کلیات 

برای تمامی جرائم در قانون، مجازاتی تعیین گردیده است و بسته به اینکه حکم حقوقی یا کیفری باشد، نوع مجازات متفاوت خواهد بود. قانون گذار انواع مجازات بر حسب نوع جرم را در قالب حد، دیه،  تعزیر و قصاص در نظر می‌گیرد.
هر یک از این مجازات‌ها بسته به نوع جرم صورت گرفته از سوی قاضی صادر می‌شوند و در حقیقت حدود جرم و تعریف آن، تعیین کننده نوع مجازات خواهد بود.

چیستی تعزیری

به جز تعزیر، سه نوع مجازات دیگر یعنی قصاص، حد و دیه، تعریف و اندازه‌ی مشخصی دارند و به نسبت سبکی یا سنگینی جرم صورت گرفته، اعمال خواهند شد.   حدود این مجازات‌ها در شرع و قانون به صورت کاملا شفاف آورده شده است. اما مجازات تعزیر از پیش تعریف شده‌ی قطعی نیست و بسته به جرمی که مستوجب تعزیر می‌شود، مجازات تعیین خواهد شد.
ماده ۱۶ قانون مجازات اسلامی تعزیر را این گونه تعریف می‌کند که آن عقوبت یا تادیبی ست که میزان و نوع آن در شرع مشخص نشده و حاکم و قاضی آن را تعیین خواهد کرد. تعزیر می‌تواند شامل ضربات شلاق، جزای نقدی و یا حبس باشد. توجه داشته باشید که ضربات شلاقی که در حکم تعزیر به محکوم داده می‌شود، حتما باید از تعداد ضربات حد شرعی کمتر باشد، زیرا در غیر این صورت نیازی به صدور حکم تعزیر نیست و می‌توان به یکباره حد شرعی را اجرا کرد.
به علاوه در اجرای حد شرعی، در صورتی که شخص اجرا کننده‌ی حد حین وارد آوردن ضربات شلاق موجب آسیب رساندن به بخشی دیگر از اعضای بدن محکوم شود، چیزی به وی نسبت داده نخواهد شد. اما زمانی که ضربات شلاق در تعزیر اجرا می‌شود، هر گونه آسیب رسانی به دیگر قسمت‌های بدن محکوم، می‌توانند موجب ایجاد مسئولیت در مجری حکم باشد و حتی ماجرا به پرداخت دیه از سوی کسی که تازیانه می‌زند نیز کشانده شود.

• در مورد حبس تعزیری در ویکی تابناک بیشتر بخوانید