در مورد یلتسین در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

بسته ویدیویی «تابناک» مجموعه‌ای از ویدیو‌ها پیرامون رویداد‌های سیاسی عمدتاً متکی بر گزارش‌ها و تحلیل‌ها و ویدیویی‌هایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست داده‌اید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر می‌توان فرا گرفت.

بوریس نیکولایویچ یلتسین اولین رئیس‌جمهور منتخب روسیه به شیوه دموکراتیک بود و در دوران شوروی نیز نقشی اساسی در فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ایفا کرد. دوران ریاست‌جمهوری وی مملو از اقدامات مخرب مانند به توپ بستن پارلمان روسیه بود. (تصاویر این رویداد تاریخی را می‌توانید در ویدیو تابناک ببینید) او بارها در حالت مستی در ملع عام و حتی جلسات مهم ظاهر شد و مدیریت مخرب او ضربات سنگینی به روسیه وارد کرد. نهایتا در شرایطی عجیب و بی‌سابقه ولادیمیر پوتین با دادن مصونیت به یلتسین و اقوام وی از پیگیری برای فساد به جای وی به قدرت نشست. این ویدیو مجموعه‌ای از رفتارهای نامتعارف یلتسین است.

پس از به قدرت رسیدن پوتین، هنگامی که یلتسین می‌خواست قدرت را به وی تحویل دهد یک خودنویس «مونته‌گراپا / مونتگراپّا / MONTEGRAPPA» به او داد. هنگام دادن این خودنویس یلتسین به پوتین گفت که با این خودنویس من قدرتم را به تو می‌دهم. این حرکت نمادین انتقال قدرت در کنار سایر حرکات نمادین مانند بستن ساعت به مچ دست راست (پوتین علاقه دارد که ساعت خود را به مچ راست ببندد، در کرملین حامیان او نیز از این رفتار او پیروی می‌کنند) قسمتی از ظرافت‌های سیاست روسیه است و پوتین دوست دارد که از چنین اقداماتی برای انتقال معانی استفاده کند. پس از اتمام دو دوره ریاست‌جمهوری پوتین، کمی پس از اینکه قدرت را به مدودف تحویل داده بود در یک مصاحبه با مجله فرانسوی فیگارو پوتین در پاسخ به این سوال که چه چیزی را با خود از کرملین برده است جواب داد: "تنها خودنویس مونته‌گراپای خود را از کرملین برده‌ام." این اشاره ظریفی بود به این حقیقت که پوتین به واقع قدرت خود را به مدودف تحویل نداده است و قصد ندارد به این زودی‌ها کرملین را ترک کند.تصاویر حرکت نمادین یلتسین را در ویدیو تابناک ببینید.

پس از فروپاشی شوروی ساختار اقتصادی روسیه یک شبه از بین رفت. این منجر به فاجعه اقتصادی و اجتماعی در روسیه شد و هزاران نفر به زیر خط فقر رفتند. بوریس یلتسین که آن زمان رئیس‌جمهور روسیه بود برای حل مشکلات شروع به اصلاحاتی کرد که با مخالفت نمایندگان شورای عالی شوروی رو به رو شد. نمایندگان مدعی بودند که تمام مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از رئیس‌جمهور است و برنامه استیضاح او را در سر داشتند. پس از بالا گرفتن درگیری‌های سیاسی و دو نیم شدن جامعه سر حمایت از مجلس یا دولت کار به درگیری نظامی کشید و تانک‌های زیر دست یلتسین به سمت پارلمان روسیه آتش گشودند. این درگیری‌ها منجر به مرگ صدها تن شد و نهایتا با مداخله نیروهای ضد تروریستی که زمانی زیر نظر کا گ ب فعالیت می‌کردند ماجرا به پایان رسید. بسیاری بر این باور هستند که تک تیراندازانی ناشناس با شلیک هدفمند به مردم به دنبال تشدید شرایط و ایجاد بحران بودند هرچند تحقیقات بعدی موفق به کشف هویت این افراد نشد. اما از این جهت که این اتفاقات منجر به افزایش شدید اختیارات ریاست‌جمهوری برای یلتسین و کاهش شدید اختیارات پارلمان شد. بسیاری باور دارند که این تک‌تیراندازها مزدورانی بودند که یلتسین به روسیه دعوت کرده بود.تصاویر نفس‌گیر از اتفاقات مسکو در سال 93 همراه با توضیحات بیشتر را در ویدیو تابناک ببینید.

