کلیات
انتخابات ریاست جمهوری به ساز و کاری گفته میشود که در جریان آن عموم شهروندان یک جامعه با هدف انتخاب رئیس جمهور و دولت مرکزی کشورشان به پای صندوقهای رأی میآیند و یک نفر را به عنوان رئیس جمهور انتخاب میکنند؛ فرایندی که پس از انقلاب اسلامی در ایران نیز رخ میدهد و هر چهار سال به انتخاب یک رئیس جمهور در کشور منجر میشود.
انتخابات ریاست جمهوری ایران
انتخابات ریاست جمهوری ایران، انتخاباتی است که هر ۴ سال برای تعیین رئیسجمهور ایران به عنوان شخص دوم کشور با آرای مستقیم مردم صورت میپذیرد. پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال ۱۳۵۸ جایگاه رئیسجمهور تعریف شدهاست. با حذف پست نخستوزیری در اصلاحیه قانون اساسی مصوب سال ۱۳۶۸، جایگاه، اختیارات و وظایف ریاست جمهوری در ایران دچار تحول اساسی شد. هر رئیسجمهور میتواند با رای مردم یک دوره ۴ ساله دیگر نیز در مقام خود باقی بماند.
ساز و کار تأیید صلاحیت نامزدها
در ایران تعیین صلاحیت کاندیداهای انتخاباتی و نظارت برانتخابات بر عهده شورای نگهبان است که به آن نظارت استصوابی میگویند. مطابق اصل ۱۱۷ قانون اساسی، برنده شدن یک کاندیدا در مرحله اول انتخابات ریاست جمهوری ایران نیازمند کسب "اکثریت مطلق" آرای "شرکتکنندگان" در انتخابات است. یعنی برای برنده شدن در مرحله اول انتخابات، یک کاندیدا باید بیش از ۵۰ درصد آرای کسانی که در انتخابات مشارکتکنندگان را به دست آورد.
آرای باطله
در ماده ۲۵ قانون انتخابات ریاست جمهوری ایران، "آرای سفید"، "آرای غیر قابل خواندن" و "آرایی که از طریق خرید و فروش به دست آمده باشد"، به عنوان "رای باطل" محسوب شدهاند. این آرا به تعداد رای هیچیک از کاندیداها اضافه نمیشوند، اما به تعداد "شرکت کنندگان در انتخابات" افزوده میشوند. خرید و فروش رای جرم محسوب شده و در صورت اثبات از مجموع آرای کاندیداها حذف میشوند. اما بر اساس ماده ۲۵، از تعداد از مجموع کل آرای بدست آمده، کم نخواهد شد.
از جمله آرایی که باطل محسوب خواهد شد میتوان به آرای غیرقابل شمارش همچنین، آرای کسانی که به سن قانونی رأی دادن نرسیده باشند، با شناسنامه افراد فوت شده یا غیر ایرانی داده شده باشند، با شناسنامه غیر یا جعلی اخذ شده باشند، با شناسنامه کسانی که حضور ندارند اخذ شده باشند، از طریق تهدید به دست آمده باشند، روی ورقه غیر از برگ رأی نوشته شده باشند و... اشاره میشود.
تاریخ برگزاری انتخابات
در جمهوری اسلامی ایران تاکنون چهارده دوره از این انتخابات برگزار شدهاست؛ انتخابات دوره نخست در ۵ بهمن ۱۳۵۸ و انتخابات دوره دوازدهم در ٢٩ اردیبهشت ١٣٩۶ انجام شد. در تمام دورههایی که بطور عادی پایان یافته یک فرد برای دو دور توانسته رای مردم را جلب کند. در دوره نخست ریاست جمهوری، مجلس رای اعتماد خود را از رئیسجمهور منتخب پس گرفت و این دوره پیش از موعد پایان یافت. رئیسجمهور رجایی در اثر بمبگذاری شهید شد و این دوره نیز پیش از موعد مقرر پایان پذیرفت.
