کلیات
کُنترباس (contrebasse) بزرگترین و بمترین ساز زهی آرشهای است که یا به وسیله آرشه، یا از طریق زخمه زدن (پیتزیکاتو) نواخته میشود. امروزه این ساز در موسیقی کلاسیک غربی در دسته سازهای زهی نقش مهمی را در ارکستر ایفا میکند. کنترباس نهتنها در موسیقی کلاسیک غربی، بلکه در دیگر سبکهای موسیقی مانند جاز، بلوز و راک اند رول کاربرد دارد.
ویژگی
کنتر باس بزرگترین ساز خانواده زهی – آرشهایها محسوب میشود.
دارای بمترین گستره صوتی در خانواده زهی – آرشهایها بهشمار میرود.
کوک سیمهای این ساز به ترتیب از زیر به بم عبارت است از:
سُل (سیم اول)، رِ (سیم دوم)، لا (سیم سوم)، و می (سیم چهارم).
سیمهای کنترباس برعکس سیمهای ویلن کوک میشوند.
این ساز یک اکتاو بمتر از نت نوشتهشده صدا میدهد.
نت این ساز را با کلید فا خط چهارم مینویسند.
این ساز دارای ۴ سیم است، اما نمونههای ۵ سیمهٔ این ساز نیز وجود دارد. (کنترباسهای ۵سیمه قادرند ۴ نت بمتر از کنترباسهای ۴سیمه اجرا کنند)
سیمهای کنترباس با فاصله چهارم درست کوک میشوند. اولین سیم کنترباس زیرترین کوک را دارد.
پیشینه
از کنترباس به عنوان تنها ساز مدرن خانوادهٔ ویولا دا گامبا نام برده میشود؛ خانوادهای که اصلیت اروپایی دارد و در قرن پانزدهم میلادی پدید آمد. به همین خاطر میتوانیم به این ساز «ویولبیس» نیز بگوییم. با این حال، این مسئله که آیا کنترباس مستقیماً از خانوادهٔ ویولا دا گامبا است یا نه، بهطور کامل به جواب نرسیدهاست.
تا قبل از سدهٔ بیستم میلادی بسیاری از کنترباسها تنها سه سیم داشتند؛ در مقابلِ سازهای معمول خانوادهٔ ویولا دا گامبا که پنج یا شش سیم داشتند، یا سازهای خانوادهٔ ویولون که چهار سیم داشتند.
پال برن، در کتاب تاریخی از کنترباس، با اشاره به چندین منبع میگوید کنترباس به عنوان یک بیس حقیقی در خانوادهٔ ویولون ریشه دارد. وی توضیح میدهد، در صورتی که شکل ظاهری کنترباس به خانوادهٔ ویولا دا گامبا شبیه میباشد، اما ساختمان داخلیاش تقریباً با سازهای خانوادهٔ ویولون برابری میکند، و با ساختمان داخلی ویولاها بسیار متفاوت است.
آرشه
برای نواختن کنترباس دو مدل آرشه توسط نوازندگان این ساز استفاده میشود:
آرشه آلمانی
آرشه فرانسوی
از نظر ساختار، در آرشه فرانسوی فاصله بین فراگ آرشه و چوب کمتر از آرشهٔ آلمانی است. (آرشه فرانسوی شبیه به آرشه دیگر سازهای زهی میباشد). هرکدام از این دو نوع آرشه دارای تکنیک نوازندگی متفاوتاند.
ریتم؛
یک دوئت کنترباس و ماندولین را با اجرای کریس تایل ماندولینیست و ادگار مایر بیسیست را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۹۹۳۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۴
ریتم؛
یک تریو پیانو، ساکسیفون آلتو و کنترباس را با اجرای برونو رودر، رمی فاکس و اوکلاهاما کید در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۰۱۰۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
ریتم؛
یک دوئت کنترباس و پیانو را با اجرای بوژو پاراژیک نوازنده کروات کنترباس (دبل باس) و هانس جاکوب استایملر پیانیست آلمانی را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۰۰۸۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۳
پورنگ پورشیرازی، از نوازندگان شناختهشده ساز کنترباس در سن ۴۷ سالگی دار فانی را وداع گفت.
