کلیات

کیسه صفرا یا زَهره (به انگلیسی: Gallbladder)  اندامی است که در سطح تحتانی کبد قرار دارد. این عضو از سه قسمت اصلی طاق معده، تنه و اینفاندیبولوم تشکیل شده‌است. وظیفه این کیسه نگه‌داری مایع زرد رنگ صفرا (BILE) است. این مایع به هنگام ورود مواد غذایی به معده از کبد ترشح می‌شود و سپس از طریق مجرایی به کیسه صفرا انتقال می‌یابد. صفرا از طریق مجرای صفراوی مشترک به روده باریک ریخته می‌شود. کار این مایع ایجاد امولسیون پایدار روی چربی‌های غذاست که در دوازدهه انجام می‌گیرد. گاهی اوقات انسان به سنگ کیسه صفرا مبتلا می‌شود که در صورت وخامت بیماری تحت عمل جراحی یا لاپاراسکوپی قرار می‌گیرد. هنگام جراحی معمولاً پزشک معالج کیسه صفرا را از بدن خارج می‌کند. در این صورت پس از گذشت مدتی مجرای صفرا گشاد می‌شود و کار کیسه صفرا را انجام می‌دهد

ساختار

کیسه صفرا اندام توخالی است که در گودی کم عمق زیر لوب راست کبد قرار دارد. در بزرگسالان، کیسه صفرا تقریباً ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر (۲٫۸ تا ۳٫۹ اینچ) طول و به ۴ سانتیمتر (۱٫۶ اینچ) قطر دارد.۷ تا ۱۰ سانتیمتر (۲٫۸ تا ۳٫۹ اینچ) کیسه صفرا حدود ۵۰ میلی‌لیتر (۱٫۸ اونس) حجم دارد.

شکل ظاهری

کیسه صفرا گلابی شکل است و نوک آن به مجرای کیستیک باز می‌شود. کیسه صفرا به سه بخش انتهایی، بدنه و گردن تقسیم می‌شود. بخش انتهایی یک پایهٔ گرد است، به صورت زاویه دار به طوری که با دیواره شکم روبرو است. بدنه در گودی در سطح کبد تحتانی قرار دارد.

وظیفه

کارکرد اصلی کیسه صفرا ذخیره صفرا، که به آن کیسه نیز گفته می‌شود، برای هضم چربی‌ها در مواد غذایی است. صفرا که توسط کبد تولید می‌شود، از طریق رگ‌های کوچک به مجاری بزرگتر کبدی و در نهایت از مجرای کیستیک (قسمت‌هایی از دستگاه صفراوی) به کیسه صفرا می‌رود، جایی که در آن قرار دارد. در هر زمان ۳۰ تا ۶۰ میلی لیتر (۱٫۰ تا ۲٫۰ میلی لیتر آمریکا) صفرا در کیسه صفرا ذخیره شده‌است.

اشکال مختلف

کیسه صفرا از نظر اندازه، شکل و موقعیت بین افراد مختلف متفاوت است. به ندرت ممکن است دو یا حتی سه کیسه صفرا وجود داشته باشد، یا به عنوان مثانه‌های جداگانه که به مجرای کیستیک تخلیه می‌شوند، یا یک شاخه مشترک که در مجرای کیستیک تخلیه می‌شود، مشترک باشند. علاوه بر این، کیسه صفرا ممکن است اصلاً شکل نگیرد. کیسه صفرا با دو لوب جدا شده توسط سپتوم نیز ممکن است وجود داشته باشد. این ناهنجاری‌ها به احتمال زیاد بر عملکرد تأثیر نمی‌گذارد و عموماً بدون علامت هستند.

توسعه

کیسه صفرا از بیرون ریختن درون‌پوست لوله روده جنینی توسعه می‌یابد.

• در مورد بیماری لایم در ویکی تابناک بیشتر بخوانید