ابوالحسن بنی صدر پیروز انتخابات ۵ بهمن ۵۸، محمد علی رجایی پیروز انتخابات ۲ مرداد ۶۰، آیت الله خامنهای پیروز انتخابات ۱۰ مهر ۶۰ و ۲۵ مرداد ۶۴، مرحوم هاشمی رفسنجانی پیروز انتخابات ۶ مرداد ۶۸ و ۲۱ خرداد ۷۲، سید محمد خاتمی پیروز انتخابات ۲ خرداد ۷۶ و ۱۸ خرداد ۸۰، محمود احمدی نژاد پیروز انتخابات ۲۷ خرداد ۸۴ و ۲۲ خرداد ۸۸ و حسن روحانی پیروز انتخابات ۲۴ خرداد ۹۲ و ۲۹ اردیبهشت ۹۶ بودند. سید ابراهیم رئیسی پیروز انتخابات سیزدهم بود که در سومین سال دولتش در سانحه سقوط بالگرد به شهادت رسید.
در پی این رویداد، انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم در زمانی زودتر از موعد همیشگی یعنی در ۸ تیر ۱۴۰۳ با حضور ۶ نامزد برگزار شد که، چون در پایان آن هیچ یک از نامزدها حائز اکثریت مطلق آرا نشد، به دور دوم کشیده شد و در این دور که در ۱۵ تیرماه برگزار شد،
مسعود پزشکیان و
سعید جلیلی با یکدیگر رقابت کردند که در پایان
مسعود پزشکیان با کسب حدود ۵۴ درصد آرا، پیروز شد و نهمین رئیس جمهور ایران لقب گرفت.
میزان مشارکت مردمی
تا کنون چهارده دوره انتخابات ریاست جمهوری برگزار شدهاست که میزان مشارکت مردمی در انتخابات ریاست جمهوری به ترتیب دوره نخست ۶۷/۴، دوره دوم ۶۴/۲، دوره سوم ۷۴/۳، دوره چهارم ۵۴/۸، دوره پنجم ۵۴/۶، دوره ششم ۵۰/۷، دوره هفتم ۷۹/۹، دوره هشتم ۶۶/۸، دوره نهم ۵۹/۸، دوره دهم ۸۴/۶، دوره یازدهم ۷۲/۷، و در دوره دوازدهم ۷۳ درصد بودهاست. همچنین مشارکت مردم در انتخابات سیزدهم ۴۸ درصد و
در دور چهاردهم ۴۹.۷ درصد بود.
منابع خبری آمریکایی خبر دادند که پرونده اتهامات مربوط به تلاش ترامپ برای باطل کردن نتایج انتخابات در سال ۲۰۲۰ لغو میشود.
کد خبر: ۱۲۷۳۹۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۶
منابع مطلع به وبگاه «آکسیوس» گفتند که تیمهای انتخاباتی دموکراتها، یکدیگر را مقصر شکست در انتخابات ریاستجمهوری میدانند.
کد خبر: ۱۲۷۰۵۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۸
رسانه انگلیسی با اشاره به سیستم «کالج الکترال» در انتخابات آمریکا گزارش داد، چنین سیستمی نگرانیها را درباره مفهوم دموکراسی در کشور افزایش میدهد زیرا رئیسجمهور منتخب شاید برنده آرای مردمی نباشد و احتمالا «دونالد ترامپ» در انتخابات ۲۰۲۴ به لطف همین سیستم به پیروزی برسد.
کد خبر: ۱۲۶۹۹۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۵
بر اساس گزارش رسانه ها، ارزش دلار آمریکا روز دوشنبه در برابر تعدادی از ارزهای اروپایی و آسیایی کاهش یافت و با کاهش ۰.۷۶ درصدی در برابر یورو به ۱.۰۹۰ دلار رسید و در برابر ین ژاپن با ۰.۷ درصد کاهش به ۱۵۱.۹۰ ین رسید.
کد خبر: ۱۲۶۹۸۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۵
چند ساعت مانده به روز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، بسیاری از،نظرسنجی ها و گمانه زنی ها در آمریکا، از برتری ترامپ حکایت دارند. با این حال، هنوز نمی توان او را برنده نهایی دانست.
کد خبر: ۱۲۶۹۸۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۴
برخی از نظرسنجیها از پیش افتادن دونالد ترامپ از کاملا هریس حکایت داشت. ایلان ماسک در شبکه اجتماعی ایکس به این اتفاق واکنش مثبت نشان داد.
