کلیات

انسان نئاندِرتال  گونه‌ای از سرده انسان بود که در اروپا و قسمت‌هایی از غرب آسیا،  آسیای مرکزی و شمال چین (آلتای) سکونت داشتند. اولین نشانه‌ها از نئاندرتال‌های اولیه به حدود ۱۳۰٫۰۰۰ تا ۲۳۰٫۰۰۰ سال پیش در اروپا برمی‌گردد.

۱۳۰ هزار سال پیش، مشخصه‌های کامل نئاندرتال‌ها ظاهر شدند و در ۵۰ هزار سال قبل نئاندرتال‌ها دیگر در آسیا دیده نشدند، با این وجود نسل آن‌ها در اروپا در حدود چهل هزار سال پیش منقرض شد. با توجه به اینکه انسان امروزی در پنج هزار سال پیش از انقراض آن‌ها وارد اروپا شد، احتمالاً این دو گروه انسانی با هم تماس‌هایی داشته‌اند. برخی ژن‌ها میان نئاندرتال‌ها و انسان امروزی مشترک است.

این به آن دلیل است که نئاندرتال‌ها و اجداد انسان مدرن زمانی‌که تازه از آفریقا بیرون آمده بودند با یکدیگر آمیزش داشتند.

ویژگی های جسمی

بدن نئاندرتال‌ها برای زندگی در آب و هوای سرد سازگاری یافته بود، به‌طور مثال آن‌ها کاسه سر بزرگ داشتند، کوتاه قامت، اما بسیار قوی بودند و دارای بینی بزرگی بودند، ویژگی‌هایی که مطلوب آب و هوای سرد است. طبق تخمین‌ها اندازه کاسه سر آن‌ها و مغز بزرگتر از انسان‌های مدرن بوده‌است، با این وجود در این بررسی‌ها بدن قوی‌تر آن‌ها در مقایسه با انسان امروزی در نظر گرفته نشده‌است. به‌طور میانگین، نئاندرتال‌های مذکر دارای قد ۱۶۵ سانتی‌متر، از نظر وزنی سنگین و به دلیل فعالیت بدنی زیاد دارای استخوان‌بندی قوی بوده‌اند. بلندی زن‌های نئاندرتال بین ۱۵۳ تا ۱۵۷ سانتی‌متر بوده‌است.

شیوه زندگی

شیوه خاص تولید ابزار سنگی در دوره پارینه سنگی میانی بنام محل باستانی که این ابزار‌ها در آن یافت شده‌اند،  فرهنگ موستری نامیده شده‌است. از ویژگی‌های فرهنگ موستری استفادهِ بسیار از شیوهِ لوالوایی است. ابزار موستری غالباً با استفاده از ضربه چکش‌های غیر سخت و سخت ساخته می‌شدند، چکش‌های از مواد آلی نرمی که از موادی مانند استخوان، شاخ و چوب ساخته می‌شدند و چکش‌های سخت از سنگ‌هایی مثل سنگ آهک،  سنگ آذرین ساخته می‌شدند. تقریباً در پایان دورهِ نئاندرتال‌ها، آن‌ها ابزار‌های شاتل پرونی Châtelperronian را ابداع کردند که «پیشرفته‌تر» از ابزارموستری بود. آن‌ها یا خود Châtelperronian را ابداع کردند یا آن را از انسان‌های مدرن تقلید کردند، انسان‌های مدرنی که این‌گونه تصور می‌شود که فرهنگ اوریناسی را ایجاد کردند.