کلیات
جنگ ویتنام نام مجموعه عملیات و درگیریهای نظامیای است که از سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۵ بین نیروهای ویتنام شمالی و جبهه ملی آزادیبخش ویتنام جنوبی از یک سو و نیروهای ویتنام جنوبی و متحدانش به ویژه ایالات متحده آمریکا از سوی دیگر رخ داد. همزمان و مرتبط با این جنگ، جنگهای نیابتی در لائوس و کامبوج بین نیروهای آمریکایی در برابر نیروهای کمونیستی برقرار شد. در پایان، با خروج آمریکا، جنگ داخلی لائوس، جنگ داخلی کامبوج و جنگ ویتنام همه این کشورها حکومتهای کمونیستی پیدا کردند.
دولت آمریکا در زمان ریاست جمهوری ژنرال (ایزنهاور) حضور نیروهای نظامی آمریکا در خاک ویتنام را به عنوان راهی برای جلوگیری از گسترش نفوذ و کنترل کمونیسم در ویتنام جنوبی پیرو نظریه دومینو میدانست. با توجه به اصل ریزش دومینو اگر یک منطقه کمونیستی میشد مناطق اطراف را هم به دنبال خودش پایین میکشید و در کام کمونیسم و تحت نظر اتحاد جماهیر شوروی یا جمهوری خلق چین قرار میداد و به گسترش قلمرو کمونیسم کمک و از قلمرو دولتهای سرمایهداری میکاست. (بعد از اتحاد جماهیر شوروی، چین، کره شمالی، ویتنام، لائوس …). دولت ویتنام شمالی برای اتحاد تحت حکومت کمونیستی میجنگید، آنها اختلاف را ابتدا جنگ مستعمراتی فقط علیه نیرویهای استعماری فرانسوی میدانستند، اما وقتی آمریکا به ویتنام جنوبی پیوست اختلاف را به جنگ علیه کل دولت ویتنام جنوبی که آن را دولت دست نشانده آمریکا میخواندند، تغییر دادند (اگرچه پیش از ورود آمریکا به این جریان فرانسویها بواسطه تغییرات صورت گرفته در خود فرانسه در حال ترک ویتنام بودند).
پیشینه
در جریان جنگ جهانی دوم، هند و چین به تصرف نیروهای ژاپن درآمد و دست نیروهای فرانسه که پیش از آن نیروی مستعمراتی آن منطقه نیز بودند از کشورهای منطقه موقتاً کوتاه شد. با شکست ژاپن در پایان جنگ نیروهای ملی و نیز کمونیستهای ویتنام استقلال ویتنام را خواستار شدند و در دوم سپتامبر ۱۹۴۵ هو شی مین تشکیل کشور مستقل ویتنام را در هانوی اعلام کرد.
نیروهای فرانسه که از اسارت نیروهای ژاپن درآمده بودند دوباره سعی در کسب سلطه خود در هند و چین و ویتنام کردند. این امر با مقاومت نیروهای ویتنامی (معروف به ویت مین) زیر فرماندهی هوشی مین روبرو شد و جنگهای معروف به جنگ اول ویتنام درگرفت.
در سال ۱۹۵۰ رئیسجمهور آمریکا ترومن ۳۵ نفر از افراد گروه کمک و مشاوره نظامی را برای آموزش و مشاوره به کمک فرانسه فرستاد تا بتواند سلطه مستعمراتی خود را در ویتنام حفظ کند.
در ۱۹۵۴ نیروهای ویت مین شکست سختی در دین بین فو به نیروهای فرانسه وارد کردند و در نتیجه فرانسه در کنفرانس ژنو به استقلال سه کشور مستعمره خود یعنی کامبوج و لائوس و ویتنام رضایت داد، اما در موافقتنامههای کنفرانس ژنو ویتنام موقتاً به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده بود. هدف ظاهراً آن بود که پس از رایگیری از مردم ویتنام تکلیف حکومت در این کشور معلوم شود. حکومت ویتنام جنوبی زیر رهبری نگو دین دیم با تشویق آمریکا از شرکت در مذاکرات مربوط به ترتیبات این رایگیری سر باز زد. در همین دوره حکومت ویتنام جنوبی با حمایت آمریکا به سرکوب شدید کمونیستها پرداخت و بسیاری از مردم به اتهام کمونیست بودن اعدام شدند.
