شدند و نام خود را «تحریک اسلامی طلبای کرام» نهادند. در میان رهبران طالبان اعراب وهابی از عربستان سعودی نیز وجود دارد. آنها با شعارهای دینی اسلام مانند جهاد با شرک و کفر و اینکه هر کس کشته شود به بهشت خواهد رفت، به زودی پیروان زیادی از افغانستان و پاکستان پیدا کردند.
طالبان پاکستان نیز در سال ۲۰۰۷ میلادی با هدف استقرار حکومت اسلامی و جاری کردن قوانین شرع در پاکستان، وارد مبارزه مسلحانه شدند. از طالبان پاکستان به عنوان شبکهای متشکل از تعدادی گروههای تندرو محلی نام برده میشود.
در بدو امر مردم افغانستان به این گروه خوشبین بودند و گمان میکردند، آنها میتوانند به جنگهای داخلی افغانستان پایان دهند.
شیوه حکومت طالبان
طالبان با دیدگاهی بسته و با بازگشت به نگرشهای مذهبی و زیر فشار قرار دادن مردم موجب نارضایتی قشر زیادی از مردم افغانستان شدند. آنها نام حکومت افغانستان را ازجمهوری اسلامی به امیرنشین (امارت اسلامی افغانستان) تبدیل نموده و رهبر خود، ملا محمد عمر، را به عنوان امیرالمؤمنین معرفی کردند. طالبان قطعنامههای پیاپی شورای امنیت را نادیده گرفتند و تعدادی از خارجیان را از کشور اخراج کردند.
حکومت طالبان با رادیو، تلویزیون، موسیقی، نقاشی، مجسمهسازی و آثار هنری مخالف بودند و مجسمههای بودا در بامیان را که از جمله غنائم فرهنگی و باستانی افغانستان بود را منهدم ساختند. در دوران حکومت طالبان، کریکت تنها ورزش مجاز در افغانستان به شمار میرفت.
آنان به زنان اجازه نمیدادند تا بدون مرد محرم یا بدون حجاب از خانههایشان بیرون بروند. مجازات لواطکاران و زناکاران مرگ و سنگسار بود و دست کسانی که دزدی میکردند، قطع میشد. مردم را برای ادای نماز، به زور از مغازههایشان به مساجد میفرستادند. ریش مردان در نظام طالبانی باید بلند میبود و موهای سرشان را میبایست کوتاه میکردند. هر چند طالبان پخش هرگونه اخبار دال بر اختلاف داخلی این گروه را پنهان نگه میداشتند، اما گهگاه خبرهایی از اختلافات داخلی به بیرون درز میکرد.
تصرف بخش گسترده ای کشور افغانستان توسط طالبان
تابستان سال ۱۴۰۰ نیروهای طالبان بخش گستردهای از ولایات افغانستان را به تصرف خود درآوردند و به صورت مشخص در تاریخ ۲۴ مردادماه این گروه موفق شد وارد کابل پایتخت افغانستان شده و کنترل فرودگاه را به دست بگیرد.
در توضیحاتی که نیروهای طالبان پس از نزدیک شدن به فتح پایتخت کابل خطاب به مردم افغانستان و رسانهها گفتند، آمده است: طالبان اعلام کرده اجازه خروج امن به افرادی که خواهان خروج هستند از کابل را داده و از زنان خواسته به جاهای امن بروند.
یک مقام طالبان به رویترز گفت: "ما نمیخواهیم که یک غیرنظامی بی گناه افغان در زمان مسئولیت ما مجروح یا کشته شود، اما آتش بس اعلام نکرده ایم".
طالبان کنترل دانشگاه کابل در غرب پایتخت را در دست گرفته و پرچمهای خود را در منطقه کوتا سینکی برافراشته است.
تصرف کامل افغانستان
24 مرداد 1400 رسانه های خبر از تصرف کامل افغانستان توسط گروه طالبان و فرار اشرف غنی- رئیس جمهور این کشور به تاجیکستان خبر دادند.
"امامعلی رحمان" رییس جمهوری تاجیکستان دوشنبه شب دستور اعزام ۲۰ هزار نظامی ذخیره برای تقویت مرز این کشور با افغانستان را صادر کرد.
کد خبر: ۱۰۶۲۱۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۵
ضمن اعلام آماده بررسی پیشنهاد مذاکرات بین افغانی در مسکو
سخنگوی طالبان امروز دوشنبه گفت: نمایندگیهای دیپلماتیک خارجی در مزار شریف مطمئن باشند که ما با آنها هیچ کاری نخواهیم داشت و امنیت آنها را تامین میکنیم.
کد خبر: ۱۰۶۲۱۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۵
رهبران طالبان ، مرحله بالاتر از این را هم مطرح کرده و گفتهاند چون هیچ دین و آئینی غیر از اسلامی که آنها نمایندهاش هستند بر حق نیست و فقط طالبان یسم حق دارد بر انسانها حکومت کند، بنابراین در هیچ نقطهای از جهان هیچ حکومتی را نمیتوان مشروع دانست و لذا حکمرانی در سراسر جهان فقط حق طالبان است و آنها مرزهای جغرافیائی را به رسمیت نمیشناسند.
کد خبر: ۱۰۶۱۹۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۴
نیروهای نظامی آمریکا پس از ۲۰ سال از افغانستان خارج شدند. در طولانیترین جنگ ایالات متحده (در افغانستان) ۲۲۰۰ سرباز این کشور کشته شدند. تخمین زده میشود که در طول ۲۰ سال دخالت نظامی آمریکا، بیش از یکصد هزار شهروند افغان در جنگ کشته و زخمی شدهاند.
