کلیات

سعید کاظمی آشتیانی متولد۱ فروردین ۱۳۴۰ بود که در تاریخ ۱۴ دی ۱۳۸۴ درگذشت. او رئیس سابق پژوهشگاه رویان و جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. وی دانش‌آموخته دکتری ژنتیک از دانشگاه تربیت مدرس بود، که پس از تشکیل پژوهشکده رویان، در رشد طب تولید مثل، فناوری سلول‌های بنیادی و همانند سازی در ایران نقش بسزایی داشت. کاظمی در سال ۱۳۸۳ به عنوان چهره‌های ماندگار تقدیر شد.

زندگی‌نامه

کاظمی آشتیانی در اول فروردین ۱۳۴۰ از پدر و مادری که اصالتاً اهل آشتیان بودند در تهران زاده شد. در سال ۱۳۵۸ در رشته فیزیوتراپی دانشگاه علوم پزشکی ایران تحصیلات دانشگاهی را آغاز کرد و هم‌زمان از همان سال ۵۸ به تدریس ادبیات و بینش اسلامی در هنرستان فنی و نمونه دولتی آزادی فلسطین واقع در خیابان دماوند تهران پرداخت. تعطیلی دانشگاه‌ها هم‌زمان با انقلاب فرهنگی اندکی در تحصیل او وقفه ایجاد کرد. اما با حضور در جبهه‌های جنگ ایران و عراق این وقفه طولانی‌تر شد. وی سرانجام پس از ۱۱ سال به سال ۱۳۶۹ مدرک کارشناسی ارشدش را در رشته فیزیوتراپی اخذ کرده و از دانشکده علوم توانبخشی فارغ‌التحصیل شد.

تأسیس موسسات تحقیقاتی

وی با همکاری دو تن از همکارانش به سال ۱۳۶۱، جهاد گروه پزشکی را در دانشگاه علوم پزشکی ایران تأسیس کرد. این گروه در واقع هسته اولیه جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران بود که در سال ۱۳۶۵ شکل گرفت. کاظمی تا سال ۱۳۷۰ مسئولیت بخش طرح‌ها و تحقیقات آن را بر عهده داشت. از سال ۱۳۷۱ همراه با تغییرات ساختار مدیریتی جهاد دانشگاهی در سمت ریاست جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی ایران به فعالیت پرداخت که تا آخر عمرش ادامه داشت. در طی این منصب مراکز درمانی متعددی تأسیس و گروه‌های مختلف پژوهشی راه اندازی شد. پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی از مهمترین این مراکز بود که به سال ۱۳۷۰ تأسیس شد؛ و با مدیریت وی به فعالیت پرداخت.

کاظمی آشتیانی هم‌زمان با مدیریت جهاد دانشگاهی و پژوهشکده رویان در مقطع دکترا در رشته علوم تشریح با گرایش جنین‌شناسی در دانشگاه تربیت مدرس به تحصیلش ادامه داد و به سال ۱۳۷۶ درجه دکترایش را اخذ کرد.

مسئولیت‌ها

کاظمی آشتیانی علاوه بر ریاست پژوهشکده رویان و جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی ایران، هم‌زمان حضوری پررنگ در فعالیت‌های علمی داشت. چاپ ده‌ها مقاله در مجلات علمی داخلی و بین‌المللی، انجام چندین طرح تحقیقاتی ملی، تدریس در دانشکده‌ها، نگارش کتاب، راه اندازی گروه‌های پژوهشی در شاخه‌های مختلف علوم پزشکی، برگزاری چند دوره جشنواره بین‌المللی رویان، داوری جشنواره‌های علمی و سردبیری مجله علمی پژوهشی یاخته از این جمله‌است. از ویژگی‌های منحصر به فرد او توجه به امر کاربردی کردن دانش و فناوری در درمان بود.

درگذشت

وی سرانجام در ۱۴ دی ۱۳۸۴ در سن ۴۴ سالگی هنگامی‌که برای انجام تست ورزش مراجعه کرده بود بر اثر سکته قلبی در بیمارستان بقیةالله جماران درگذشت. شایعاتی دربارهٔ علت درگذشت وی شکل گرفته‌است که هیچ سندی دربارهٔ این شایعات وجود ندارد.

رهبر معظم انقلاب بارها در سخنرانی‌ها و پیامی که به مناسبت درگذشت ایشان منتشر شد از لفظ «مرحوم» برای وی استفاده کرده‌است. اما در سخنرانی آغاز سال ۱۳۹۵ در حرم امام رضا ع برای اولین بار از وی با عنوان شهید نام برد.

چهار سال بعد از درگذشت وی جایزه بین‌المللی کاظمی موسوم به «کاظمی پرایز» شکل گرفت. این جایزه هر ساله به محققان برتر اهدا می‌شود.

مستند «داستان آینده» به کارگردانی محمد حبیبی منصور و مستند «فرزند صالح انقلاب» به کارگردانی مهدی نوری تاجر در خصوص فعالیت‌های کاظمی ساخته شده‌است.

کتاب‌های زیر به منظور آشنایی بیشتر با شخصیت دکتر کاظمی آشتیانی به چاپ رسیده‌است:

• بنیاد سربلندی، به کوشش رحیم توسلیان، تاریخ انتشار: بهمن ۱۳۸۴
• داستان رویانا، به کوشش محمد علی زمانیان، تاریخ انتشار: ۱۳۹۷
• روایت یک رویش، به کوشش ناصر ملایی، تاریخ انتشار: ۱۴۰۰
• همچنین در درس دهم کتاب فارسی پایه هفتم، از وی یاد شده‌است.