کلیات

تورین  شهری در شمال غربی ایتالیا و مرکز استان پیه مونته (به ایتالیایی: Regione Piemonte) و نیز مرکز شهرستان تورینو می‌باشد. تورین نخستین پایتخت ایتالیا در فاصله سال‌های ۱۸۶۱ تا ۱۸۶۵ می‌باشد. به لحاظ جمعیّتی چهارمین و به لحاظ اقتصادی سومین شهر مهمّ ایتالیاست.

معنای نام این شهر چندان پیچیده نیست و به سان نام برخی از اماکن به ریشه‌های دور تاریخی زبان بازنمی‌گردد: واژه "Torino" مرکّب از دو بخش "Toro" که در زبان ایتالیایی به معنای گاو نر است و پسوند "ino" که در دستور زبان ایتالیایی کارکرد مصغّر سازی (کوچک کردن) اسامی مذکّر را دارد، می‌باشد؛ بنابراین می‌توان این واژه را به فارسی، «گاو نر کوچک» (و نه گوساله نر) ترجمه کرد.

تاریخ و گردشگری

به‌طور کلی ابنیه و اماکن دیدنی این شهر شامل میدان‌ها، موزه‌ها، کلیساهای قدیمی، پارک‌ها، قلعه‌ها و تپّه زیبای مشرف به شهر در کرانه شرقی آن و به امتداد ساحل رود پو می‌شود. محوریّت ابنیه تاریخی در تورین، هویّت سلطنتی شهر است (به عکس بسیاری از شهرهای ایتالیا که در آنها هویّت مذهبی و فراز و نشیب‌های قرون وسطی خودنمایی می‌کنند)

به جز کلیسای جامع سن جووانی باتّیستا (Duomo) که متعلّق به اواخر سدهٔ پانزدهم است، بیشتر بناهای عمومی مهم در تورین متعلّق به سده‌های ۱۷ و ۱۸ هستند که به سبک باروک ساخته شده‌اند.

در کلیسای کوچک کفن مقدّس، واقع در کلیسای جامع، ظرفی وجود دارد که حاوی کفنی است که گفته می‌شود حضرت مسیح را با آن دفن کرده بودند.

از دیگر نقاط قابل توجّه اسلحه‌خانه آرمریا رئاله است که موزه برجسته‌ای از اسلحه و جنگ‌افزار است.

پالاتزو ماداما مکانی است که اکنون موزه هنرهای باستان است.

پالاتزو کارینیانو زادگاه ویتّوریو امانوئلّه دوم پادشاه ایتالیا در سال ۱۸۶۱ تا ۱۸۷۸ است.

نیایشگاه لا موله آنتونلّیانا در سال ۱۸۶۳ به عنوان پرستشگاه یهودیان و فرهنگستان علمی ساخته شده‌است. هم‌اکنون به نام بنای لا موله شناخته می‌شود و محل موزه ملّی سینمای ایتالیا می‌باشد. این بنا نماد شهر تورین محسوب می‌شود.

لا باسیلیکا دی سوپرگا که در سال ۱۷۳۱ تکمیل شده، آرامگاه خاندان ساووی، دودمان پادشاهی شمال ایتالیا است که در روی تپّه‌ای رو به شهر واقع شده‌است. در جوار این کلیسا همچنین آرامگاه اعضای تیم فوتبال تورینو که در سال ۱۹۴۹ و از قضا در همان مکان قربانی سانحه هوایی شدند نیز واقع شده‌است.

از دیگر جاذبه‌های گردشگری مهمّ شهر می‌توان به میدان سن کارلو، میدان ویتوریو ونتو و Piazza Castello (میادین)، Castello del Valentino (قلعه‌ای که مقرّ دانشکده معماری دانشگاه پلی تکنیک تورین نیز می‌باشد)، Chiesa Gran madre di Dio (کلیسا) و موزه مصرشناسی تورین اشاره نمود.

شهرهای خواهرخوانده

▪ایران، کازرون

جغرافیا

شهر در برخوردگاه دو رود پو و دورا ریپاریا و بر روی دشت پو واقع شده‌است. علاوه بر پو و دورا، رودهای استورا دی لنزو (stura di lanzo) و سنگونه (sagone) نیز در آن جریان دارند. به همین جهت، تورین به «شهر چهار رودخانه» نیز شهرت دارد. مهم‌ترین مشخّصه‌های جغرافیایی شهر تورین واقع شدن در کوهپایه آلپ و گذر رود پو از داخل شهر می‌باشند.

جمعیّت

در سال ۲۰۰۹ جمعیت شهر تورین، ۹۰۸٬۱۹۳ نفر بوده‌است. آمار یاد شده تنها مربوط به فضای شهری تورین می‌باشد و فضای کلان‌شهر تورین (یعنی با احتساب حومه و شهرهای اقماری متّصل به شهر امّا از حیث اداری جدا) آماری جداگانه و مربوط به خود را داراست. تا سال ۲۰۰۴، معادل ۷٬۸ درصد از این جمعیّت را اتباع خارجی عمدتاً از اعراب شمال آفریقا و شهروندان شرق اروپا تشکیل می‌داده‌اند.

اقتصاد

تورین قطب صنعت خودروسازی ایتالیاست. وجود کارخانجات بزرگ خودروسازی فیات و همچنین ایویکو (کامیون و اتوبوس)، کوماو (رباتیک و ماشین‌ابزار)، آلفا رومئو و لانچیا (خودرو سواری لوکس و اسپورت)، اف‌پی‌تی اینداستریال (موتور و گیربکس) و… این شهر رابه کانون صنعتی بزرگی تبدیل نموده‌است و در کنار جنوا و میلان به مثلث صنعتی شمال ایتالیا معروف هستند.