کد خبر: ۱۰۶۱۹۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۴
مجتبی نوروزی، کارشناس ارشد مسائل افغانستان در گفتوگو با «تابناک»
اینکه بگوییم طالبان تغییر کردهاند، باید ببینیم آیا مردم افغانستان که رفتار و منش طالبان و فرماندهانش را میبینند هم تغییر ایشان را میپذیرند؟ آیا تجربه زیسته شان موجب میشود که طالبان را گروهی تغییر یافته ببینند؟ مردم افغانستان به این جمع بندی نرسیدهاند و بسیج مردمی که در بعضی مناطق محل منازعه شکل میگیرد، هم نشان میدهد که تغییر طالبان را باور ندارند و ترس در وجوشان هست؛ ترسی که طالبها به آن دامن میزنند.
کد خبر: ۱۰۶۱۹۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۶
گفتوگو با دکتر مجتبی نوروزی*
کد خبر: ۱۰۶۱۹۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۶
شبکه خبری الجزیره مدعی شد که طالبان یکی از مناطق شمالی ولایت بدخشان به نام اشکاشم که منطقه مرزی افغانستان- تاجیکستان به حساب میآید را به اشغال خود در آورد.
کد خبر: ۱۰۶۱۹۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۳
مقامهای دولت تاجیکستان به پرسنل دفاع ملی و نیروهای امنیتی افغان اجازه عبور از مرز و وارد شدن به خاک تاجیکستان را دادند و در بیانیه خود آوردهاند: بر اساس خط مشیهای انسانی و همسایگی ما این اجازه را دادیم.
کد خبر: ۱۰۶۱۸۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۳
گزارشها حاکی از پیشروی طالبان و تصرف ۱۳ شهر افغانستان توسط این گروه طی شبانهروز گذشته است.
کد خبر: ۱۰۶۱۷۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۳
احتمال توطئه امارات، عربستان و اسرائیل علیه ایران به وسیله آشوب در افغانستان/ باید دیپلماسی فعالی داشته باشیم/ حمایت احتمالی ایران از طالبان ایجاد مساله میکند/ تحولات افغانستان تهدید امنیتی برای ایران است
کد خبر: ۱۰۶۱۷۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۳
در ولایت دایکندی روی داد؛
عضو شورای ولایتی دایکندی افغانستان اعلام کرد که درگیری شدید میان نیروهای امنیتی و اعضای طالبان در مناطق شیعه نشین شهرستان پاتو در این ولایت ادامه دارد.
کد خبر: ۱۰۶۱۶۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۲
مقام وزارت خارجه:
مدیر کل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه با بیان اینکه طالبان دارای قدرت نظامی و توانائی است و آمریکاییها هم این را قبول کردهاند، گفت:، اما مساله اساسی مورد شناسائی قرار گرفتن بینالمللی و مشروعیت است که حتی اگر جمهوریت سقوط کند و امارت طالبان جایگزین شود، امارت وجهه سیاسی نخواهد داشت.
کد خبر: ۱۰۶۱۴۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۱
منابع محلی اعلام کردند، طالبان امروز، چهارشنبه بر مرکز چهار شهرستان در ولایات مختلف از شب گذشته تسلط یافته است.
کد خبر: ۱۰۶۱۲۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۱۰
کیوسک بین الملل تابناک
طرح بن سلمان برای اتصال بین سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا، خروج تمامی نیروهای آلمان از افغانستان بعد از ۲۰ سال، کشته شدن ۶ هزار نیروی طالبان در درگیریهای افغانستان، درخواست ۷۳ نماینده کنگره آمریکا از بایدن برای لغو رسمی طرح "معامله قرن" و رایزنی وزرای خارجه آمریکا، فرانسه و عربستان درباره لبنان، از جمله مهمترین خبرها، رویدادها و تحولات بین الملل در ۲۴ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۶۱۱۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۹
آنچه موجب تاسف است اینست که دولت جمهوری اسلامی ایران، یک گروه تروریست که با طراحی آمریکا تاسیس و مرتکب جنایات زیادی شده است را «بخشی از راهحل آتی افغانستان» میداند.
کد خبر: ۱۰۶۱۱۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۹
در شرایطی که خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بهدنبال صلح با این گروه شبهنظامی به پیشروی طالبان در خاک افغانستان منجر شده است، در داخل کشور هم یک جریان سیاسی و چهرههای منسوب به آن به شکل عجیبی سعی در بزککردن این گروه تروریستی دارند.
کد خبر: ۱۰۶۰۸۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۸
فوتو نیوز
حسام الدین آشنا مشاور پیشین ریاست جمهوری در توییتی به حمایت برخی طالبان واکنش نشان داد. حسام الدین آشنا، مشاور پیشین رییس جمهوری در توییتر نوشت: طالبان در افغانستان تغییر کردهاند یا برخی در ایران به تنظیمات اصلی بازگشتهاند؟
کد خبر: ۱۰۶۰۷۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۷
طلبان یک عامل فشار عربستان در منطقه خواهد شد و اتفاقاً از این طریق میتواند همچون گذشته به عامل فشار آمریکا علیه ایران تبدیل شود.
کد خبر: ۱۰۶۰۷۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۷
سهیل شاهین عضو ارشد گروه طالبان افغانستان، روز دوشنبه گفت که این گروه طی این مدت در پشت صحنه مشغول مذاکره با مقامات آمریکا بود تا آنها را برای عمل به تعهدات خود در توافق صلح مجاب سازد.
کد خبر: ۱۰۶۰۷۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۷
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در توییتی به درگیری های طالبان و آمریکا در شمال افغانستان اشاره کرد.
کد خبر: ۱۰۶۰۴۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۶