ولادیمیر ولادیمیرویچ پوتین از سال 1999 تاکنون همواره پست ریاست‌جمهوری یا نخست‌وزیری روسیه را به دست داشته است. او به مدت 16 سال مامور اطلاعات خارجی کا گ ب بود و در آلمان شرقی خدمت می‌کرد اما در سال 1991 با درجه سرهنگ دوم بازنشسته شد تا وارد سیاست شود. او ابتدا در شهرداری سنت پیترزبورگ مشغول به کار شد اما با سرعتی باورنکردنی پله‌های ترقی را طی کرده و به مقام ریاست‌جمهوری روسیه رسید. روسیه آن زمان که پس از فروپاشی شوروی شرایط بسیار بدی داشت با بی‌کفایتی‌های یلستین دچار بی‌نظمی سیاسی شدیدی بود. پوتین در 9 اوت 1999 به عنوان یکی از سه معاون اول نخست وزیر انتخاب شد، در همان روز یلتسین او را به عنوان نخست وزیر موقت روسیه منصوب کرد و اعلام کرد که دوست دارد پوتین جانشین او باشد و باز در همان روز پوتین با شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری موافقت کرد. برای مدت 18 ماه پوتین پنجمین نخست وزیر روسیه بود و بسیاری باور داشتند که او نیز چون افراد پیش از خود مدت زیادی در این پست دوام نخواهد آورد؛ اما علی‌رغم تلاش رقبای یلستین برای جلوگیری از تثبیت قدرت پوتین به عنوان جانشین یلستین، عملکرد او در جنگ دوم چچن و تصویر یک سیاستمدار قانونمند و سختگیر در برابر جرایم و فساد باعث رشد محبوبیت او شد. چند ماه بعد در 31 دسامبر یلتسین به صورت غیرمنتظره‌ای استعفا کرد و مطابق قانون اساسی روسیه، پوتین جانشین موقت او شد. سپس پوتین در انتخابات با 53 درصد آرای موافق پیروز شد و ریاست جمهوری را در کنترل خود درآورد. این ویدیو قسمتی از اولین مصاحبه او به عنوان رئیس‌جمهور روسیه است که می‌توانید با زیرنویس فارسی در ویدیو تابناک ببینید.

پس از فروپاشی شوروی، جمهوری چچن که از زمان امپراتوری روسیه به دنبال کسب استقلال بود با رد پیشنهادات دولت بوریس یلتسین برای خودمختاری اعلام استقلال کرد. در واکنش به این اقدام با بالا رفتن تنش‌ها روسیه تصمیم به حمله نظامی به چچن و تصرف پایتخت و کاخ ریاست‌جمهوری آن گرفت و نیروهای زیادی به سمت پایتخت اعزام کرد. علیرغم برتری کامل روسیه از نظر نفرات و تجهیزات نظامی، روسیه در این نبرد شکست سنگینی خورد.از دلایل این شکست عدم آموزش کافی نیروها، بی برنامه بودن و ناهماهنگی نیروها و نبود تعداد کافی خدمه برای تجیهزات زرهی مانند تانک‌ها بود که عملکرد آن‌ها را کاهش می‌داد. جنگ اول چچن بسیار خونبار و خشن بود و آمار دقیقی از تلفات آن در دسترس نیست. اما تخمین زده می‌شود بین 30 تا 80 هزار غیرنظامی در این جنگ کشته شدند و بیش از 500 هزار نفر نیز آواره گشتند.در جریان حمله به گروزنی فرماندهان چچنی که از بسیاری از آن‌ها پیشتر از همرزمان فرماندهان روسی مهاجم بودند با تماسی رادیویی سعی کردند که آن‌ها را متقاعد به عقب نشینی کنند. این تماس رادیویی که شاید تاثیرگذارترین تماس بین دو فرمانده متخاصم در تاریخ جنگ مدرن باشد روحیه اسلامی مبارزین چچن را به خوبی نشان می‌دهد.در ادامه تماس‌های رادیویی نیروهای محاصره شده روسی و ناتوانی مقامات بالاتر برای ارسال نیروهای پشتیبانی همراه با تصاویری از نبرد چچن را خواهید دید و نهاتا توضیحات سربازانی که از این میدان جان سالم به در بردند.