کد خبر: ۱۰۸۶۵۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۷
ریتم؛
«مکث / Pause» یک تریو دبل باس ( کنترباس / Contrebass) است که توسط ارکستر کنترباس اجرا شده است. این سه نوازی را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۳۲۸۲۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۲۷
ریتم؛
کنترباس یا دبل باس بزرگترین و بمترین ساز آرشهای است. یک «شش نوازی / سکستت / sextet / Sextuor» ساز « کنترباس / contrebasse» را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۳۱۵۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۲۳
ریتم؛
«ملودی / Medley» یکی از قطعات گروه «سمپلی تری / Simply Three» است که این گروه با سازبندی متشکل از ویولن، ویولنسل و کنترباس (دبل باس) اجرا کرده است. این اجرای متفاوت را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۱۸۹۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۲
موزیک خیابانی؛
یک تریو گیتار، کنترباس و ویولن را از گروه «روم دراکولاز فریزنه / Rom Draculas a Firenze» که در خیابانهای فلورانس ثبت شده را در تابناک میبینید و میشنوید؛ گروهی که پیش از این نیز اجراهایی از آن را در تابناک شنیدهاید.
کد خبر: ۹۰۷۵۵۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۰۴
ریتم؛
یک اجرای زنده و متفاوت کوارتت جز که با ترکیبی از سازهای کنترباس ، درام، زیلوفون و ترومبون در ترکیه اجرا شده را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۰۷۱۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۴/۰۲
موزیک خیابانی؛
یک دوئت (دو نوازی) کنترباس (دبل باس) و ساکسوفون آلتو را که در خیابانهای مادرید ثبت شده میبینید و میشنوید؛ سازبندی که حاصلش یک ریتم تند و متفاوت شده است.
کد خبر: ۹۰۰۷۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۲
موزیک خیابانی؛
یک تریو گیتار، کنترباس و کلارینت را که در خیابانهای مادرید ثبت شده در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۸۹۸۵۹۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۳
موزیک خیابانی؛
نمیتوان از فلورانس سخن به میان آورد و از هنر از جمله معماری و موسیقی چیزی نگفت. اکنون یک تریو یا سه نوازی دیگر از گیتار، ویولن و کنترباس در خیابانهای فلورانس را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۸۹۳۹۸۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۵
موزیک خیابانی؛
یک تریو یا سه نوازی را در خیابانهای پاریس تماشا میکنید که توسط یک گروه محلی انجام شده است. در این اجرا، از سازبندی متشکل از کنترباس ، کلارینت و گیتار برای خلق یک اثر متفاوت استفاده شده است. این اجرا را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۸۹۰۰۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۰
ریتم؛
همنوازی آرامش بخش کنترباس و پیانو کلاسیک را در «تابناک» می بینید و میشنوید.
کد خبر: ۶۹۲۲۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۲/۱۹
ریتم؛
رنو گارسیا فونس، آهنگساز و نوازنده برجسته کنترباس است که چند سال پیش نیز به ایران آمده بود و در جشنواره موسیقی فجر اجرا داشت. پیش از این قطعاتی از این هنرمند در تابناک شنیده اید. اکنون قطعه تازه از این هنرمند برجسته را در «تابناک» می بینید و می شنوید.
کد خبر: ۶۷۵۳۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۱۹
ریتم؛
تک نوازی منحصر به فرد کنترباس تونی اورواتر از اساتید مطرح کنترباس در کلیسای سنت ژان دِ گرزلز فرانسه را در «تابناک» میبینید.
کد خبر: ۶۷۲۶۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۱۰
ریتم؛
رنه گارسیا فونس، آهنگساز و نوازنده برجسته کنترباس است که چند سال پیش نیز به ایران آمده بود و در جشنواره موسیقی فجر اجرا داشت. پیش از این قطعاتی از این هنرمند در تابناک شنیده اید. اکنون قطعه تازه از این هنرمند برجسته را در «تابناک» می بینید و می شنوید.
کد خبر: ۶۶۹۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۲/۰۳
ریتم؛
رنو گارسیا فونس، آهنگساز و نوازنده برجسته ایتالیایی کنترباس است که تغیراتی در ساز خود نیز داده است. قطعهای از این هنرمند برجسته را در قالب یک تریو در کنترباس ، گیتار و آکوردئون در «تابناک» میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۶۶۶۷۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۱۱/۲۴