در مورد کا گ ب در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

یکی از موثرترین شبکه‌های جاسوسی روسیه در تاریخ، حلقه جاسوسان کمبریج | Cambridge Five بود؛ حلقه‌ای از جاسوسان در بریتانیا که در طول جنگ جهانی دوم اطلاعاتی را به اتحاد جماهیر شوروی منتقل می‌کرد و از دهه 1930 تا حداقل اوایل دهه 1950 فعال بود. آنها بعد از آن که در زمان دانشجویی به استخدام شوروی درآمدند، توانستند در وزارت خارجه بریتانیا، ام‌آی 5 و سرویس اطلاعات مخفی به رده‌های بالا نفوذ کنند. اعضای این گروه پنج نفره شامل کیم فیلبی رئیس بخش ضد‌جاسوسی شوروی در ام‌ آی 6، دونالد مک لین دیپلمات، سِر آنتونی بلانت پسر خالهٔ سوم ملکهٔ مادر بریتانیا و افسر اطلاعاتی ام‌آی 5، گای برجس دیپلمات و جان کیرن‌کراس دیپلمات و افسر اطلاعاتی ام آی 6 بودند که زیر نظر سرهنگ یوری مودین مأمور کاگ‌ب هزاران صفحه اطلاعات محرمانه را به شوروی دادند. والتر کریویتسکی جاسوس گریخته کاگ‌ب با لو دادن جان هربرت کینگ و ارائه اطلاعات مبهم درباره دونالد مک‌لین و جان کیرن‌کراس نقش موثر در ضربه به این شبکه داشت. آرتور اس. مارتین مقام ارشد اطلاعاتی بریتانیا در شناسایی و بازجویی این شبکه جاسوسی نقش کلیدی داشت. شاه مهره این شبکه جاسوسی کیم فیلبی رئیس بخش ضد‌جاسوسی شوروی در ام‌ آی 6 بود که به مسکو گریخت و رئیس بخش ضد جاسوسی کاگ‌ب در قسمت اداره ویژه انگلیس شد. روس‌ها برای او تمبر منتشر کردند و با او به شکل قهرمان برخورد کردند. دونالد مک لین دیپلمات بریتانیایی که اطلاعات فنی بمب اتمی مرد چاق که روی ناگاساکی ژاپن را به شوروی انتقال داده بود و نقش موثری در رسیدن شوروی به بمب اتم داشت نیز به مسکو گریخت. او در اتحاد جماهیر شوروی جذب شد و به شهروندی محترم تبدیل شد، زبان روسی را آموخت، دکترا گرفت و به عنوان متخصص سیاست اقتصادی غرب و امور خارجه بریتانیا فعالیت کرد. گای برجس افسر ام آی 6 و معاون ارنست بیوین وزیر امور خارجه بریتانیا که رهبر حلقه کمبریج تلقی می‌شود نیز به مسکو گریخت. دو تن دیگر ماندند و البته محاکمه نشدند اما به انزوا کشانده شدند. سرهنگ یوری مودین پس از فروپاشی شوروی مصاحبه‌ای کوتاه داشت که برخی جزئیات را تایید کرد. این افسر اطلاعاتی کا گ ب شغل جاسوسی را به دیرپایی روسپیگری خواند و تاکید کرد هر موقع روسپیگری از بین رفت، جاسوسی هم از بین می‌رود! مصاحبه‌های باقی مانده از این ابرجاسوس روس را با ترجمه اختصاصی تابناک می‌بینید.

پس از فروپاشی شوروی ساختار اقتصادی روسیه یک شبه از بین رفت. این منجر به فاجعه اقتصادی و اجتماعی در روسیه شد و هزاران نفر به زیر خط فقر رفتند. بوریس یلتسین که آن زمان رئیس‌جمهور روسیه بود برای حل مشکلات شروع به اصلاحاتی کرد که با مخالفت نمایندگان شورای عالی شوروی رو به رو شد. نمایندگان مدعی بودند که تمام مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از رئیس‌جمهور است و برنامه استیضاح او را در سر داشتند. پس از بالا گرفتن درگیری‌های سیاسی و دو نیم شدن جامعه سر حمایت از مجلس یا دولت کار به درگیری نظامی کشید و تانک‌های زیر دست یلتسین به سمت پارلمان روسیه آتش گشودند. این درگیری‌ها منجر به مرگ صدها تن شد و نهایتا با مداخله نیروهای ضد تروریستی که زمانی زیر نظر کا گ ب فعالیت می‌کردند ماجرا به پایان رسید. بسیاری بر این باور هستند که تک تیراندازانی ناشناس با شلیک هدفمند به مردم به دنبال تشدید شرایط و ایجاد بحران بودند هرچند تحقیقات بعدی موفق به کشف هویت این افراد نشد. اما از این جهت که این اتفاقات منجر به افزایش شدید اختیارات ریاست‌جمهوری برای یلتسین و کاهش شدید اختیارات پارلمان شد. بسیاری باور دارند که این تک‌تیراندازها مزدورانی بودند که یلتسین به روسیه دعوت کرده بود.تصاویر نفس‌گیر از اتفاقات مسکو در سال 93 همراه با توضیحات بیشتر را در ویدیو تابناک ببینید.