کد خبر: ۱۲۶۹۶۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۴
معاون رئیس جمهور آمریکا و نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده روز یکشنبه (به وقت محلی) از طریق پست رأی داد.
کد خبر: ۱۲۶۹۶۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۴
تصویری از کامالا هریس در کودکی در کنار مادرش با لباس هندی منتشر شده است. در زیر تصویری از کودکی کامالا هریس در کنار مادرش را با لباس هندی میبینید. این در حالی است که هریس سعی دارد خود را سیاهپوست جلوه دهد و ترامپ مدام به این نکته اشاره میکند که هندیها جزو سیاهپوستان قلمداد نمیشوند. / خبرآنلاین
کد خبر: ۱۲۶۹۴۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
برخی اعضای حزب دموکرات و کارزار کامالا هریس گفتند مبارزه اولیه علیه هر گونه ادعای پیروزی از سوی نامزد جمهوریخواهان دونالد ترامپ در دادگاه افکار عمومی انجام خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۶۹۴۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۲
درآمد هریس از حقوق دولتی و فروش کتابهای او تأمین میشود و دراییهای او و شوهرش شامل یک ملک چند میلیون دلاری در لسآنجلس است که بیش از تصدی او بهعنوان معاون رئیسجمهور خریداری شده است. قرار است کامالا هریس نامزد انتخاباتی آمریکا با دونالد ترامپ میلیاردر آمریکایی در این صحنه از انتخابات در روزهای آینده با هم رقابت کنند.
کد خبر: ۱۲۶۹۱۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۱
نتایج نظرسنجی جدید از پیشتازی ترامپ نسبت به هریس در ایالتهای سرنوشت ساز در انتخابات ۲۰۲۴ حکایت دارد.
کد خبر: ۱۲۶۹۱۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۱
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا رأی خود را به صندوق انداخت.
کد خبر: ۱۲۶۸۵۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۷
محمد فاضلی مشاور خشمگین مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری که با پرتاب دقیق میکروفون به سمت پزشکیان خبرساز شده بود خواستار خویشتنداری ایران در مقابل رژیم صهیونیستی شده است.
کد خبر: ۱۲۶۸۳۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۷
رئیس کمیسیون سیاستگذاری اطلاعاتی شورای فدراسیون روسیه گفت: دموکراتهای آمریکایی میخواهند از آراء مهاجران برای پیروزی کاملا هریس استفاده کنند.
کد خبر: ۱۲۶۸۲۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۶
خودروی حامل رئیسجمهور سابق بولیوی امروز (یکشنبه) هدف تیراندازی به قصد ترور قرار گرفت که منجر به مجروح شدن راننده وی شد، اما شخص رئیسجمهور سابق جان سالم به در برد.
کد خبر: ۱۲۶۸۲۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۶
نظرسنجی سایت ریل کلیر پولینگ درباره انتخابات آمریکا از برتری دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق و نامزد حزب جمهوریخواه در کارزار انتخابات ریاستجمهوری این کشور حکایت دارد.
کد خبر: ۱۲۶۷۸۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۴
دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق و نامزد جمهوری خواهان برای انتخابات ۵ نوامبر ۲۰۲۴ آمریکا، کشورش را به «سطل زباله جهان» تشبیه کرد و ورود تعداد زیادی از مهاجران را به ایالات متحده آمریکا به باد انتقاد گرفت.
کد خبر: ۱۲۶۷۸۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۴
نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا گفت دونالد ترامپ یک فاشیست افسارگسیخته است که بهدنبال تشکیل یک ارتش وفادار به خود است.
کد خبر: ۱۲۶۷۵۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۲
رئیس جمهور سابق آمریکا بار دیگر «کامالا هریس» را تهدیدی علیه دموکراسی آمریکا دانست.
کد خبر: ۱۲۶۶۸۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۹
دونالد ترامپ با انتقاد از زلنسکی که مکررا میلیاردها دلار کمک آمریکا را بدون کسب پیروزی دریافت کرده گفت: « او در این جنگ یک بازنده است.»
کد خبر: ۱۲۶۶۴۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۸