برخی از نیروهای ویت مین که در جنوب باقیمانده بودند دست به مقاومت مسلحانه علیه حکومت نگو دین دیم زدند و نیروهای ویتنام شمالی نیز پس از مدتی به حمایت از این مبارزات در جنوب پرداختند.
جبهه ملی آزادیبخش ویتنام جنوبی تشکیل شد. حکومت ویتنام جنوبی افراد این جبهه را ویتکنگ مینامید که کوتاه شده عبارت «کمونیست ویتنامی» (ویت نام کنگ سان - Việt Nam Cộng Sản) به زبان ویتنامی بود.
گسترش جنگ
با حمایت چین و شوروی از نیروهای ویتکنگ و ویتنام شمالی و نیز حمایت آمریکا و متحدانش از نیروهای ویتنام جنوبی، درگیریهای ویتنام بالا گرفت و به تدریج به جنگی بزرگ در سراسر ویتنام و گاه در نقاط دیگر هندوچین تبدیل شد. از اوایل دهه شصت و با روی کار آمدن کندی، اولین نظامیان آمریکایی تحت عنوان مستشار به ویتنام جنوبی گسیل شدند بدون آنکه چین یا شوروی نیرویی به ویتنام شمالی اعزام کرده باشند.
با ظهور جانسون کادر مستشاران تبدیل به یک لشکر سازمان یافته شد.
پس از حملهای که ادعا میشود، ویتنام شمالی به ناوهای نیروی دریایی آمریکا کرد (۱۹۶۴)، آمریکا بمباران هوایی شمال را بهطور منظم آغاز کرد و از سال ۱۹۶۵ با ارتشی بزرگ وارد ویتنام جنوبی شد و شروع به سرکوب ویت کنگها کرد.
به نظر میرسد استراتژی آمریکا از این نقطه به بعد، از سویی وادار کردن شمال به توقف کمک به ویت کنگهای جنوب و از سوی دیگر ریشه کن کردن ویت کنگها بود.
حمله تت
در سال ۱۹۶۸ نیروهای ویتکنگ و ویتنام شمالی همزمان با عید تت و آغاز سال ویتنامی، حملههای گستردهای را در سراسر ویتنام جنوبی آغاز کردند که به حمله عید تت مشهور شد. اگر چه این حملهها از نظر نظامی موفقیت زیادی نداشت، اما گسترده بودن و شدت آن و نیز پوشش خبری آن در سراسر جهان و به ویژه در داخل آمریکا، افکار عمومی را بشدت ضد آمریکا بسیج کرد و تظاهرات ضد جنگ در آمریکا را به دنبال داشت.
ویتنامی کردن جنگ
آمریکا با روی کار آمدن نیکسون، تقریباً از سال ۱۹۶۹ به علت شکستهای متعدد و عدم شناسایی ویت کنگها از مردم عادی و عدم آشنایی کامل با منطقه و تاکتیک رزمهای نامنظم که ویت کنگها در آن بسیار ماهر و موفق بودند مجبور شد مذاکرات صلح را آغاز کند و کار دفاع از حکومت ویتنام جنوبی را به خود آن حکومت بسپارد؛ که البته علل مزبور اصلیترین علل ترک جنگ نبودند بلکه فشارهای داخلی و مخالفتهای روزافزون در خود آمریکا علت اصلی بود. مقاومت شمالیها و سر تسلیم فرود نیاوردن آنها در برابر بمبارانهای جهنمی آمریکا هم مزید بر علت بود.
این جنگ طبق موافقات صلح پاریس (۱۹۷۳) رسماً به پایان رسید، ولی پس از عقبنشینی سربازان آمریکایی ادامه یافت. البته شمالیها در سال ۶۵ پیشنهاد مذاکره داده بودند، اما آمریکاییها شرایط مذاکرات را نپذیرفته بودند.
