کلیات
عبدالحسين برونسي در تاريخ بيست و سوم شهريورماه سال ۱۳۲۱ هجري شمسي در گلبوعلياي كدكن تربت حيدريه چشم به جهان گشود. از آنجايي كه علاقه وافري به درس داشت، وارد مدرسه شد اما به‌واسطه بي‌حجابي معلمش از رفتن به مدرسه امتناع كرد و در مكتب‌خانه روستا به فراگيري کلام‌الله مجيد پرداخت. ورود مأمورين اصلاحات ارضي شاه به روستا و عدم قبول آب و ملك، باعث مهاجرتش به مشهد شد.
شغل
وي مشاغل متفاوتي را تجربه كرد و چون در هركدام شبهه‌اي بود، دست به شغل بنايي زد.
ورود به عرصه مبارزاتی
با ارشادات مقام معظم رهبري با مسائل سياسي آشنا شد و پا در ركاب مبارزه با رژيم پهلوي گذاشت و توسط مأمورين ساواك دستگير و در زير شكنجه، دندان‌هايش شكست.
فعالیت های پس از انقلاب
انقلاب كه پيروز شد، جزو نخستين افراد اعزامي به كردستان بود، عرصه‌هاي نبرد حق عليه باطل بستر مناسبي بود كه استعداد بالقوه او شكوفا شود و از فرماندهي گروهان، به فرماندهي تيپ هجدهم جوادالائمه (ع) برسد. در اين سال‌ها، رشادت و ايثارگري او زبان‌زد خاص و عام بود تا آنجا كه دشمن چنان هراسي از اين فرمانده بسيجي داشت كه براي سرش جايزه تعيين كرد.
شهادت
عبدالحسين برونسي، اين سردار سرفراز بعد از زيارت خانه خدا به مرحله‌اي از شهود رسيده بود كه زمان و مكان شهادت خودش را مي‌ديد و سرانجام در عمليات بدر، پس از رشادت بسيار در ۲۳ اسفندماه ۱۳۶۳ش در چهارراه خندق به شهادت رسيد. آخرين مسئوليت سردار شهيد عبدالحسين برونسي در دوران دفاع مقدس، فرماندهي تيپ هجده جوادالائمه (ع) بود كه پيش از عمليات خيبر، آن را بر عهده داشت. پيكر شهيد برونسي بعد از شهادت مفقودالاثر شد.
کشف پیکر برونسی و تردید‌ها
به گفته محمد باقرزاده، پیکر عبدالحسین برونسی پس از ۲۷ سال از زمان مرگش در شرق دجله به همراه ۱۲ کشته شده جنگی دیگر کشف شد. پلاک، لباس پاسداری، بخشی از صفحات قرآن و بادگیر آقای برونسی اجزایی است که پیدا شده‌است.
با این وجود سعید عاکف نویسنده کتاب خاک‌های نرم کوشک معتقد است پیکر کشف شده، با مشخصات لحظه مرگ برونسی همخوانی ندارد. وی بیان می‌کند که بر طبق خاطرات بی‌سیم‌چی برونسی و یکی دیگر از همراهان او، وی در آخرین لحظات زندگی لباس رسمی سپاه به تن داشته و جنازه‌اش نهایتاً در منطقه‌ای باتلاق مانند می‌افتد و در این هنگام سر بر تن داشته‌است و فرضیه جدا کردن سر وی توسط عراقی‌ها را رد می‌کند.