سقوط سایگون
در ۳۰ آوریل ۱۹۷۵ نیروهای ویتنام شمالی سایگون را گرفتند و جنگ ویتنام به پایان رسید. در سال ۱۹۷۶ انتخاب مجلس ملی، راه را برای وحدت مجدد شمال و جنوب ویتنام فراهم نمود. (ذکر شده در مفاد قرار داد پاریس ۱۹۷۵) قابل توجه اینکه ویتنام شمالی هیچگاه به ویتنام جنوبی لشکر نکشیده بود (تا ۱۹۷۵) و سیاست این کشور از ابتدا تجهیز ویت کنگها و حمایت همهجانبه و تمام عیار از آنها بود. آمریکا هم فقط توانست به بمباران هوایی ویتنام شمالی اقدام کند. چین و شوروی هم تا انتهای جنگ به پشتیبانی لجستیکی از ویتنام شمالی اکتفا کردند و هیچگاه به ویتنام شمالی نیرو اعزام نکردند یا ویتنام جنوبی را بمباران ننمودند.
بنای یادبود کهنه سربازان جنگ ویتنا
بنای یادبود کهنه سربازان جنگ ویتنام در سال ۱۹۸۲ در روز کهنه سربازان بهطور رسمی افتتاح شد. این بنا در میان چمنزار شیبدار کانستیتوشِن گاردِنز (Constitution Gardens) در گردشگاه واقع میان بنای یادبود لینکلن و بنای تاریخی واشینگتن قرار دارد.
وقایع اتفاقیه
تونلهای جنبش حماس در غزه، با تونلهای «کو چی هوشی مین» در ویتنام شباهت بسیاری دارد اما تونلهای ویتنامیها که در نتیجه جنگ ویتنام بسیار تاثیرگذار بود، چه مکانیزمی داشت؟ در این ویدیو با این تونلها و سرنوشتی که رقم زدند، آشنا میشوید.
کد خبر: ۱۲۰۳۵۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۸
وقایع اتفاقیه
مرگ بر اثر آتش خودی یکی از اتفاق مرسوم در جنگهای بزرگ است که در دو دهه اخیر ارتشها سعی کردند تمهیداتی برای جلوگیری از آن به کار گیرند. ارتش آمریکا بارها چنین ضرباتی به خود زده است. در همین زمینه گروهبان ویلیام مارشال توصیف میکند که چگونه شاهد کشته شدن 35 سرباز در اثر آتش خودی با استفاده بمب آتش زای تاپالم در طول جنگ ویتنام بود. با زیرنویس فارسی در تابناک میبینید.
کد خبر: ۱۲۰۰۷۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۴
نبض خبر
اندرو بوستامانته افسر پیشین سی آی ای مدعی شد: «ایرانیها درحال کشاندن اسرائیل به نسخه اسرائیلی باتلاق جنگ ویتنام هستند... نتانیاهو باید بفهمد که دارد از ایران بازی میخورد...» ادعاهای این عنصر اطلاعاتی آمریکا را زیرنویس فارسی میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۲۰۰۷۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۳
وقایع اتفاقیه
رابرت مکنامارا وزیر دفاع در دولتهای جان اف کندی و لیندون جانسون بود. اتفاقاتی چون بحران کوبا در دوران جنگ سرد و جنگ ویتنام در دوره او رخ داد و در نهایت با جنگ ویتنام پنتاگون را ترک کرد. مستند «مهِ جنگ: یازده درس از زندگی رابرت اس. مکنامارا / The Fog of War: Eleven Lessons from the Life» به کارگردانی ارول موریس محصول 2004 به مرور این فراز و فرود در بستر یک آرشیو غنی میپردازد؛ مستندی که برنده اسکار شد. این مستند را با ترجمه فارسی در «تابناک» میبینید.
کد خبر: ۱۱۶۱۳۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۶
بسته ویدیویی «تابناک»
بسته ویدیویی «تابناک» مجموعهای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارشها و تحلیلها و ویدیوییهایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست دادهاید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر میتوان فرا گرفت.
کد خبر: ۱۰۲۳۷۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۰۷
آمار فوتیهای کروناویروس در ایالات متحده از تعداد کشتههای این کشور در جنگ ویتنام فراتر رفت.
کد خبر: ۹۷۵۲۵۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۱۰
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۹۶۸۴۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۱/۰۸
کد خبر: ۹۱۵۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۰۸
گزیده خبرهای «تابناک جوان» را اینجا بخوانید.
ما برای شما، در تابناک جوان هر روز گزیدهای از آخرین اخبار و مطالب جذاب پیرامون موضوعات کسب و کار، رسانه، فرهنگ و هنر، خانواده، نشاط و سرگرمی، جامعه و ... را تولید و/یا ارائه می کنیم. «تابناک جوان» برای انتشار مطالب ارسالی شما نیز آمادگی دارد! روی تیترها کلیک کنید تا گزارش کامل گزیده خبرهای «تابناک جوان» را بخوانید.
کد خبر: ۸۸۵۲۹۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۱
ترامپ برای فرار از خدمت، معافیت پزشکی جعلی گرفته بود!
کد خبر: ۸۶۴۲۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۰۷
کد خبر: ۸۰۶۳۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۹
وقایع اتفاقیه؛
پیمان نامه صلح پاریس که عنوان رسمی آن توافق پایان جنگ و بازیابی صلح در ویتنام بود در 27 ژانویه 1973 امضا شد تا صلح را در ویتنام برقرار کند و جنگ خونبار ویتنام را پایان دهد.این توافق بین جمهوری دموکراتیک ویتنام (ویتنام شمالی) جمهوری ویتنام (ویتنام جنوبی) و ایالات متحده همچنین دولت موقت انقلابی که نماینده بومیان انقلابی ویتنام جنوبی بودند امضا شد و نبرد مستقیم نظامی آمریکا را پایان داد و به صوت موقت نبرد بین ویتنام شمالی و جنوبی را متوقف کرد. با این حال این توافق توسط سنای آمریکا تصویب نشد. با این که این توافق منجر شد که نیکسون قدرت نظامی آمریکا را در ویتنام جنوبی به تدریج کاهش دهد اما جنگ بین ویتنام جنوبی و شمالی ادامه داشت تا زمانی که سایگون، پایتخت ویتنام جنوبی به دست کمونیستها افتاد. و امروزه جمهوری سوسیالیستی ویتنام که معمولا با نام ویتنام شناخته میشود به عنوان کشوری متحد باقی است.
کد خبر: ۷۵۴۴۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۹/۲۰
کد خبر: ۷۴۰۹۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۸/۰۱
وقایع اتفاقیه؛
آمریکا به منظور جلوگیری از شیوع کمونیسم بر اساس نظریه دومینویی که میگوید هر کشور کمونیستی کشورهای کمونیستی دیگر را هم کمونیست میکند وارد جنگ بین ویتنام جنوبی و شمالی شد. در این جنگ که بین نیروهای ویتنام شمالی و جبهه ملی آزادیبخش ویتنام جنوبی معروف به «ویتکنگ» از یک سو، و نیروهای ویتنام جنوبی و متحدانش به ویژه ایالات متحده آمریکا از سوی دیگر رخ داد، آمریکا شکست سنگینی خورد. امروز جمهوری سوسیالیستی ویتنام به نام ویتنام معروف است. شکست آمریکا در این جنگ به عنوان پیروزی آمریکا در جهان شناخته شد زیرا موجب آگاهی مردم دیگر کشورها نسبت به کمونیسم شد و نهایتاً جنگ سرد طی سالهای ۱۹۹۰ و ۱۹۹۱ با جدا شدن کشورهای پساشوروی از این اتحاد که به فروپاشی شوروی شناخته شد پایان یافت.
کد خبر: ۷۱۲۴۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۴/۲۴